Artık Web3 ile merkezi olmayan yapılarla kullanıcıların verileri üzerindeki hakimiyeti yine kendilerine geçecek. Hali hazırda Web2 dünyasında Instagram, Facebook, Twitter gibi sayısız popüler uygulamaya her gün binlerce farklı verimizi hediye ediyoruz. Tüm bu verilerin kontrolü ve sorumluluğu milyar dolarlık şirketlerin elinde. Aynı zamanda kullanıcı verileri en büyük gelir kaynakları, peki bu nasıl değişecek?
Metaverse ve Yapay Zeka
Metaverse‘de dolaşmak bir bilgisayar oyununda olmak gibidir, ancak yakında tam olarak gerçek hayat gibi görünecek. Elbette tamamen gerçeklikten kopup fiziksel dünyadan önemli bir soyutlanma yaşamayacağız. Fakat yapay zeka içerik üretimindeki ilerlemeler muhtemelen kendimizin tam kopyalarını içeren foto-gerçekçi bir metaverse‘e yol açacak ve bizi gerçek dünya ile dijital yaşamlarımızı birleştiren bir hiper-gerçekliğe doğru itecek.
Bugün internette yaptığımız her şey, yalnızca daha ilgi çekici bir görsel arayüzle metaverse de gerçekleşecek. Bugün etkileşimde bulunduğumuz sanal içerik düşük çözünürlüklü ve karikatürize, bu mantıklı çünkü gerçekçi içerik yapmak pahalı ve metaverse gelişen teknolojiyle bunu mümkün hale getirmeyi hedefliyor. Teknoloji ilerledikçe, metaverse’deki foto-gerçekçi içerik, fiziksel gerçeklikten ayırt edilemez hale gelecektir. Bu değişikliğin arkasındaki itici güç, dijital ortamlarda kendimizin sürümlerini mükemmel bir şekilde yeniden oluşturmak için gerçek dünya verilerini kullanan güçlü yapay zeka içerik oluşturma algoritmaları olacaktır. Asıl soru, gerçek dünya sanal alana doğru genişledikçe: Kötü aktörlerin kendinizin foto-gerçekçi sanal versiyonunu kontrol etmesini nasıl durduracaksınız?
Bugün bile fake sosyal medya hesaplarıyla dolandırıcılar sizin adınıza tanıdığınız insanlara zarar veriyor.
Merkeziyetsizlik Şart
İnternetin büyümesi ve sonsuz sayıda şaşırtıcı dijital ürün ve hizmet, büyük şirketler tarafından toplanan devasa kişisel veri havuzlarının oluşmasına sebep oldu. Her arama motoru sorgusu, yorumu, beğenisi, profil resmi, e-postası ve satın alma işlemi, dijital kimliğimizin senfonisinde sadece belirli kurumların ve algoritmalarının duyabileceği bir başka nottur. Metaverse ise veri toplamayı yeni bir düzeye taşıyor ve sürükleyici içerik ve giderek daha zengin veri akışlarıyla doldurulacak. Çerez verilerimizi veya ne satın aldığımızla ilgili bilgilerimizi hayatımızı kolaylaştıran internet ürünleri ve hizmetleriyle değiş tokuş etmeye istekli olsak da şirketlere gereken benzersiz biyometrik ses ve yüz verileri üzerinde aynı gücü verme konusunda bu denli rahat olmamalıyız.
Birçok internet hizmetinin veri toplama şekli, giderek daha fazla insanı, özellikle Z Kuşağı arasında, kişisel verilerini çevrimiçi platformlarla paylaşma konusunda isteksiz hale getirdi. Milyarlarca insanı sanal dünyalara katacaksak, içerik oluşturucuların, kişiselleştirilmiş, sürükleyici bir ölçekte deneyimler oluşturmak için gerçek dünya verileri üzerinde eğitilmiş AI içerik oluşturma algoritmalarını kullanması gerekecek. Ancak bireyler, samimi biyometrik ve özel verilerini içerik oluşturucularla paylaşmaya istekli olmalıdır; Aksi takdirde, metaverse, etrafta yüzen bir grup bacaksız gövde ile sonsuz bir Zoom çağrısından başka bir şey olmayabilir.
Bu güvenin sağlanabilmesi için merkeziyetsiz, şirketler tarafından kontrol edilmeyen blockchainler üzerinde metaverse inşası bir zorunluluk haline geliyor. Web3 bugün büyük ölçüde hayallerden ibaret ancak merkeziyetsizlik kavramı burada büyük bir yer kaplıyor.
Kontrol Kullanıcıda Olacak
Halihazırda kullanıcıların gözlerini takip edebilen, çevrelerini haritalandırabilen ve seslerini kaydedebilen sanal gerçeklik kulaklıklarını düşünün. Metaverse’e katılmak, bu biyometrik veri biçimlerinin toplanmasına dayanıyorsa, bireylere verilerinin ne zaman ve nasıl kullanılacağı konusunda kontrol sağlamak için sistemler tasarlamamız gerekir. Bu bağlamda, blockchainler ve diğer izinsiz teknolojiler de dahil olmak üzere Web3 araçları, kullanıcıların biyometrik verileriyle üçüncü taraflara körü körüne güvenmelerini gerektirmeden kişiselleştirilmiş içeriği geniş ölçekte izleyebildikleri için kesinlikle gereklidir. Kontrol müşterilerde olacak ve kimse patron olmayacaksa bu ancak Web3 ile mümkün görünüyor.
Gerçek dünyada bir bireyin kişisel kimliğine saldırmak zaman, kaynak ve olası sonuçlar açısından pahalıdır. Günümüz interneti bağlamında, kimlik hırsızlığının önündeki engel büyük ölçüde azaldı ve her yıl milyonlarca insan bu saldırılardan mağdur oluyor. NFT’ler ve blockchainler de dahil olmak üzere Web3 araçlarını kullanmak, bireylerin metaverse’deki veri egemenliğini sağlamak için kritik öneme sahiptir, çünkü bu verilerde bulunan derin kişisel ayrıntılar, kötü niyetli aktörlerin bireylerin kimliğine bürünmesi ve kimliklerimizi kullanması için yeni fırsatlar yaratır.
