Kripto para teriminin Bitcoin ile birlikte 2009 yılında hayatımıza girdiğini söylesek yanlış bir ifade kullanmış olmayız. Ama aslında kripto para ve genel anlamda dijital para denemeleri 1990’lı yıllara dayanıyor. Bu denemeler başarı elde edemedikleri için kripto para ve dijital para terimlerinin yaygın olarak kullanılmaya başlamasının 2009 yılına kadar gerçekleşmediğini ifade edebiliriz.
Ancak bu noktada önemli bir duruma dikkat çekmek gerekiyor. Dijital para girişimlerinin hepsi üçüncü tarafları da işin içine dahil etti. Yani projelerin arkasındaki şirketler üçüncü taraf olarak diğer finansal sistemlerde olduğu gibi dijital paralarda da vardı. Dolayısıyla kripto para birimlerinin kişiden kişiye ödeme sistemlerini mümkün kılması ile dijital paralardan ayrıldığını ifade edebiliriz.
Kripto Para Nedir?
Kripto para, işlemlerin kriptografik olarak güvence altına alındığı ve arada üçüncü taraflar olmadan kişiden kişiye ödeme yapılmasına imkan tanıyan yeni bir finansal sistemdir. Kripto para birimleri temelde merkezsiz olmaları ile geleneksel finansal sistemden ayrılıyorlar. Ayrıca kripto para birimleri ile ilgili her işlem Blockchain adı verilen dağıtık veri tabanına işleniyor. Böylece kripto paralar geleneksel finansal varlıklardan daha güvenli hale geliyor.
Bunlara ek olarak kripto para birimlerinin bazı genel özellikleri bulunuyor. Bu özellikler arasında, merkezsiz olması, üçüncü tarafların olmaması, kişiden kişiye gönderimlerin mümkün olması, yönetiminin sadece o kripto para sahip olan kişinin elinde olması ve arzlarının genel itibari ile sınırlı olması sayılabilir.
Kripto Para Borsası
Kripto para borsaları, kripto paralar ile alım, satım, saklama, vadeli işlem v.b işlemlerin yapılabildiği platformlardır. Kripto para borsaları aracılığı ile kullanıcılar kripto para-kripto para işlemlerini yapabildikleri gibi kripto para-geleneksel para işlemlerini de yapabilirler.
Bunun yanı sıra kripto para borsalarında her kripto paranın fiyatı o anda alıcı ile satıcının oluşturduğu arz ve talebe göre belirlenir. Yani, kripto para değerleri tamamen kullanıcılar tarafından belirlenir.
Öte yandan kripto para borsaları kullanıcılar verdikleri hizmetler karşılığında belirli ücretler talep ederler. Ancak bu ücretler genel itibari ile çok düşük olduğu için kullanıcıyı etkileyen ya da rahatsız eden bir durum değil. Nasıl ki bankalar kredi kartlarını, hesaplarını ya da diğer ürünlerini kullandığı için müşterilerinden ücret talep ediyorsa borsalar da aynı şekilde ücret talep ediyor. Sadece bu ücret bankalara kıyasla çok daha düşük.
Kripto para kullanıcılarının kolay kullanım, hızlı işlem, teknik bilgiye ihtiyaç olmaması ve yaygın olarak tercih edilmeleri sebebiyle borsaları kullandıklarını, bunun yanında borsalar olmadan da kripto para işlemlerinin gerçekleşebildiğini belirtmekte fayda var.
Kripto Para Piyasası
Aslında kripto para piyasasını, “kripto para borsalarında gerçekleşen her türlü işlem” olarak tanımlayabiliriz. Yani, kripto paralar ile yapılan alış ve satış işlemleri kripto para piyasasını oluşturur.
Bunun yanında kripto para borsalarını takip eden kişiler aynı geleneksel borsalarda olduğu gibi kar elde etmeyi hedefler. Dolayısıyla geleneksel piyasalar gibi kripto para piyasası da yatırımcıların kar elde etmek için takip ettikleri piyasalar olarak karşımıza çıkıyor.
Öte yandan kripto para-kripto para işlemleri gibi kripto para-geleneksel para işlemlerinin de kripto para piyasasını oluşturduğunu belirtmekte fayda var.
Kripto Para Yorumları
Kripto para birimleri ile ilgili yapılan yorumlar çeşitlilik gösterebiliyor ve kripto paradan kripto paraya değişebiliyor. Ancak genel olarak bir kesim kripto para birimlerinin geleneksel finansal sistemin eksiklerini kapattığını ve deyim yerindeyse devrimsel bir teknolojiye sahip olduğunu düşünürken bir kesim de kripto para birimlerinin hiçbir şekilde gerçek değer sahip olmadığını ve hatta yakın zamanda yok olup gideceklerini ifade ediyor.
Dolayısıyla kripto paralar ile ilgili yapılan yorumlardan etkilenmeden önce kişilerin kendi araştırmalarını kendilerinin yapmış olması büyük önem taşıyor. “Kripto para nedir, kripto para ne işe yarar, kripto para teknoloji nasıldır” gibi soruların yanıtları doğru bir şekilde araştırıldıktan sonra kişiler yapılan yorumları da daha doğru değerlendirebilir.
Kripto Para Nasıl Alınır?
Kripto para almanın çeşitli yolları olduğunu ifade edebiliriz. Yukarıda bahsi geçen kripto para borsaları aracılığı ile şu anda dolaşımda olan çoğu kripto parayı satın alabilirsiniz. Borsaların yanı sıra peer-to-peer yani kişiden kişiye işlem platformları aracılığı ile de Bitcoin ve kripto para alım işlemini gerçekleştirebilirsiniz.
Çok yaygın olmasa da Bitcoin ATM’leri ile de kripto para alım işlemi yapılabilir. Ancak bu noktada hem ATM’lerin çok nadir bulunduğunun hem de çok az kripto para için destek verdiklerini belirtmekte fayda var.
Bunlar ek olarak eğer bir işletme sahibiyseniz kripto paralar ile ödeme kabul ederek de kripto para sahibi olabilirsiniz.
