Geleneksel bankacılık ve kriptonun kesişmesi önemli bir büyüme ve yeniliğe yol açmış durumda. Yine de bu yakınlaşma, işletmeleri ve tüketicileri finansal dolandırıcılık ve zorluklara da maruz bıraktı.
Beş kripto şirketi şu anda Amerika’nın en büyük finansal dolandırıcılık vakalarından bazılarında yer alıyor. Bu şirketlerin her biri kripto piyasasını önemli ölçüde etkiledi ve çöküşleri sektör için uyarıcı hikayeler olarak hizmet ediyor.
Celsius Network
Bir kripto borç verme şirketi olan Celsius Network, 2017 yılında Voice over IP’nin (VoIP) arkasındaki beyin olan seri girişimci Alex Mashinsky tarafından kuruldu. Firmanın ana teklifi, kullanıcıların kripto para yatırmalarına, kazanmalarına, ödünç almalarına ve transfer etmelerine olanak tanıyan bir platformdu.
Celsius, 2021 yılına kadar bir milyondan fazla kullanıcıya ve yönetim altında 20 milyar dolarlık varlığa sahip olacağını iddia etti. Ancak, şirketin operasyonları düzenleyici incelemeler, yasal zorluklar ve güvenlik ihlalleri nedeniyle çatlaklar göstermeye başladı. Durum tırmanarak şirketin güvenilirliğini ciddi şekilde baltaladı.
Temmuz 2022’de Celsius Network, müşterilerinin ve alacaklılarının büyük miktarda fon çekmesinin ardından iflas başvurusunda bulundu. İflas başvurularında 1,2 milyar dolarlık açığı ortaya çıktı ve Amerika’daki en büyük mali dolandırıcılıklardan biri haline geldi.
Krizi yönetmek amacıyla Celsius Network, Şubat 2023’te iflastan çıkış için kazanan teklif sahibi olarak NovaWulf Digital Management’ı seçti. NovaWulf’un operasyonları devralması ve Celsius müşterilerinin ve alacaklılarının taleplerini yerine getirmesi planlanıyordu.
FTX: Finansal Dolandırıcılığın Vücut Buluşu
FTX, Amerika’daki en büyük finansal dolandırıcılık vakalarından birisi olarak dikkat çekiyor. Sam Bankman-Fried tarafından 2019 yılında kurulan merkezi bir kripto borsasıydı.
Firma, türevler ve kaldıraçlı ürünler konusunda uzmanlaşarak hızla dünyanın en büyük kripto borsalarından biri haline geldi. Müşterilerin geleneksel fiat para birimi ve tokenize hisse senetleri için kripto para ticareti yapmalarını sağladı.
Kasım 2022’de, FTX’in arkasındaki ticaret firması Alameda Research’ün sahte işlemler ve botlar kullanarak kripto piyasasını manipüle ettiğinin bir haberle ortaya çıkmasıyla şirketin itibarı darbe aldı. Bu haber güven kaybına ve FTT token’larının satılmasına yol açarak değerinin %90 oranında düşmesine neden oldu.
Şirket kısa bir süre sonra ABD’de iflas koruma başvurusunda bulundu. FTX ayrıca düzenleyicilerden ve yatırımcılardan gelen yasal işlemlerle de karşılaştı. Yetkililer şirketi dolandırıcılık, piyasa manipülasyonu ve menkul kıymetler yasalarını ihlal etmekle suçladı.
BlockFi: Kripto Borç Verme Alanında Yüksek Riskler
New Jersey merkezli bir dijital varlık borç vereni olan BlockFi, 2017 yılında Zac Prince ve Flori Marquez tarafından kuruldu. Şirket bir zamanlar 3 milyar dolar değerindeydi. Temmuz 2022’de FTX, BlockFi’yi 240 milyon dolar karşılığında satın alma seçeneğiyle bir anlaşma yaptı.
Ancak, FTX’in Kasım 2022’de iflas ilan etmesi bu umut verici satın alma planını bozdu. BlockFi, platformundaki para çekme işlemlerini durdurarak yanıt verdi. 28 Kasım’da şirket, dosyalara göre 100.000’den fazla alacaklıyla resmi olarak Bölüm 11 iflas koruması başvurusunda bulundu.
Mart 2023’te, Silicon Valley Bank’ın çöküşünün ardından, BlockFi’nin iflasını denetleyen ABD Mütevelli gözlemcisi, BlockFi’nin sigortasız fonlarında yaklaşık 227 milyon dolar olduğunu ortaya çıkardı.
