25 Şubat İtibariyle Kripto Para Cüzdanlarında Anonimlik Bitiyor

Kripto paralar yıllar içinde Nakamoto’nun felsefesinden önemli ölçüde uzaklaştı ve bambaşka bir şeye dönüştü. Piyasalardaki yatırımcıların neredeyse tamamı için bu önemsiz bir detay çünkü öncelikli olan şey para kazanmak. Blockchain’in doğasına müdahaleyle 25 Şubat itibariyle Türkiye’de kripto para cüzdanlarında anonimlik büyük ölçüde kalkacak ve elbette ABD, AB gibi bölgelerde de.

Anonim Cüzdanlar Bitiyor

ABD ve AB bu konuda çeşitli adımlar attı. Seyahat Kuralı (Travel Rule) ile Türkiye’de de merkezi olmayan cüzdanlarda anonimlik büyük ölçüde kaldırılıyor. 25 Şubat itibariyle yürürlüğe girecek yeni kuralla birlikte 15.000 TL üzerinde transfer yapan kullanıcıların bilgileri talep edilecek. Örneğin MetaMask cüzdanınızdan Türkiye’deki yerel borsa hesabınıza 1000 USD değerinde kripto para transfer ettiniz. Borsa sizden göndericinin yani MetaMask cüzdanının kime ait olduğunu soracak.

Ahmet Usta’nın bugün dikkatini çektiği husus 25 Aralık 2024 tarihinde yayınlanan resmi tebliğ ile bağlantılı. Buna göre kripto varlık hizmet sağlayıcıları için “Travel Rule” kapsamında yeni yükümlülükler devreye giriyor. 15.000 TL ve üzerindeki transferlerde gönderici ve alıcı bilgilerinin toplanmasını ve saklanmasını zorunlu kılan yeni kural sayesinde borsalar isim, hesap numarası, kimlik numarası, cüzdan adresi ve işlem tutarı gibi detayları saklamak zorunda kalacak.

Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıları (KVHS) MASAK mevzuatı kapsamında “finansal kuruluş” olarak tanımlandı ve bankalar, aracılı kurumlar gibi sıkı denetim altına alındılar. Yükümlülükleri de buna göre değişti. KVHS’ler en az 5 yıl finans veya bankacılık deneyimine sahip uyum görevlisi çalıştırmak zorunda.

KVHS’lerin, MASAK’ın elektronik tebligat sistemine dahil olmaları ve e-tebligat hesabı açmaları da gerekiyor.

Avrupa ve ABD

Uzun süre üzerinde çalışılan MiCA düzenlenmesinden her aşamasında detaylarıyla bahsetmiştik. Avrupa birliği için “Kripto Varlık Piyasaları Yönetmeliği” (MiCA) Türkiye’ye benzer sorumlulukları kripto hizmet sağlayıcılara yüklüyor. “Travel Rule” uygulamalarını da kapsayan kripto düzenlemesi küresel standartla ilgili.

“ABD merkezli Mali Suçları Engelleme Ağı (Financial Crimes Enforcement Network – FinCEN) ilk olarak 1996 yılında para transferi ile taşınacak bilgilerin tanımlarına dair Seyahat Kuralı (Travel Rule) kapsamını oluşturdu. Takip eden yıllarda bu kural seti genişledi, düzenlendi.

2019 yılında Almanya, Singapur, İsviçre, Kanada, Güney Afrika, Hollanda ve Estonya gibi pek çok ülke Travel Rule kapsamında uygulamaları yasalaştırdı. Bir mecburiyete dönüştürdü.”

ABD 2019 yılında bu kuralı kripto paraları kapsayacak şekilde genişletti. O günlerde bu tavsiye şeklinde olsa da 2021 itibariyle mecburiyete dönüştü. ABD’de 3000 dolar üstündeki transferlerde kripto şirketleri bunu transferlerde eklemek zorunda.

Şimdi Ne Olacak?

KYC doğrulaması yaptığınız iki borsa arasındaki transferlerde süreç muhtemelen arka planda sorunsuz işleyecektir. Borsalar müşteri kaybetmemek için kullanıcıları daha az yoracak şekilde kendi kurumsal iletişim kanallarından entegrasyonlarını sağlayabilir.

Fakat MetaMask cüzdanınızdan borsa hesabınıza veya bir başkasının merkezi olmayan cüzdanından sizin borsa hesabınıza yaptığı transferde göndericiye ait bu bilgiler yoksa sıkıntılı süreç başlayacak.

Borsalar müşterisinden gönderi bilgisini isteyebilir. Ancak burada doğru bilgi paylaşımının olduğundan nasıl emin olunacak? Gerçekten anonim birinden size kripto para ödemesi geldiğinde onun gerçek kimliğini borsayla nasıl paylaşacaksınız? Gönderici bilgisinin paylaşılmasına kadarki süreçte varlıklara el mi konulacak? Yoksa göndericiye iade mi edilecek?

Bu kural bir noktada merkezi olmayan cüzdanlarda varlık tutmayı zorlaştıracak ve özellikle DeFi tarafında sonuçlarını görebiliriz.