Kripto para piyasası geleneksel finans dünyasına daha çok benzemek için olgunlaşıyor olsa da merkezi olmayan finans (DeFi) alanında serbest trade faaliyetleri genellikle pump-and-dump şemalarına ve wash trading süreçlerine tanık olmaya devam ediyor. Pump-and-dump şemaları genellikle bir aktörün ya da bir grup aktörün sahte iddialar, heyecan ve kaybetme korkusuyla manipüle ederek token satın almalarını sağlarken, kendi hisselerini gizlice daha yüksek fiyatlara satmasından oluşuyor.
Chainalysis Raporuna Göre Kripto Varlık Piyasası
Bazı tahminlere göre bugüne kadar iki milyondan fazla kripto para piyasaya sürüldü ve bunların çoğu tarihin tozlu sayfalarına karıştı. Yakın tarihli bir Chainalysis çalışmasına göre yalnızca Ethereum ağında 2023 yılında 370.000’den fazla token piyasaya sürüldü ve 168.600’ü merkezi olmayan borsalarda listelendi.
Çalışmaya göre herhangi bir ayda piyasaya sürülen tüm kripto varlıkların %1,4’ünden daha azı bir sonraki ay içinde 300 dolardan fazla DEX likiditesi elde ediyor ve 2023’te Ethereum’da piyasaya sürülen kripto varlıkların sadece %5,7’si şu anda bu eşiğin üzerinde.
Firma ayrıca yaklaşık 90.408 kripto varlığın bu borsalarda 300 dolardan daha az likiditeye sahip olduğunu ve tek bir adresin beş veya daha fazla önceki DEX satın alımıyla tek bir işlemde likiditenin %70’inden fazlasını kaldırdığını tespit etti. Chainalysis, konuya ilişkin raporunda bu 90.408 kripto varlığın pump-and-dump planlarına konu olduğu anlamına gelmediğini belirtiyor. Bunun yerine yetkililerin şüpheli kalıpları tespit etmek için zincir üzerindeki verileri nasıl kullanabileceğini göstermekte.
Ele alınan bu kriterleri karşılayan kripto varlıkların piyasaya süren aktörler, 2023 yılında toplu olarak yaklaşık 241,6 milyon dolar kar elde etti, bu süreçte elde edilen karı oluşturmak ve piyasaya sürmek için diğer maliyetler hesaba katılmadı. Bazıları kriterleri karşılayan birden fazla kripto varlık piyasaya sürüldü ve tanımlanan bir cüzdan 81 farklı token piyasaya sürerek tahmini 830.000 dolar değerinde kar elde etmiş.
Konuya İlişkin Dikkat Çeken Yorum
Chainalysis Kuzey Amerika kamu politikası başkanı Jason Somensatto, kripto para piyasaları için düzenleyici bir çerçevenin benimsenmesinin, trade platformlarının bu riski ele almak için uyması gereken kuralları netleştirerek ve uygulama yetkisine sahip bir piyasa düzenleyicisi belirleyerek içeriden bilgi akışı sağlayanları trade işlemlerini azaltmaya yardımcı olabileceğini söyledi. Somensatto konuya ilişkin şunları ekledi:
“Bir menkul kıymetin öncelikle tek bir borsada işlem gördüğü TradFi aksine kripto varlıkları çok sayıda platformda ve merkezi olmayan finansal protokollerde işlem görmektedir; bu da tek bir işlem yerinden gelen verilere bakmaya geleneksel olarak güvenmenin yeterli olmadığı anlamına gelmekte.”