Silvergate: Bir Kripto Bankacılık Öncüsünün Çöküşü
1988’de kurulan Kaliforniya merkezli bir banka olan Silvergate Bank, 2016’dan bu yana kripto kullanıcıları ve işletmeleri için uzman bir hizmet sağlayıcısı olmuştu. Banka, Silvergate Exchange Network (SEN) adlı bir platform sundu. Bu platform kripto borsaları ve kurumsal yatırımcılar arasında hızlı ve güvenli işlemler yapılmasını sağlıyordu.
Ancak Mart 2023’te kripto piyasasını vuran bir dizi şok, bankanın çöküşüne yol açtı. Silvergate Bank’ın en büyük müşterilerinden ve ortaklarından biri olan FTX’in düşüşü, bankanın mevduatlarında büyük bir çöküşü de tetikledi. Banka ayrıca kripto fiyatlarındaki düşüşten ve kripto faaliyetlerine yönelik düzenleyici bir baskıdan kaynaklanan kayıplarla karşı karşıya kaldı. Bir kurtarma paketi alamayan ya da bir alıcı bulamayan banka, kapandığını ve varlıklarının tasfiye edildiğini duyurdu.
Silvergate Bank’ın çöküşü kripto sektöründe bir panik ve belirsizlik dalgasına yol açtı. Birçok müşteri ve işletme fonlarına ve hizmetlerine erişemez hale geldi. Bankanın başarısızlığı, kripto bankacılığı ve inovasyonun uygulanabilirliği ve sürdürülebilirliği hakkında da ciddi sorular ortaya çıkardı.
Signature Bank: Kriptoyu Kucaklayan Bir Bankanın Çöküşü
Signature Bank, merkezi New York City’de bulunan ve New York, Connecticut, California, Nevada ve Kuzey Carolina’da 40 özel müşteri ofisi bulunan tam hizmetli bir ticari bankaydı. Banka 2022 yılı sonunda toplam 110,4 milyar dolar aktif ve 82,6 milyar dolar değerinde mevduat bildirimi yapmıştı.
Başlangıçta New York City bölgesine odaklanan banka, 2010’ların sonunda coğrafi olarak ve hizmet açısından genişlemeye başladı. En çok 2018’de kapılarını kripto piyasalarına açma kararıyla dikkat çekti. 2021 yılına gelindiğinde, kripto işletmeleri mevduatlarının %30’unu oluşturuyordu. Ancak, 12 Mart 2023’te New York’taki bankacılık yetkilileri, Silicon Valley Bank’ın (SVB) başarısızlığından sadece iki gün sonra bankayı kapattı.
Kripto dostu Silvergate Bank’ın hafta başında kapanması, SVB’nin düşüşüyle birleştiğinde, gergin müşterilerin 10 milyar dolardan fazla mevduat çekmesine yol açtı. Bu, ABD tarihindeki üçüncü en büyük banka iflası oldu.
Bir hafta sonra, 19 Mart’ta Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC), ortaya çıkan köprü bankayı, mevduatlarının çoğunu ve 40 şubesini Flagstar Bank iştiraki tarafından üstlenilmek üzere New York Community Bancorp’a sattı. Ancak, yaklaşık 4 milyar dolarlık dijital varlık bankacılığı mevduatı ve 60 milyar dolarlık kredi işlem dışında bırakıldı. Signature Bank’ın kapatılması, geleneksel bankaların kripto endüstrisine girişini çevreleyen riskleri ve belirsizliği ortaya koydu.
Finansal Dolandırıcılıklar Kripto’nun İtibarını Zedeliyor
Celsius Network, FTX, BlockFi, Silvergate Bank ve Signature Bank vakaları, kripto endüstrisinin değişken ve riskli doğasının keskin bir hatırlatıcısı olarak yorumlanabilir. Bu şirketler hızlı büyüme ve dramatik çöküşler yaşayarak önemli mali kayıplara ve düzenleyici incelemelere yol açtılar.
Yüksek getirinin cazibesi yatırımcıları ve işletmeleri kripto pazarına çekmeye devam ederken, bu örnekler paydaşları korumak için daha sağlam düzenlemelere ve mali kontrollere duyulan ihtiyacın altını çizmekte.
Kripto endüstrisi gelişmeye devam ederken, gelecekte benzer olayları önlemek için bu kripto dolandırıcılığı başarısızlıklarından ders çıkarmak çok önemli olabilir.