Tam 53 gün önce Solana (SOL) almak istediğinizde yaklaşık 20 dolar ödüyordunuz. Ancak bugün fiyat neredeyse 2,5 katına çıktı ve 50 dolar sınırına yeniden dayandı! Fayda üretimi anlamında en ilgi çekici projelerde olan Solana (SOL) uzun vadeli yatırım yapmak isteyen kripto para severlerin bir süredir gözdesi olmaya devam ediyor. Peki Solana (SOL) hakkında neler biliyorsunuz? Ethereum (ETH) ve diğer akıllı sözleşme ağlarında farkı ne? İşte sisteme dair tüm önemli detaylar ve geniş Solana analizi!
Solana (SOL) Neden Avantajlı?
Ethereum (ETH) katili olmak için piyasaya çıkan çok sayıda proje bulunuyor. Bu projeler elbette Vitalik Buterin’i boğmak istemiyor. Ancak Ethereum (ETH) ağını kullanan geliştiricileri kendi ağlarına katmak istiyor. Solana (SOL) bu alternatifler arasından Cardano (ADA) ve diğerlerinden daha güçlü bir alternatif olarak karşımıza çıkıyor. Çünkü vaatlerden öteye gidiyor, beklentileri karşılıyor.
Evet, bugün insanlara Cardano (ADA) gibi ağlarda geleceği satın alıyor. Çok daha fonksiyonel gelişmiş ağlara dönüşecekleri umuduyla yatırım yapıyorlar. Ancak Solana (SOL) hepsinden daha farklı ve avantajlı, peki nedir bu avantajlar?
İşlem ücretleri son derece düşüktür. Solana (SOL) ağında bir proje çalıştırmak isterseniz çok düşük ücretler ödersiniz. Ethereum (ETH) gas ücretlerini düşündüğümüzde “ücretler” kısmı oldukça önemli bir detay olarak karşımıza çıkıyor.
Solana ağı blokların doğrulanması için Proof-of-Stake algoritmasını kullanıyor. Yani Ethereum (ETH)’un 2023 yılına kadar geçmeyi planladığı yeni algoritma modelini uzun süredir kullanıyor. Bu onu çok daha çevreci ve hızlı hale getiriyor. Ayrıca bu algoritmayla birlikte çalışan Proof-of-History (POH) isimli bir özellikte var. Yakovenko tarafından geliştirilen bu detay algoritma “tarihin kanıtı” ismini alıyor. Yani Proof-of-Work (iş kanıtı), Proof-of-Stake (ağda kilit kanıtı) gibi popüler iki algoritmaya ek böyle bir model geliştirilmiş. Bu özellikle birlikte Solana (SOL) ağı çok daha güvenli ve gizli hale geliyor.
Solana (SOL) Ağının Eşsiz Özellikleri
Tüm bu özellikler Solana dışında bir ağda birleşmediği için eşsiz tabirini hakkediyor. Solana projesinin geliştiricisi Yakovenko, Qualcomm’da kablosuz protokoller üzerinde 12 yıldan fazla çalıştı. Eşsiz bir blockchain oluşturmak isteyen kurucu ağı SHA-256 (Secure Hashing Algorithm 256) karma işlevine dahil etmenin bir yolunu buldu. Bununla birlikte yukarıda özel olarak bahsettiğimiz Proof-of-History algoritması oluştu.
POH algoritması saldırılara karşı kendini koruyabilen bir yapıdır. Bir grup veri girdisini alan ve sabit boyutta çıktı veren bu algoritma, güvenlik sorunu ortadan kaldırıyor. Elbette bu durum gelişmekte olan DeFi ekosisteminin son derece ilgisini çekiyor.
Practical Byzantine Fault Tolerance (PBFT) olarak bilinen kötü niyetli düğümlerden gelen saldırılar, dağıtılmış ağların fikir birliğiyle çalışması sebebiyle kolaylıkla karşılanabilir. Bunu yapan elbette Tarih Kanıtı (PoH) olarak bilinen ikinci bir yeni protokoldür.
Geçtiğimiz yıl (ağ halen beta seviyede olmasına rağmen) ağda 100 proje bulunuyordu. Şu an bu sayı 250’yi aştı. Ağda 905 doğrulayıcı ve 1331 düğüm bulunuyor. Üstelik işlem başına ücret 0,0025 dolar gibi komik seviyelerdedir. Ethereum (ETH) gas ücretinin yanında neredeyse bedava diyebiliriz.
Projenin kapasitesinin çok az bir kısmı kullanılıyor. Ancak buna rağmen saniyede 1375 işlem yapılıyor. Üstelik dünyanın en fazla kullanılan ikinci stablecoini USDC için Solana ağı resmi zincirdir.
Solana (SOL) Eksik Yönleri Neler?
Açık kaynak olarak çok sayıda belge yayınlayan proje henüz net bir yol haritası duyurmadı. Solana Vakfının yetkileri konusunda netlik bulunmuyor. Bu da ağın ilerleyen süreçte çok fazla merkezileşmesi riskini içinde barındırıyor.
Vakıf toplam tokenların %10’ununu elinde tutuyor. Üstelik yakın zamanda 11,3 milyon Solana (SOL) tutan bir cüzdan tespit edildi. Borsalara likidite sağlayan piyasa yapıcı bu cüzdan hakkında vakıf detaylı açıklama yapmadı. Ancak tepkiler karşısında bu cüzdanda bulunan tokenlar yakıldı.
Aralık ayında Mainnet sırasında ağ 6 saatliğine kapalı kaldı. Bu hata projenin halen beta sürümde olmasıyla açıklandı. Yakın zamanda olacak Mainnet sırasında da böyle bir hatayla karşılaşılması imkansız değil. Projenin itibarını sarsan bu sorunların tamamen ortadan kaldırılması gerekiyor.
