NFT’ler 2023 yılında da Web3 ekosisteminin ayrılmaz bir parçası olmaya devam etti ve birçok topluluk üyesi yıl boyunca sürekli olarak farklı alanlarda işlemler gerçekleştirdi ve bu süreçte alanın zorluklarına çözüm bulmaya çalıştı. Eleştirmenler düzenli olarak NFT’ler için ölüm ilanları yazarken bu alanda yer bulan kullanıcılar piyasanın canlı olduğunu gösteriyor. Sadece son 30 gün içinde NFT piyasası için kullanılan ilk 10 blockchain ağında 1,5 milyar doların üzerinde toplu satış hacmi kaydedildi.
Bitcoin Ordinals Devrimi
Yazılım mühendisi Casey Rodarmor 2023 yılında Bitcoin Ordinals’ı kullanıcıların beğenisine sundu. Geliştirici, 21 Ocak’ta yayınladığı bir blog yazısının ardından programı Bitcoin ana ağına yerleştirdi. Protokol, Bitcoin ağında NFT koleksiyonlarının yer almasını sağladı.
Bitcoin Ordinals ile varlıkların içerikleri blockchain ağında saklanıyor. Bu, Bitcoin NFT’lerini verilerinin silinmesine ve boş görüntülere dönüşmesine karşı savunmasız olmaktan kurtarıyor. Pek çok kişi Bitcoin için yeni bir kullanım alanının ortaya çıkmasının ağ için iyi olduğuna inanıyor. Yıl boyunca Bitcoin yatırımcıları arasında Ordinals’lerin ekosistemde bir yeri olup olmadığı konusunda ileri geri tartışmalar yaşandı.
Mayıs ayında Bitcoin ağı, Ordinals işlemlerinin doğrudan bir sonucu olarak aylık satış hacminde Solana‘yı geride bırakmayı başardı. Aralık ayında ise Ethereum ağı 391 milyon dolar kazanırken, Bitcoin ağı 744 milyon doları aşarak 30 gün içinde en çok satış yapan ağ oldu.
SEC’ten NFT Alanına Yönelik İlk Adım
NFT’ler ayrıca 2023 yılında ABD düzenleyicileri ile ilk kayıtsız menkul kıymet satış iddiası sürecine şahit oldu. 28 Ağustos’ta SEC, Los Angeles merkezli eğlence şirketi Impact Theory’yi NFT koleksiyonu Founder’s Keys üzerinden kayıtsız menkul kıymetler sattığı iddiası ile suçladı.
SEC’e göre şirket, yatırımcıları NFT’leri işine bir yatırım olarak satın almaya teşvik etti. SEC, NFT’lerin yatırım sözleşmeleri olduğunu ve bu nedenle menkul kıymet olduklarını iddia etti. Düzenleyicinin eylemleri şirketin NFT’leri kayıt olmadan satarak yasayı ihlal ettiği anlamına geliyor. Menkul kıymetler düzenleyicisi ayrıca firmanın kabul ettiği bir ihtarname yayınladı.
Birçok kişi SEC’in NFT’lere yönelik baskısına karşı çıktı. 28 Ağustos’ta SEC Komisyon Üyeleri Hester Peirce ve Mark Uyeda, SEC’e karşı bir muhalefet bildirisi yayınladı. İkili, SEC tarafından atıfta bulunulan şirket ve alıcı beyanlarının bir yatırım sözleşmesi oluşturan türden vaatler olmadığı yönündeki SEC iddiasına karşı çıktı.
NFT Satışlarında Telif Hakkı Mücadeleleri
NFT koleksiyonları yayınladıktan sonra telif hakkı kazanmak sanatçılar ve içerik oluşturucular için NFT’lerin en iyi avantajlarından biridir. Akıllı sözleşmelere kodlanmış telif ücretleri ile koleksiyon sahipleri bir NFT satıldığında satışların bir yüzdesini kazanıyordu. Ancak 2022’de NFT pazarları isteğe bağlı telif hakkı modelini denemeye başladığında işler farklı bir boyuta ulaştı. İsteğe bağlı telif hakları kapsamında alıcılar bir NFT projesine katkıda bulunmak istedikleri telif ücretlerini belirlemeyi seçebilirler. Bu modelde içerik oluşturucuların NFT’leri satıldığında telif ücreti alamama ihtimali her zaman vardır.
2023 yılında isteğe bağlı telif hakkı trendinin etkileri sektörde hissedilmeye başlandı. Araştırma verileri 29 Mart’ta Web3 içerik üreticilerinin telif ücretlerinden mahrum kaldığını ortaya çıkardı. Ele alınan veriler NFT şirketi Yuga Labs tarafından yapılan önde gelen koleksiyonlardan sadece ikisinde Bored Ape Yacht Club (BAYC) ve Mutant Ape Yacht Club (MAYC) NFT’lerinde kayıpların 20 milyon dolar civarında olduğunu gösterdi.
Yuga Labs telif haklarındaki kayıpları gerekçe olarak göstermezken, şirket Ekim ayında yeniden yapılanma çabasına yönelik çalışanlarını işten çıkardı. NFT firması ilerleyen süreçte daha küçük bir ekiple temel hedeflerine odaklanacak.
Bazı NFT pazar yerlerinin isteğe bağlı telif hakkı yönüne gitmesine rağmen, bazı pazar yerleri diğer yönü seçerek sanatçıları destekleme ve telif ücreti almalarını sağlama konusunda önemli adımlar attı. NFT pazar yeri Rarible, sanatçıları destekleme taahhüdünü pekiştirmek için koda gömülü telif ücretlerine sahip bir Ethereum Virtual Machine test ağı başlattı.
