Ethereum, Layer-2 rollup’ların ölçeklenmesine yardımcı olma konusunda anlamlı bir adım attı, ancak ekosistemin kullanıcı deneyimini kolaylaştırmak için tarafsız üçüncü taraf oyuncuların birleştirici altyapısına ihtiyacı var. Bu, Londra’daki ETHGlobal konferansı sırasında konu ile ilgili yaptığı röportajda rollup ekosisteminin mevcut durumunu inceleyen Avail kurucu ortağı Anurag Arjun’a göre böyle.
Ünlü İsimden Dikkat Çeken Açıklamalar
Sandeep Nailwal; Jaynti Kanani ve Mihailo Bjelic ile birlikte Ethereum Layer-2 ağı Polygon’u kuran Arjun, odak noktasını Ethereum Layer-2 ekosistemini birleştirmek için rollup altyapısı oluşturmaya yönlendirdi. Polygon’da geçirdiği süre boyunca ekip Polygon’un proof-of-stake zincirinin piyasaya sürülmesinin ardından Ethereum’un rollup merkezli yol haritasına uygun teknoloji geliştirmeye yöneldi. Arjun’un açıkladığı gibi bu değişim yeni bir altyapı da gerektirdi:
“Rpollup dünyasında ölçeklenebilir veri kullanılabilirliğine de ihtiyacınız olduğunu biliyorduk. Bu yüzden 2020 yılında Polygon bünyesinde Avail’i başlattık.”
Mart 2023’te Arjun, Avail’i kurmaya devam etmek için Polygon’dan fikri mülkiyet haklarını aldı ve Prabal Banerjee ile birlikte bağımsız bir şirket kurmasına izin verdi. Arjun konuya ilişkin verdiği demeçte Starkware, zkSync, Arbitrum ve Optimism gibi büyük rollup protokollerine hizmet veren bir rollup platformu olmayı hedeflediklerini söyledi:
“Uyguladığımız teknolojiye veri örnekleme adı veriliyor. Ethereum’un sharding yol haritasında yapmak istediği şeye çok benziyor.”
Yol haritasının kendisi uzun bir yol ve tam danksharding işlevselliğinin ancak önümüzdeki birkaç yıl içinde gerçeğe dönüşmesi bekleniyor. Arjun, rollup’ların verimli bir şekilde doğrulanmasını sağlayan veri örnekleme yetenekleri için rollup’ların uzun süre bekleyemeyebileceğini söylüyor:
“Yolculuk sırasında rollup’ların ölçeklenebilirliğini ölçeklenebilir veri kullanılabilirliği ile çözeceğimizi fark ettik. Bu da on binlerce rollup’ın olduğu ama çok kötü bir kullanıcı deneyiminin yaşandığı bir dünyayı mümkün kılacaktı.”
Layer-2 ve Ethereum Ekosistemi
Bu gelişmeler fonlar arasında köprü kurmak ya da transfer veya takas gerçekleştirmek için farklı rollup’lar arasında geçiş yapmak zorunda kalınan mevcut Ethereum kullanıcı deneyiminin yanlış bir yansıması değil. Kullanıcılar için bu deneyim rollup’ların doğasına uygun ve Arjun’un çözmek istediği bir şey:
“Teorik olarak bağımsız rollup’lar tarafından üretilen kanıtları alıyoruz ve bunları bir araya getiriyoruz, böylece rollup’lardaki rollup kullanıcılarının birbirleriyle konuşmasına izin verebilirsiniz.”
Öngörülen nihai sonuç birleşik bir rollup ekosistemi. Bu hedefe ulaşmak için farklı işler yapan farklı rollup’lar arasında bu süreci koordine eden güvenilir ve tarafsız bir üçüncü tarafa ihtiyaç var.
Arjun, Solana blockchain ekosistemini çok sayıda uygulamaya sahip büyük bir ağ olarak tanımlarken, kullanıcılarının yalnızca tek bir ağ ile uğraşmak zorunda olduğunu belirtiyor. Bu arada Ethereum’un rollup merkezli yol haritası birçok farklı Layer-2 zincirine sahip bir ekosistemle sonuçlandı.
