ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, 30 Mart’ta yaptığı açıklamada Silicon Valley Bank (SVB) ve Signature Bank iflasının ardından mevcut bankacılık sistemindeki risklerin ele alınmasını sağlamak için bankacılık düzenleme ve denetleme kurallarının yeniden ele alınması gerektiğini söyledi. Yellen’in açıklamalarında stablecoin’ler özelinde kripto paralara da değindiği görüldü.
Küçük ve Orta Ölçekli Bankalar İçin Daha Güçlü Denetim Vurgusu
Ulusal İşletme Ekonomisi Birliği’ne sunulmak üzere hazırlanan konuşmasında Yellen, para piyasası fonları, hedge fonlar ve kripto paralar da dahil olmak üzere büyüyen banka dışı veya “gölge banka” sektörünün daha güçlü bir şekilde düzenlenmesi çağrısında bulundu. Yellen, banka sermaye gerekliliklerinin 2018’de geri çekilmesi ve 250 milyar doların altında varlığa sahip daha küçük ve orta ölçekli bankalar için daha güçlü denetimin yeniden incelenmesi gerektiğini belirterek “Ne zaman bir banka iflas etse bu ciddi endişe kaynağı olmuştur. Düzenleyici gereklilikler son yıllarda gevşetildi. Bu gevşetme kararlarının etkisini değerlendirmenin ve buna karşılık olarak gerekli önlemleri almanın uygun olduğuna inanıyorum” dedi.
Yellen, 2008 mali krizinden sonra uygulamaya konulan düzenleyici reformların, ABD finans sisteminin COVID-19 pandemisi de dahil olmak üzere şokları atlatmasına yardımcı olduğunu da söyledi. “Ancak bu ay iki bölgesel bankanın iflası işimizin bitmediğini gösteriyor” diyen Yellen, finansal sistemin 15 yıl öncesine göre önemli ölçüde daha güçlü olduğunu da sözlerine eklerken “Bu belki de en iyi şekilde, belirli kurumlarla ilgili endişeler artarken bile bu ay genel bankacılık sektöründe göreceli bir istikrar görmemizle gösterilebilir” dedi.
Ancak Yellen, ABD’li düzenleyici makamlarının mevcut denetim ve düzenleme rejimlerinin bankaların bugün karşı karşıya olduğu riskler için yeterli olup olmadığını incelemesinin önemli olduğunu belirterek “Gerekirse bu riskleri ele almak için harekete geçmeliyiz.” dedi.
Yellen’in açıklamaları spesifik bir öneri içermiyordu ve daha sıkı düzenlemelerin bir maliyetinin olduğunu ve topluluk ve bölgesel bankaların sağlığını ve rekabet gücünü sağlamak için özen gösterilmesi gerektiğini kabul etti. Ancak bu tür maliyetlerin finansal krizlerin trajik maliyetleriyle kıyaslandığında az kaldığını da sözlerine ekledi.
Yellen geçen hafta Hazine, Federal Reserve (Fed) ve Federal Mevduat Sigorta Kurumu‘nun SVB ve Signature Bank iflaslarında mevduat sahiplerini korumak için kullandıkları araçları tekrar kullanmaya hazır oldukları yönündeki yorumlarını tekrarladı. Atılabilecek adımları belirtmese de “Ve eğer gerekli olursa ilave adımlar atmaya hazırız” eklemesini yaptı.
Kripto Paralar Gibi Banka Dışı Riskler
Yellen, likidite riskleri de dahil olmak üzere banka dışı kurumlardan kaynaklanan risklerin ele alınması için daha fazla düzenleme yapılması çağrısında bulundu ve kuralların, düzenlemeden kaçınmak için risklerin finansal sistemde başka bir yere kaymasına izin vermemesi gerektiğini söyledi. ABD Hazine Bakanı’na göre para piyasası yatırım fonları ve açık uçlu fonlar hala kaçışlara açık ve ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu‘nun (SEC) yeni düzenlemelerle bu sorunları ele almaya çalışıyor.
Yellen, 2021’de yaklaşık 10 trilyon dolar brüt varlığa sahip olan hedge fonlarda, bazı fonların kaldıraç kullanımına ilişkin endişeleri olduğunu ve bunun onları stres dönemlerinde Hazine menkul kıymetleri de dahil olmak üzere varlıkların yangın satışlarına (diğer finansal sistem katılımcılarına yayılabilecek satışlar) itecek şekilde pozisyonuna zorlayabileceğini söyledi.
Yellen, çok düzenleyicili Finansal İstikrar Gözetim Konseyi’nin restore edilen Hedge Fon Çalışma Grubu’nun riskleri izlemeye ve politika önerileri geliştirmeye devam edeceğini belirtirken, Biden yönetiminin, kripto para borsası FTX‘in çöküşünden önce başlayan dijital varlıklardan kaynaklanan sistemik risk potansiyelini incelemeye devam ettiğini de ekledi.
Stablecoin’ler İçin Kongre’ye Çağrı Yaptı
ABD doları karşısında istikrarlı değer koruması sağlamak için rezerv varlıklara yatırım yapan stablecoin‘leri özellikle endişe verici olarak nitelendiren Yellen, geleneksel fonlar gibi bunların da stres dönemlerinde varlık satışına zorlanabileceğini belirterek şunları söyledi:
Bir stablecoin’e yapılan hücum diğer stablecoin‘lere de panikle hücum edilmesine yol açarak daha geniş çaplı satışlara neden olabilir. Kongre’nin stablecoin ihraççıları ve diğer kripto paralar için kapsamlı bir ihtiyati düzenleme çerçevesi oluşturmak üzere yasa çıkarması gerekiyor.
Yellen ayrıca Kongre’nin borç limitini yükseltmemesi halinde ABD’nin yükümlülüklerini yerine getiremeyeceğini ve bunun da milyonlarca Amerikalının ve dünyanın dört bir yanındaki insanların hayatlarını altüst edebilecek bir başka finansal risk olduğuna dikkat çekti.