Kripto para piyasalarının geneli için bu yıl yükseliş beklentisini tetikleyecek çok fazla olay yaşayacak. Ancak bir de Dencun var. Merge tarihi bir andı ancak fiyatta beklenen heyecanı doğurmadı. Fakat Ethereum için Dencun yükseltmesi direkt ETH fiyatında ve bazı altcoinlerde büyük kazançlara kapı aralayabilir.
Ethereum Layer2 Çözümleri
Ethereum ana ağına bağlı l2 çözümleri daha fazla hız, düşük ücret ve ölçeklenebilirlik arayan yatırımcıların tercihi oluyor. Geçtiğimiz yıl layer2 çözümlerine ciddi ilgi gösterildi. Yılın başında Ethereum ana ağı saniyede ortalama 13,67 işlem (TPS) gerçekleştirirken layer2 ağları 4,38 TPS’e sahipti.
Geçtiğimiz ay 2023 Aralık’ta ise L2 rollup’larının ölçeklendirme faktörü 5 katına ve hatta bazı günlerde 7 katına çıktı. Aralık ayının 15’inde, ölçeklendirme çözümleri Ethereum‘un 13,45’lik saniyelik işlemine karşılık 91 TPS’e ulaştı. Yani l2 çözümleri bir süredir Ethereum’dan çok daha aktif biçimde kullanılıyor.
Peki bu l2 çözümlerini destekleyecek adımlar atılırsa niye olur? Elbette fiyatlarının artması gerekir. İkinci bölümde buna değineceğiz ve muhtemelen OP, ARB Coin gibi l2 çözümlerini iyi bir dönem bekliyor. Özellikle Arbitrum toplam kilitli değer bakımından en büyük olduğu için uzun süredir zaten bunu fiyatlıyor.
Ethereum Dencun Yükseltmesi
Dencun (Cancun-Deneb) veya EIP-4844 olarak kısaltılan yükseltme 2024 yılı için Ethereum’da en fazla beklenen şeydi. Proto-Danksharding olarak anılan yükseltme, rollup’larda devasa maliyet azaltma hedeflerine sahip. On-chain analisti Leon Waidmann, yükseltmenin ardından öngörülen işlem ücretlerindeki düşüşe dikkat çekti.
Starknet, Optimism ve Arbitrum gibi ağlarda DEX maliyetinin (takas ücretleri) yüzde 90’a kadar azalması hedefleniyor. Bu mevcut hacimlerin daha da artması ve l2 çözümlerinin daha çok ilgi görmesi anlamına gelecektir. Elbette bu tokenlerin fiyatlarında da artık görülmeli.
Peki kısaca EIP-4844 ne yapacak da Ethereum’u bu kadar güzelleştirecek? L2 çözümleri yani rollup’lar çok fazla işlemi biriktirir ve bir işlemin içinde Ethereum’a doğrulamak için gönderir. Bu sayede Ethereum ana ağına göre daha düşük ücretler ortaya çıkar. Bununla birlikte, veriler eninde sonunda zincirde sonsuza kadar saklanır ve depolama maliyetleri toplam işlem ücretlerine dahil edilir.
Yeni güncellemeyle birlikte veriler belirli bir süre sonra otomatik olarak silinecek olan fikir birliği katmanındaki düğümlere gönderilecek. Depolama maliyetini azaltacak bu hamleyle ücretlerin de düştüğünü göreceğiz.