Blockchain tabanlı ürünlerin zenginleşmesi kripto geliştiricilerinin eliyle oluyor. RWA alanı da son derece önemli. İnternetin bir sonraki çağı olan Web3’ten bahsederken bir bütün olarak mevcut dijital yapının dönüşümünden de bahsediyoruz. Finans da buna dahil. Peki RWA nedir, ne işe yarıyor?
RWA ve Nedir, Ne İşe Yarar?
Kripto para yatırımcılarının çoğu teknolojiden ziyade fiyat spekülasyonuna odaklansa da birçok alan mevcut trilyon dolarlık yapılan blockchain eliyle dönüşümüne kapı aralıyor. Metaverse, SocialFi, DeFi derken son birkaç çeyreğin en hype alanı RWA oldu. Daha evvel de bahsettiğimiz üzere RWA gerçek dünya varlıklarının tokenize edilmesi anlamında kullanılıyor.
İnternet siteleri, bankacılık uygulamaları, hisse senedi piyasaları veri tabanlarını kullanır. SQL ve daha birçok alternatif ve bunların birlikte kullanımı Web2’yi temsil ediyor. Bir de blockchain tabanlı uygulamalar var. SQL verileri değiştirilebilir mevcut veri sunucularında oynamalar yapılabilir. Ancak blockchain tabanlı, veri beslemeleri blockchain’i kullanan yapılarda bu risk ortadan kaldırılabiliyor.
$17-LINK-Coin.png” alt=”” width=”1523″ height=”795″ />
Şeffaflık, on-chain izlenebilirlik, düşük maliyet ve daha onlarca avantaj mevcut geleneksel hatta artık eskimiş veri havuzlarının blockchain’e dönüşümünü zorunlu hale getiriyor. Peki böyle düşünenler sadece birkaç uçuk blockchain delisi mi? Elbette hayır, trilyon dolarlık şirketler de aynı şeyi düşünüyor ve ortaklıklar yapıyor.
RWA ve Gerçek Dünyada Kullanımı
Dijital varlıkların başlıca faydalarından biri, rezerv kanıtı, otomatik şirket işlemleri, kimlik verileri, aktif risk yönetimi, mutabakat gereklilikleri ve günlük net varlık değeri (NAV) dahil olmak üzere bankaların, protokollerin ve müşterilerin varlıkla etkileşim kurmak için ihtiyaç duyduğu tüm bilgi ve mantıkla zenginleştirilebilen programlanabilir bilgi kapları olmalarıdır.
1970 yılında kağıt tabanlı varlılardan dijitale geçiş gördük. Hisselerin fiziksel kağıt olarak alınıp satıldığı günleri dedelerimiz hatırlıyor. Bugün bize saçma gelen şey o günün normaliydi. Ardından dijitale geçiş birçok avantajı beraberinde getirdi. Şimdiyse blockchain’e geçiş başlıyor.
Chainlink (LINK) bu alandaki en popüler ve neredeyse tekelleşmiş girişim. TRB gibi rakipleri olsa da CCIP ile Swift gibi ortaklara sahip olma lüksü sadece ona ait. Peki hangi hizmetleri sunuyorlar?
- Rezerv Kanıtı: Otonom güvenilir ve zamanında doğrulamalar, tüketicilerin, para otoritelerinin, varlık ihraççılarının ve onchain uygulamalarının tokenize RWA’ları destekleyen cross chain veya off-chain rezervleri izlemesini sağlar. Bu onlara gelişmiş şeffaflık sağlar ve off-chain varlıkların değerinin zincir üzerinde tokenize edilen varlıklardan farklı olması durumunda kullanıcıları koruyan devre kesicilerin uygulanmasına olanak tanır.
- Kimlik: Tüm finansal işlemler için mevzuata uygunluk açısından kimlik tespiti zorunludur. DECO, kurumların ve bireylerin kişisel bilgilerini üçüncü taraflara ifşa etmeden tokenize edilmiş RWA’ların kaynağını kanıtlamalarını ve sahipliğini doğrulamalarını sağlamak için sıfır bilgi teknolojisini kullanan oracle protokolüdür.
- Veri Akışları ve Veri Beslemeleri: Emtia, hisse ve daha aklınıza gelebilecek tüm verilerin güvenli biçimde sunulması sağlanır. Bugün en popüler DeFi uygulamalarını Chainlink fiyat beslemelerinden yararlandığını biliyoruz.
RWA Altcoinler
Yatırımcıların kripto paralarda her şeyin sahtesi olduğunun farkına varması gerekir. Örneğin metaverse hype bir alan olduğunda hemen hızla hazırlanmış tek amacı yatırımcıları aldatmak olan sahte metaverse projelerinin piyasaya sürüldüğünü gördük. Benzer şeyleri her alanda yaşadık.
CoinMarketCap tarafından listelenmiş RWA alanında çok fazla altcoin var. Yatırımcıların araştırma rehberlerinde paylaştığımız kriterlere odaklanarak bunları inceleyip, ince eleyip sık dokuması önemlidir. Piyasa değerine göre RWA Coinlerin sıralaması aşağıdaki gibidir. Bunlar dışında Binance Oracle gibi tokeni olmayan girişimlerin, dev finans kurumlarının kendi çabalarının da olduğu unutulmamalı.