Kripto para dünyasında Ethereum 
$3,124 Layer-2 projeleri dikkat çekmeye devam ediyor. Son zamanlarda alana yeni bir oyuncu daha katıldı. Geçtiğimiz ay duyurulan Ethereum Layer-2 protokolü Blast, NFT Pazar yeri toplayıcısı Blur yaratıcılarının en son yeniliği durumunda. Bu yazımızda Blast nedir sorusunun cevabını vermeye çalışacağız.
Yeni Layer-2 Blockchain Blast Nedir?
Blockchain topluluğunda tanınmış bir isim olan Pacman’in liderliğinde ve Meta, Apple, Amazon, Netflix ve Google’dan prestijli üniversitelere kadar zengin geçmişe sahip bir ekiple Blast son zamanlarda kripto para alanında gündemde. Blast, benzersiz teklifleri ve yenilikçi teknolojisiyle L2 alanında devrim yaratmayı hedefliyor.
Blast için Layer-2 ağının henüz faaliyete geçmediğini belirtelim. Bu nedenle ekip kullanıcılar için bir Multisig cüzdanı konuşlandırdı. Böyle kullanıcılar hesaplarını önceden finanse edebiliyor. Ayrıca Ethereum ve stablecoin’lerden faiz elde edip Blast puanı da kazanabiliyorlar.
Kripto Paralardan Gelir Elde Etmek
Layer-2 ağı Blast, Ethereum ve USDC, USDT ve DAI gibi stablecoin’ler için getiri sunmasıyla öne çıkıyor. Blast protokolünde bu özellik kullanıcıların varlıklarını aktardıkları zaman veya köprüledikleri zaman otomatik olarak gelir elde etmelerine imkan tanıyor.
Bu getirinin elde edilmesi iki mekanizmadan oluşuyor: Ethereum stake’i ve MakerDAO ile örneklendirilen zincir üstü Hazine Bonosu (T-Bill) protokollerinin entegrasyonu.
ETH stake etme, Ethereum sahiplerinin ağın işleyişini ve güvenliğini desteklemek için ETH’lerini kilitleyebildikleri süreci ifade ediyor. Böylece kullanıcılar karşılığında, ek ETH şeklinde ödüller alıyor. Blast’ın çerçevesinde, bu stake etme getirisi doğrudan kullanıcılara geri aktarılıyor ve platformdaki ETH bakiyelerinin zaman içinde artmasına olanak tanıyor.
Blast’ın Getiri Ödülleri
Stablecoin’ler için Blast benzer bir prensibe sahip. Ancak farklı bir yöntem kullanıyor. Stablecoin’ler Blast’a köprülendiğinde, otomatik olarak zincir içi T-Bill protokollerine dahil ediliyorlar. Bu protokoller, geleneksel hazine bonolarına benzer şekilde çalışıyor. Ayrıca belirli bir süre boyunca getiri sağlıyor. Bu yatırımlardan elde edilen getiri daha sonra kullanıcılara dağıtılıyor ve platformdaki stablecoin bakiyeleri artırılıyor.
Blast’ın bu yaklaşımı, kullanıcılarına pasif bir gelir akışı sağlamayı amaçlıyor. Ayrıca dijital varlıkları platformlarında tutmanın ve kullanmanın çekiciliğini potansiyel olarak artırmayı da hedefliyor. Bu durum varlıkların atıl kalmasına ilişkin kripto alanındaki yaygın bir endişeyi gideriyor. Böylece hamle, varlık değerini yalnızca korumakla kalmayıp zaman içinde potansiyel olarak artıran bir çözüm sunuyor.
Blast Ne Zaman Faaliyete Geçiyor?
Blast‘ın yolculuğu, Kasım 2023’te başladı. Blast kullanıcıların platformla etkileşime girmesi için ilk fırsatı işaret eden Erken Erişim aşamasıyla hamlesini yaptı. Buna ek olarak, geliştirici topluluğu, her ikisi de Ocak 2024’te planlanan Geliştirici Airdrop’unu ve Blast Testnet’in lansmanını heyecanla bekliyor.
Tam ana ağ lansmanı ise platformu yaygın kullanıma açacak bir kilometre taşı olan Şubat 2024 için planlanıyor. Bu noktadan itibaren herkes, ETH ve stablecoin’ler için getiri elde etmek dahil olmak üzere Blast’ın özelliklerinden yararlanma fırsatına sahip olacak.
Erken erişim aşamasında şu ana kadar Blast ekosisteminde 670 milyon dolarlık bir varlığın kilitlendiğini belirtelim. Bu gelişme projeden beklentinin yüksek olduğunun bir işareti durumunda.
DappRadar verilerine göre, 73 binden fazla UAW Blast Erken Erişim’e katıldı. Katılımdan elde edilen puanlar Mayıs 2024’te BLAST token’ları olarak kullanılabilecek.
Blast, Diğer Layer-2 Projeleri ve Eleştiriler
Diğer L2 projeleri ile kıyaslandığında Blast, öncelikle getiri özelliğiyle öne çıkıyor. Çoğu L2 projesi, ölçeklenebilirlik ve işlem hızına odaklanırken, Blast varlıkların faiz geliri elde etmesini sağlayarak ek bir değer katmanı sunuyor.
Bu yaklaşımın yalnızca kullanıcı deneyimini geliştirmekle kalmadığını belirtelim. Yaklaşım, aynı zamanda L2 platformları için yeni bir standart ortaya koyuyor. Böylece Blockchain topluluğundaki beklentileri potansiyel olarak yeniden şekillendiriyor.
Diğer taraftan Blast’a yönelik olarak önemli eleştiriler de var. Örneğin Blast’ın tohum yatırımcılarından biri olan Paradigm, projeye eleştiri yapanlar arasında yer alıyor. Bu çerçevede Paradigm’in araştırma müdürü Dan Robinson geçtiğimiz günlerde bir açıklama yapmış ve Blast ekibinin Layer-2 ağından önce bir köprü platformu başlatması ve kullanıcıların üç ay boyunca para çekme işlemlerine izin vermeme kararını eleştirmişti.
Blast için başka bir eleştiri de Polygon labs’ın geliştirici ilişkileri mühendisi olan Jarrod Watts’dan gelmişti. Watts’a göre ağda önemli güvenlik riskleri oluşmuş durumda. Watts’a göre Blast’taki güvenlik açığı tüm kullanıcı fonlarının çalınmasını netice verebilir.
Watts’ın eleştirileri sadece bununla da sınır değil. Ona göre Blast bir Layer-2 ağı değil. Sadece kullanıcıların fonlarını alıp bir köprü ya da testnet kullanmadan LIDO gibi protokollere yatırıyor. Watts son olarak Blast’ta para çekme işlevinin olmamasını da eleştiriyor.
