Son zamanlarda kripto para toplulukları arasında cevabı aranan bir soru var; kripto paramızı tekelleşmeden nasıl koruyabiliriz? Ethereum, Monero ve Zcash gibi büyük altcoin toplulukları yeni çıkan madencilik donanımlarına karşı kripto paralarının değerlerini korumak ve dağıtık sistemlerinin dengesini sağlamak için çare arıyor.
Herhangi bir ağdan özellikle çok ödül almak için tasarlanmış madenci donanımları halihazırda kullanılan ekran kartlarının tahtını salladı. Bu donanımlar uygulamaya özel tümleşik devreler (ASIC) olarak adlandırılıyor.
Madencilik teorik olarak işlemcisi olan bütün bilgisayar parçalarıyla yapılabiliyor. Bir Blockchain ağına katılan donanımlar o ağın güvenliğini ve devamlılığını sağlıyor. Ethereum, Monero ve Zcash ekran kartları kullanılarak kazılabiliyor. Hatta son dönemde bilgisayar oyuncularından çok madenciler daha fazla ekran kartı alıyor. Diğer yandan ekran kartlarına oranla ASIC’lerin fiyatı çok pahalı. Özellikle madencilik için kullanılan donanımların yaygınlaşması madenciliğin sermayesi büyük olanların eline geçmesine neden olabilir.
Geçmişte ASIC’lerin ele geçirdiği bir örnek var; Bitcoin. Ekran kartları ve ASIC’ler aynı anda var olamıyor çünkü ASIC madencileri yaygınlaştıkça diğer madencilik yöntemlerinin karlı olmasını engelliyor. Bu açıdan ASIC’ler bazılarına göre fırsat bazılarına göre ise tehdit.
Tehdit ve İsyan
ASIC’e geçmek istemeyen madenciler başka kripto ağa geçmekle kuruculara baskı yapıyor. Bazı madenciler kripto paranın kodlarını kopyalayıp hard fork uygulayabiliyor. Geçen hafta güvenlik odaklı kripto para Monero’da buna benzer bir hard fork yaşandı. Monero sistemini güncelleyerek ASIC kullanımını imkansız hale getirdi. Buna karşılık ASIC kullanıcıları hard fork uyguladı; Monero Clasic, Monero Original ve Monera Zero olarak ASIC kullanılabilen sürümler üçe bölündü.
Ethereum cephesinde Vitalik Buterin ASIC madencilerine karşı acil hard fork uygulanması haberlerini yalanlamıştı. Bazı Ethereum madencileri Buterin’in bu açıklaması pek hoş karşılamadı. Topluluğun çoğunluğunun ASIC madencilerini istemediği iddia edildi.
Zcash’in ASIC’leri kabul etmesi konuşulurken Zcash kurucusu Zooko Wilcox’a tepkiler büyüyor. Kullanıcıların bir kısmı yeni donanım almak istemiyor ve ağa yaptıkları katkıların hiçe sayılmasından şikayet ediyor. Madenciler taraf değiştirmekle tehdit ededursun, Wilcox’a göre ASIC’ten kaçmak için fork yapmanın yarardan çok zararı olabilir. Araştırmacı Phil Daian ASIC karşıtı eylemlerin sansürlemeye benzer olduğunu ifade etti. Buna karşılık bazıları ASIC engellemenin core geliştiricileri için iyi bir sınav olabileceğini öne sürdü. Sessiz kalabalık ne düşünüyor bilemiyoruz ancak ASIC yanlısı olanlar topluluğun sadece küçük bir kısmını oluşturuyor. Twitter’da yapılan birkaç anket çoğunluğun ASIC karşıtı hard fork yanlısı olduğunu gösteriyor.
Bırakınız Kazsınlar Bırakınız Fork’lasınlar
ASIC madencileri açısından diğer madencilerin kazmayı bırakıp bırakmaması pek bir şeyi değiştirmiyor, o yüzden umursamaz davranıyorlar. Topluluk forumlarında farklı düşünen geliştiricilerin kendi fork’larını yapmalarının bir zararının olmadığını öne sürülüyor. Örneğin Monero core geliştiricilerinden ‘’rehrar’’ Monero’dan ayrılanlara kırgın olmadığını söyledi, herkesin gücünü kullanabileceği bir alan aradığını belirtti.
Ethereum açısından ise proof of work yerine proof of stake geleceğinden madenciliğin zaten son bulacağını ön görenler ASIC ya da bir başka madenciliği tartışmayı önemsiz buluyor.