Celsius Network yaşadığı sorunlar sebebiyle kripto paraların yaklaşan düşüşünü erkene çekti ve şiddetini artırmasına sebep oldu. Aşırı piyasa koşullarını gerekçe göstererek, New Jersey merkezli Celsius bu hafta “likiditeyi dengelemek için” hesaplar arasındaki para çekme ve transferleri dondurdu. Peki neden tökezledi ve kripto paraların düşüşüne nasıl sebep oldu?
Celsius Neden Tökezledi?
Cuma günkü bir videoda, şirketin finans şefi, Celsius’un endüstriyle birlikte, Mayıs ayında kripto para birimi TerraUSD’nin çöküşünün ardından itfaların arttığını gördüğünü söyledi Bir bankaya benzer şekilde, Celsius, perakende müşterilerden kripto mevduatları toplar ve bunları, geleneksel finans sektörü dışında kredilerden sigortaya kadar hizmetler sunmak için DeFi platformlarına yatırır.
Bankalardan farklı olarak Celsius, perakende müşterilerine bazen yıllık %18,6’ya varan devasa getiriler vaat ediyor. Buradaki “devasa” vurgusunu Türk okuyucu için açmak gerekiyor, ABD dolarına çift haneli faiz almak oldukça cazip bir şeydir. Büyük kârların cazibesi, bireysel yatırımcıların varlıklarını Celsius’a ve bunun gibi platformlara taşımasını sağladı. CEO Alex Mashinsky, Ekim ayında Celsius‘un 25 milyar dolarlık varlığa sahip olduğunu söyledi, ancak web sitesi, geçen ay itibariyle yaklaşık 11,8 milyar dolar varlığa düştüklerini gösteriyor.
Blockchain bilgilerine ve bu tür verileri izleyen analistlere göre Celsius, toptan kripto yatırımlarında tökezlemiş görünüyor. Analistler, bu yatırımlar azaldıkça, şirketin daha geniş kripto piyasası çöküşünden kaçan müşterilere ödeme yapmakta güçlük çektiği görünüyor. Genesis’in piyasa içgörüleri başkanı Noelle Acheson, “Kripto para sektöründe bir banka kaçışına (bank run) en yakın gördüğümüz şey bu” dedi. Banka kaçışı çok sayıda müşterinin şirketten parasını çekmek istemesi anlamına geliyor, banka kendisine yatırılan paraları nakit olarak bulundurmadığı için (yatırımlar, verdiği krediler vs) çok fazla müşteri parasını çekmek istediğinde sistem çöker ve banka batar.
Şirket son yaptığı açıklamada, ödemeleri karşılamak için adımlar attığını ancak “gecikmeler olabileceğini” söyledi.
Kripto Paraları Nasıl Aşağıya Çekti?
Blockchain verilerine göre, Celsius’un sorunları en az Aralık ayında, bilgisayar korsanlarının elinde DeFi platformu BadgerDao ile yatırdığı 54 milyon dolar değerinde Bitcoin kaybettiği zamanlara kadar uzanıyor. O sırada Mashinsky, Celsius’un para kaybettiğini söyledi, ancak ne kadar olduğunu açıklamadı. Celsius ayrıca TerraUSD mevduatlarında %20’ye varan getiri sunan Anchor protokolüne de yatırım yapmıştı. Mashinsky, Mayıs ayında verdiği röportajda TerraUSD yatırımlarının toplam varlıklarına göre küçük bir miktarı temsil ettiğini söyledi ve para kaybedip etmediklerini açıklamadı.
Yine de şirketin en büyük yanlış adımı, stake Ethereum (stETH) ile daha fazla kazanç için Lido Finance üzerinde aldığı pozisyondur. Celsius, müşterilere ETH mevduatlarında %6 ila %8 arasında getiri sözü verdi. Analitik firması Nansen’de analist olan n Andrew Thurman’a göre, birincil DeFi cüzdanında en az 450 milyon dolarlık stETH vardı, ancak muhtemelen başka yerlerde daha fazla depolanmış durumda. Sorun şu ki, Alameda gibi şirketler stETH, 1 Ethereum değerinden daha aşağıya düştüğü için bunu fırsat bilerek para kazanmaya çalışıyor. Sabitten düşen stETH değer kaybettikçe şirketin bu cinsten tuttuğu yatırımın değeri de eriyor.
Kripto para piyasalarında herkesin önemli ölçüde risk altında olan pozisyonları görülebiliyor. Bu durumu istismar ederek para kazanmak isteyen şirketler de son günlerde yaşadığımız şeyleri tetikliyor. Aslında yaptıkları şey bindikleri gemiyi batırmaktan başka bir şey değil. Mayıs ayında TerraUSD sabiti bozulduğunda da bazı büyük fonların bu zafiyeti istismar ederek daha fazla para kazanmak uğruna piyasadan 40 milyar doları sildiğini gördük.
Bu yıl değerinin yaklaşık yarısını kaybeden Bitcoin’deki düşüş de Celsius’ta baskı yarattı. Kripto yatırım platformu Swan Bitcoin’in CEO’su Cory Klippsten, Celsius’un iş modeli hakkında “Her şey yanlış fiyatlandırılmış ve çok riskli” ifadelerini kullandı.
Wall Street Journal’ın Salı günü bildirdiğine göre, Celsius yeniden yapılandırma avukatları tuttu. Bu haberle birlikte kripto paralardaki satış dalgası da ivme kazandı. Salı günü, ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu başkanı, bu tür platformların biraz bankalar gibi çalıştığını ve vaat edilen yüksek getirilerin “gerçek olamayacak kadar iyi” olabileceğini söyledi.
