Ethereum (ETH) Layer 2 (L2) ağlarının uzun ömürlülüğü ve mimari yaklaşımıyla ilgili tartışmaların yaşandığı bir dönemde Manta Pacific’in kurucu ortağı ve işletme müdürü Kenny Li, 44 aktif L2 ağından yalnızca birkaçının önümüzdeki beş yıl içinde hayatta kalabileceğini ileri sürdü. Li, geleceğin daha geleneksel “monolitik” yaklaşımların aksine Manta, Celestia ve Cosmos gibi “modüler” Blockchain ağlarını desteklediğini iddia etti.
Çoğu Ethereum L2’lerinin Sonunu Parlak Görmüyor
Ethereum’un L2 dünyası önemli sayıda ağ ve 36.92 milyar dolarlık toplam kilitli değerle (TVL) öne çıkıyor olsa da Li, hepsinin orijinal ağlara sürdürülebilir bir şekilde rakip olmayı başaramayan Bitcoin (BTC) ve Ethereum’un geçmişteki fork’larıyla karşılaştırdı. Ethereum’daki yeni L2 selinin benzer bir yörüngeyi izlediğini öne sürerek, bunların da geçmişte “Bitcoin katili” veya “Ethereum katili” olarak gösterildiklerini belirtti.
Li, önceki fork’lar ve alternatif ağlarla ilgili temel sorunun yeni teknolojilere hızlı entegrasyon ve adaptasyonu engelleyen monolitik yapıları olduğunun altını çizdi. Manta Pacific‘in kurucu ortağı, daha fazla tasarım esnekliği ve uyarlanabilirlik sağlayan modüler Blockchain’leri tercih ederek, yalnızca birkaç L2 projesinin gelişen dünyada hayatta kalabileceği öngörüsünde bulundu.
Kripto Dünyasındaki Modüler ve Monolitik Tartışması
Şu anda kripto para dünyasındaki eleştirmenler modüler ve monolitik yaklaşımlar arasındaki tartışmanın büyük ölçüde bir “pazarlama gösterisi” olduğunu savunuyor.
Solana Vakfı’nın strateji başkanı Austin Federa bu ayrımı yapay olarak nitelendirdi. Federa, her iki yaklaşımın da kendine özgü değerleri olduğunu ve bu yaklaşımları çevreleyen anlatının mimarideki doğal farklılıklardan ziyade pazarlamadan kaynaklandığını söyledi.
Bu tartışmaya rağmen Li, Manta‘yı modüler L2 ağlarının önde gelen bir örneği olarak gösterirken, uyarlanabilirliği ve çeşitli teknolojileri entegre etme yeteneklerine vurgu yaptı. Yine de Federa, modüler ve monolitik sistemler arasındaki ayrımın aşırı basitleştirildiğini ve Blockchain mimarisinin ayırt edilebilir gerçekliğini yansıtmadığını savunmaya devam ediyor.
