Hindistan Merkez Bankası (RBI), Merkez Bankası Dijital Para Birimi’nin (CBDC) kullanımını yaygınlaştırmak için çevrimdışı transfer kabiliyetini etkin bir şekilde geliştirmeye yönelik olarak adımlar atmaya hazırlanıyor. The Economic Times’ın haberine göre, 2024 BIS İnovasyon Zirvesi’nde RBI Başkanı Shaktikanta Das, Hindistan’ın dijital rupisini (CBDC) kullanan bireysel kullanıcıların işlemlerinde artış olduğunu belirtti.
Bireysel Kullanım için UPI’yi CBDC ile Entegre Etme
Das yaptığı açıklamada, birleşik ödemeler arayüzünün (UPI) daha geniş bir şekilde benimsenmesi için daha fazla çaba harcanması gerektiğini de vurguladı. Das, “CBDC işlemlerini kolaylaştırmak için mevcut ticaret altyapısından UPI üzerinde yararlandık. İşlem sayısı günde 1 milyon gibi yüksek bir rakama ulaşmış olsa da, bireysel kullanıcılar arasında hala UPI’nin tercih edildiğini görüyoruz. Tabii ki, umuyoruz ki ileride bu değişir.” ifadelerini kullandı.
CBDC’ler için çevrimdışı mod, internet erişimi olmadan bile işlem yapma olanağı sağlayarak nakit paranın önemli bir avantajını yansıtacak. DAS ayrıca CBDC’nin nakit paraya benzer bir anonimlik düzeyi sunacağını da onayladı ve şu yorumu yaptı
“Anonimlik konusu, mevzuat veya teknoloji yoluyla ele alınabilir. Örneğin, işlemlerin kalıcı olarak silinmesi gibi. Bu durum, kullanılabilecek yöntemlerden biri olabilir. Temel prensip, CBDC’nin nakit ile aynı derecede anonim olabilmesidir. Ne fazla ne de az.”
Bankaların Aracılığı Devam Edecek
Das ayrıca Hindistan’ın dijital rupisinin geleneksel banka mevduatlarından farklı olarak faiz sunmayacak şekilde tasarlandığını ve bunun bankaların iş modellerini koruduğunu vurguladı. Bu özelliğin, bankaların aracılıktan çıkarılması riskini azaltacağını ifade etti.
RBI’nin yaklaşan CBDC‘yi hızlı ödeme sistemleriyle, özellikle UPI ile entegre etme çabaları olduğunu ve bireysel kullanıcılardan gelen geri bildirimlere cevap verdiğini belirtti. Bankanın attığı adımlardan biri, tek bir QR kodunun hem UPI hem de CBDC ödemeleri için çalışmasına izin vererek işletmeler için kabul sürecini kolaylaştırmak olacak.
Dijital Rupi Hindistan’da İlgi Görüyor
Gelişmiş ülkeler daha temkinli bir yaklaşım sergilerken, Hindistan CBDC denemelerinde öncü birkaç ülkeden biri olarak öne çıkıyor. Ülke, Aralık 2022’de başlatılan bir pilot program aracılığıyla dijital para birimi e-Rupi’nin kullanımını yaygınlaştırıyor. Bugüne kadar, bu programa 1,3 milyondan fazla kişi ve 300.000 işletme katıldı.
Mart 2023 itibariyle, 1,2 milyon doların üzerinde rupi dolaşıma girdi. Ancak, bu paranın çoğunluğu (%65) şu anda toptan segmentte kullanılmakta ve bireysel benimsenme oranı %35’te kalmakta.
Hindistan’ın RBI’si, CBDC’leri aktif olarak araştıran dünya çapındaki merkez bankalarının büyük çoğunluğu (%98) arasında yer almakta. Bu araştırmaların amacı, merkez bankası parasının işlevselliğini ve erişilebilirliğini artırmak.
