2021’de yaşanan kripto para piyasası rallisinden sonra yatırımcılar merkeziyetsiz finans hakkında konuşmayı bıraktı ve NFT sektörü sayesinde her şeyin tokenize edilmesi geniş bir şekilde tartışılmaya başlandı. Kripto para piyasası yaşanılan bu değişimin büyük bir kısmında, bir veri deposu görevi gören blockchain sektöründe çeşitli token’lar ve NFT’ler saklamaya başladı. Peki sektörde neler bekleniyor? Birlikte inceliyoruz.
Bitcoin Ekosisteminde Devrim Niteliğinde Gelişmeler
Ocak 2023’te Casey Rodamor, herhangi bir veri türünün Bitcoin blockchain ağına kalıcı olarak eklenmesine olanak tanıyan Ordinals protokolünü kullanıcıların beğenisine sundu. Bu gelişme ile birlikte bir yıldan kısa bir süre içinde topluluk; müzik, sanat eserleri ve video oyunları gibi dünyanın önde gelen sektörleri üzerinde blockchain ağına yazılan birçok deney gerçekleştirdi.
Ordinals protokolü buna izin veren ilk protokol değildi ancak topluluk tarafından en çok ilgi gören protokol oldu. Bu durum ise Bitcoin ekosistemi için büyük bir umuda işaret ediyor. Teknik olarak bir protokolden çok daha fazlası olan bu ekosistem giderek daha fazla geliştiricinin Bitcoin ağı üzerine birçok proje yaratılması için bir kültür ve zihniyet yaratılmasına olanak sağladı.
Ancak blockchain ekosistemlerinde yer alan verilerin %100’nün zincir üzerinde depolanması gerekmez çünkü bu işlem pahalı ve bazı uygulamalar için verimsizdir. Bu nedenle Taproot Assets gibi Bitcoin ağında ancak bilgilerin çoğunu zincir dışında tutacak şekilde tasarlanan çözümler başka projelerin ekosistemde yer almasını sağlayan protokoller için çok önemli bir durumdur.
Layer-2 Ağları Ralli İçin Hazır
2021’deki ralli ortamında yer alan kullanıcılar, Ethereum ağında işlem ücreti için 50 doların normal karşılandığını hatırlayacaklardır. Yuga Labs tarafından Otherside NFT‘lerin mint işlemi sırasında olduğu gibi, kullanıcıların işlem başına 6 ETH’ye kadar ödeme yaptığı ani komisyon ücretlerinde bahsetmeye gerek bile yok.
İşte bu yüzden Layer-1 blockchain ağların ölçeklendirmek için tasarlanan Layer-2 blockchain ağları bir sonraki boğa piyasası için önem arz edecektir. Layer-2 çözümlerinin birçoğu piyasada yaşanan son ralli döneminde henüz kullanıcıların beğenisine bile sunulmamıştı. Bu süreçte birçok şirket ve geliştirici Layer-2 ağlarının ana akımdan gelen önemli bir akını kaldıracak kadar istikrarlı olduğuna ikna olmamıştı.
2021 yılında Ethereum ekosistemi üzerinde yer alan proje sayısı oldukça fazlaydı ve bunun nedenleri çeşitlilik gösteriyordu. Ancak en önemli neden ise kullanıcıların bu etkinlikleri bir kültür unsuru olarak görmeleriydi.
Bu alanda en önemli gelişme ise Ethereum ağında birkaç ay içinde gerçekleşmesi beklenen ve Layer-2 ağlarının işlem maliyetlerini daha da azaltan ve ağ altyapısını daha sağlam hale getirecek olan EIP-4844’ün ana akım kitleyi bu alana çekmek ve gelen kullanıcıları bu alanda tutmak için uygulanması olacak.