Donald Trump göreve başlayalı henüz aylar oldu ancak tarihin en büyük küresel krizlerinden birine kısa sürede imza attı. Bu adım kimileri için ABD ekonomisinin geleceği adına kaçınılmazken senaryoyken kimilerine göre ABD’nin yıkımına neden olacak. Peki ABD vatandaşları tarifelerin sonucu olarak neyle karşılaşacak? Kripto paralar için bunun sonuçları ne olacak?
ABD Ekonomisi ve Tarifeler
Piyasa analistlerinin, büyük finans şirketlerinin uzmanlarının büyük ölçüde tek bir ağızdan haykırdığı şey “daha yüksek fiyatlar, daha yavaş büyüme, küresel resesyon” oldu. Hisse senetlerindeki düşüşü Trump pek umursamasa da ABD vatandaşlarının burada yaşadığı trilyonlarca dolarlık kayıp harcamaları da olumsuz etkileyecek.
Oxford Economics’in baş ABD ekonomisti Ryan Sweet eğer borsada birkaç ay düşüş görürsek ekonomik maliyetler hızla artacak dedi. Vatandaşların düşük gelir grubu artan fiyatlar, yüksek faiz oranları, yavaşlayan ücret artışı nedeniyle zor durumdayken tarifeler burada çarpan etkisi doğuruyor.
Orta gelir grubuysa tasarruflarında yaşadıkları kaybın sonucu olarak harcamalarını kıstı çünkü son 3 günde aylardır korudukları kazançları aniden silindi. Vatandaşların önemli kısmı dolaylı yoldan emeklilik hesapları gibi kanallarla hisse senetleriyle etkileşim halinde. Pandemi sonrasında başlayan ilgi de vatandaşları içeri çekti.
Morgan Stanley’in baş ABD ekonomisti Michael Gapen “Yüksek gelirli hanehalkları arasında talep zayıflar ve ardından işletmeler işten çıkarmalara gidebilir ve tipik olarak bu işten çıkarmalar daha düşük ve orta gelirli hanehalklarını tekrar vurur” diyerek tarifelerin sonuçlarının tahmin edilenden büyük olabileceği uyarısında bulundu.
Adil ticaret söylemi Çin’in güçlü misillemeleri ve AB’nin Çin ile ilişkilerini geliştirme sinyalleriyle gittikçe ABD’nin daha da aleyhine bir noktaya ilerleyebilir.
Beyaz Saray Kıdemli Danışmanı Hassett halen daha yazı hazırlandığı sırada yaptığı açıklamada Çin ile müzakereler sorulduğunda “ticaret ortaklarımızla, müttefiklerimizle görüşmelere öncelik veriyoruz” ifadesini kullandı. Trump ise dakikalar önce “Çin bizimle anlaşacak” dedi. Çin X hesabından obez ABD’lileri üretim hattında gösteren AI ile üretilmiş bir video paylaşarak tarifeleri alaya alırken üretimin merkezi olma, güçlü iç tüketim potansiyeli, parasal genişlemeye çoktan başlamış olma avantajı gibi detaylara güvenerek tıpkı Trump gibi “masaya davet eden eli güçlü taraf” olma rolünü oluşturmaya çalışıyor.
ABD işletmeleri daha da büyümesinden endişelenilen kriz nedeniyle işe alımları geciktirirken, tarifelerin korkusuyla tüketimde geçici artış olsa da bunun sürdürülebilir olmadığını göreceğiz. Trump bu saatten sonra önemli kazanımla elde etmeden U dönüşü de yapmayacağında (ekonominin ödediği bedel) iş müzakerecilerin kabiliyetine kalıyor.
Kripto Paraların Geleceği
Kripto paralar 2020 yılından bugüne makroekonomik gelişmelere karşı çok daha duyarlı hale geldi. Büyüyen piyasaların yanı sıra yeni ürünlerle birlikte yatırımcı profilindeki çeşitlenme bunda etkili oldu. O halde tarifelerin ABD ekonomisi üzerindeki sonuçları kriptoyu da etkileyecektir.
Eğer tarifeler ekonomik zayıflık anlamına geliyorsa ve gelirler zayıflarken mal fiyatları artıyorsa büyük işten çıkarma dalgaları görülebilir. Fed tam da bu olmadan devreye girerek faiz indirimlerine hızlı biçimde başlamalı ve iç tüketimi canlandıracak hamleler yapmalı. Trump 3 günde 2 kez Powell’a bu minvalde seslense de sesini duyuramadı.
Fed faizleri indirmek zorunda kalacak ve bu kesin gibi görünüyor. O halde bu tarifelerin kısa vadeli etkileri kripto paralar üzerinde negatif olsa da orta ve uzun vadede müzakerelerle yol alınması, düşen faizlerle kripto paraların tekrar cazip hale gelmesi kripto paralar için pozitif olacaktır.
