FTX çöküşünün ardından kripto para borsaları irili ufakla bank-run’lar yaşadı. Hatta iflas edenler bile oldu. O günlerde CZ birçok borsayı direkt olarak hedef almış artık şüpheli hareketlerin tamamıyla alakalı yüksek sesle itirazlarını dile getireceğini söylemişti. Bu süreçte tüm borsalar güvenirliklerini ispatlamak için çeşitli yollar aradı. Denetim raporları hazırlamak da bunlardan biriydi.
SEC Kripto Uyarısı
SEC‘in muhasebe ve denetim konularındaki baş danışmanı Paul Munter, yaptığı açıklamada, kripto şirketlerinin çalışmaları bu tanıma tam olarak uymamasına rağmen muhasebe firmalarıyla olan ilişkilerini denetçi olarak pazarladıklarını yazdı.
Munter, Kamu Şirketleri Hesap Gözetim Kurulu’nun (PCAOB) “rezerv raporlarının doğası gereği sınırlı olduğunu” ve “müşterilerin, müşteri yükümlülüklerini karşılamak için yeterli varlık olduğu sonucuna varmak için bunlara güvenirken son derece dikkatli olmaları gerektiğini” açıkça belirttiğine işaret ediyor.
Görünüşe göre SEC “rezerv kanıtı” raporlarının mali tablo denetimleri olduğunu iddia eden kripto şirketlerine baskı yapacak.
“Muhasebe firmaları bu tür denetim dışı işlere giderek daha fazla girdikçe borsaların pazarlama stratejilerine alet oluyorlar. Denetim dışı düzenlemeler ne bir mali tablo denetimi kadar titiz ne de kapsamlıdır ve yatırımcılara makul bir güvence sağlamayabilir.”
Kripto Para Borsaları Güvenli Mi?
Aralık 2022’de Binance, KuCoin ve Cryptocom uluslararası denetim firması Mazars Group ile anlaştıktan sonra şirket anlaşmayı iptal etmişti. Bloomberg’e göre firma, “piyasaların şimdiye kadar yayınladığı “rezerv kanıtı” raporlarıyla güvence altına alınmadığına dair göstergeler” nedeniyle hizmetlerini durdurdu.
Armanino kripto para borsasını denetlerken iflası önceden sezememişti. Çöküşe yol açan düzensizlikleri tespit etmediği veya edemediği için geçen yılın sonunda denetim şirketine toplu davalar açıldı. O zamandan beri Armaino kripto denetimleri sunmayı bıraktı ve müşterileri Kraken, Nexo ve CoinShares başka denetçi aramak zorunda kaldı.
FTX’in çöküşü, rezerv kanıtı ve mali denetimlere yönelik sektör çapında bir hareket için baskı oluşturdu. Denetim şirketlerinin geçtiğimiz yıl sonunda yaptığı şey kripto cüzdanlarını kontrol ederek varlıkların yerinde olup olmadığına bakmaktı. Ancak kapsamlı bir denetim için ilgili kripto para borsasının mali tabloları da detaylı biçimde incelenmelidir. Çünkü müşteri varlıklarının 1:1 oranda cüzdanda tutan X borsasının milyarlarca dolar borcu, riski olabilir. Örneğin işletme giderleri rezervlerdeki fazlalık bakiyelerin de üstünde olabilir. Bu açıdan baktığımızda SEC’in yaptığı açıklama negatif ayrımcılık içermiyor. Borsaların bu noktada gerekli şeffaflığı sunması yatırımcıların kendilerini güvende hissedebilmeleri için şart gibi görünüyor.