ABD Merkez Bankası (Fed), 18 Eylül 2024’te gösterge faiz oranını 0,5 puan düşürdü. Bu hamle 2020’deki Covid-19 pandemisine verilen yanıttan sonra ilk büyük faiz indirimi oldu. Ardından Kasım ayında bir 0,25 puanlık indirim daha geldi. Bu hamleler Fed’in faiz indirim döngüsüne başladığının bir işareti olarak görülürken riskli varlıklara yönelimi artırdı.
Faiz İndirimleri ve Ekonomiye Etkileri
Bilindiği üzere Fed, enflasyonu kontrol altında tutarken maksimum istihdamı sağlamayı hedefler. Hatırlanacağı gibi 2022 ortasında yüzde 9’u aşan enflasyon Fed’i agresif faiz artırımlarına yönlendirdi. Bu süreçte faiz oranları son 20 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Ancak enflasyondaki düşüşle birlikte Fed faiz indirimlerine başlama fırsatı yakaladı.
Uzmanlar 2025 boyunca toplamda yüzde 1-2 arasında bir faiz indirimi bekliyor. Aralık 2024’te ise 0,25 puanlık bir faiz indirimi yapılma olasılığı ise yüzde 62 olarak görülüyor.
Bilmeyenler için faiz indirimlerinin iki temel etkisi vardır. İlki borçlanma maliyetini düşürmesi ve mevcut borçların yükünü hafifletmesidir. İkincisi risksiz getiriler azaldığı için yatırımcıların daha yüksek getiri arayışına yöneltmesidir. Bu durum genelde borsaları olumlu yönde etkiler. Tarihsel olarak S&P 500 endeksi faiz indirimlerinden sonra yükselme eğilimi gösterir. Ancak bu etki genellikle resesyon dönemlerinde zayıflar ve şu an için kısa vadede bir resesyon beklentisi yok.
Kripto Para Piyasası ve Diğer Piyasalar Üzerinde Faiz İndiriminin Rolü
Faiz oranları emtia ve sabit getirili varlıkları da etkilemektedir. Emtialar doğrudan enflasyona duyarlı oldukları için faiz indirimi sonrası dalgalı bir seyir izlemektedirler. Öte yandan faiz indirimi tahvil fiyatlarını da yukarı çekmektedir.
Kripto paralar ise tarihsel olarak faiz indirimlerinden olumlu etkilenme eğilimindedir. Örneğin Mart 2020’deki faiz indirimin ardından kripto para piyasası bir yıl içinde yüzde 537’lik büyüme kaydetti. Bu durum 2024’deki faiz indirimleri sonrası kripto para piyasasının performansının yakından izlenmesine neden oluyor ve genel beklenti piyasa genelindeki yükselişin sürmesi yönünde.
Faiz oranlarındaki değişim ABD ekonomisindeki temel dinamikleri etkilemektedir. Ancak bu değişimlerin etkisi enflasyon, işsizlik ve düzenleyici politikalar gibi diğer faktörlerle birlikte değerlendirilmesi gerektiği unutulmamalı.