Kripto paralarla işlem yaparken kaldıraç kullanıyorsanız “Margin Call” terimiyle mutlaka karşılaşırsınız. Margin Call temelde yatırımcıların teminatlarının belirli bir seviyenin altına düşmesi sonucu tetiklenir. Diğer bir deyişle Marj çağrısı, hesabınızı korumak için bir uyarı sistemi gibi çalışır. Ancak bu uyarı doğru yönetilmezse varlıklarını likide edilmesine yol açar. Peki bu riskli durumu nasıl anlamalı ve önlem almalısınız?
Margin Call (Marj Çağrısı) Nedir, Nasıl Çalışır?
Margin Call, kaldıraçlı işlemlerde kullanılan bir risk yönetim mekanizmasıdır. Broker veya borsa, teminatınızın zarar nedeniyle kritik seviyenin altına indiğini bildirir. Bu uyarı pozisyonunuzu kapatmanız veya ek teminat yatırmanız için son şanstır. Temel amaç hem sizin hem de platformun finansal kayıplarını sınırlamaktır.
Örneğin 10x kaldıraçla bin dolarlık bir Bitcoin 
$85,190.76 pozisyonu açtığınızı varsayalım. Bu durumda toplam pozisyon değeri 10 bin dolar olur. Bitcoin’in fiyatı yüzde 10 düşerse teminatınızın bir kısmı erir. Teminat oranı belirli eşiğin altına düştüğünde sistem otomatik olarak Margin Call başlatır.
Marj çağrısı, teminat seviyesinin “bakım marjı” adı verilen limitin altına düşmesiyle tetiklenir. Her platformun bakım marjı oranı farklıdır. Genellikle yüzde 50-150 aralığında belirlenir. Teminat oranı şu formülle hesaplanır:
Teminat Oranı = (Özkaynak / Kullanılan Teminat) x 100
Diyelim ki 5 bin dolarlık öz kaynağınız var ve 10x kaldıraçla 50 bin dolarlık bir Ethereum 
$1,983.34 pozisyonu açtınız. Kullanılan teminat 5 bin dolarlık Ethereum’dur. Ethereum’un fiyatı düştüğünde ve özkaynak negatifleştiğinde teminat oranı da negatif olacağı için Margin Call devreye girer.
Kaldıraç Oranı ve Teminat İlişkisi Neden Önemli?
Kaldıraç oranı yükseldikçe Margin Call riski de artmaktadır. Yüksek kaldıraç, küçük piyasa hareketlerinin bile teminatınızı hızla tüketebileceği anlamına gelir. 100x kaldıraç kullanıyorsanız yüzde 1’lik fiyat yükselişi ya da düşüşü özkaynağınızı tamamen silebilir.
Teminatı artırmak bu riski azaltmanın en etkili yoludur. Örneğin, 5x yerine 2x kaldıraç tercih ederseniz piyasa hareketleri karşısında daha geniş bir hareket alanınız olur. Ayrıca teminat olarak stablecoin’ler (USDT, USDC) kullanmak volatilite kaynaklı erimeyi yavaşlatır.
Margin Call’dan kaçınmak için kullanabileceğiniz en etkili 5 strateji şu şekildedir:
- Kaldıraç Oranını Düşük Tutun: Yüksek kar vaadi sizi kandırmasın. 5x’ten fazla kaldıraç, riski katlanarak artırır.
- Stop-Loss Kullanın: Pozisyon açarken otomatik stop-loss belirleyin. Bu, maksimum kaybı kontrol altına alır.
- Teminatı Artırın: Hesabınızda yedek fon bulundurun. Teminat ne kadar yüksekse, Margin Call riski o kadar düşer.
- Piyasa Analizini İhmal Etmeyin: Haberleri ve teknik göstergeleri takip edin. Ani fiyat hareketlerine hazırlıklı olun.
- Çeşitlendirme Yapın: Tüm sermayenizi tek bir pozisyona yatırmayın. Varlıklarınızı farklı kripto paralara dağıtın.
Margin Call Tetiklendikten Sonra Ne Yapmalısınız?
Marj çağrısı aldığınızda hızlı hareket etmelisiniz. İlk seçenek direkt pozisyonu kapatmaktır. Ancak bu kaybı realize etmek anlamına gelir. İkinci seçenek teminat eklemektir. Hesabınıza acilen fon yatırarak teminat oranınızı yükseltebilirsiniz.
Bazı platformlar pozisyonun bir kısmını otomatik olarak kapatarak teminat oranınızı düzeltir. Bu durumda hangi varlıkların satıldığını kontrol edin. Açık pozisyonlarınızı takip etmek için portföyünüzü düzenli izleyin.
Margin Call, kaldıraçlı işlemlerin kaçınılmaz bir parçasıdır. Ancak doğru stratejilerle bu riski minimize edebilmek mümkündür. Kaldıraç oranını akıllıca seçmek, stop-loss kullanmak ve piyasayı dikkatlice analiz etmek en etkili çözümlerdir. Kripto para piyasasının yüksek volatiliteye sahip olduğunu unutmayın. Bu piyasada risk yönetimi olmadan yatırım yapmak sermayenizi hızla kaybetmenize neden olmaktadır.
Marj çağrılarından korkmak yerine onları yönetmeyi öğrenmelisiniz. Teminatınızı ve kaldıraç seviyenizi sürekli gözden geçirmelisiniz. Bu sayede kripto paralarla daha güvenli ve bilinçli işlemler yapabilirsiniz.
