Her yıl birkaç kez Çin’in kripto paraları yasakladığını duyar yolumuza devam ederdik. Ancak bu sefer Çin kararlı görünüyor ve geri adım atmıyor. Bugün Huobi borsasının da ülkede hizmet vermeyeceğini açıklamasıyla baskının boyutu daha da netleşmiş oldu. Binance ise zaten ülkede hizmet vermediğini iddia ediyor. Ancak Çin vatandaşlarının VPN kullanarak Binance borsasını kullandığı herkes tarafından biliniyor. Ayrıca dünyanın en büyük borsası Çinli kullanıcılarını korumak için SMS ile bildirimleri askıya alma benzeri güvenlik önlemleri aldı.
Çin ve Akıl Almaz Yasakları
Öncelikle Çin’in birçok teknoloji devini ülkeden uzak tutmaya çalıştığını söyleyelim, tam listeyi gördüğünüzde sizde bu kadarı da olmaz diyeceksiniz. Sonrasında sizi daha da şaşırtacak sosyokültürel yasaklara değineceğiz. Yani Çin vatandaşlarının tek derdi kripto para yasakları değil. Ayrıca Çin hükümetinin savaşı da sadece kriptoları ilgilendirmiyor, dünyaya karşı bir savaş veriyorlar.
Çin Siber Uzay İdaresi 2020 yılının sonunda tam 105 popüler uygulamayı yasa dışı diyerek engelledi. Yani Çin vatandaşları VPN veya Proxy kullanmadan hemen hemen hiçbir şeye erişemiyor
Geliri 200 milyar doları aşan teknoloji devi dünya genelinde milyarlarca kullanıcıya sahip, üstelik popüler Gmail, Google Adsense, Google Cloud gibi çok sayıda yan uygulaması da bulunuyor. Peki Çin vatandaşları arama motoru olarak ne kullanıyor? Milyonlarca Çinli kaçak olarak Google kullanmaya devam ediyor ancak Baidu isimli yerel uygulama da ülkede oldukça popüler, birçok Çin vatandaşı yaptırımlardan endişelendiği için VPN kullanmaktan çekiniyor.
YouTube
En popüler video paylaşım uygulaması 2 milyardan fazla aktif kullanıcıya sahip, sadece 1 saatte milyarlarca içerik izleniyor. YouTube 2006 yılında Google tarafından satın alınmıştı. Bu yasaklarla Çin vatandaşları ülkenin video paylaşım uygulaması olan Youku’ya yönlendiriliyor.
Çin’in yasak listesinin başında popüler mesajlaşma uygulaması WhatsApp’ta bulunuyor. Çinliler yasal olan alternatif WeChat’i kullanmaya mecbur bırakılıyor. Ülkedeki genel kanı buradaki tüm verilerin devlet tarafından takip edildiği yönünde, haksız olduklarını gösteren herhangi bir savunma da yapılmıyor.
Diğer Yasaklı Uygulamalar
Bu uygulamalar dışında Blogspot, FC2, Amazon, The New York Times, Vimeo, BBC, Archive.org, Bloomberg, WikiLeaks, OpenVPN, PureVPN, Flickr, Badoo, Periscope, Tumblr, Discord ve Reddit dahil sayısız uygulamaya da ülkede erişilemiyor.
Yok Artık Diyeceğiniz Diğer Yasaklar
Çin Komünist Partisi tarafından yönetilen ülkede bazı kültürel sınırlamalar var. Eğer bir şey ÇKP değerlerine uymuyorsa onun Çin’de yeri yok. Örneğin Hip-hop müziğe dair hiçbir şeye Çin’de yaşama hakkı tanınmıyor.
Astral Seyahat
Kulağa çok garip geldiğinin farkındayız ancak zamanda yolculuk veya bu konuda filmler ülkede yasaklanmış. Yaklaşık 10 yıldır bu konuda film ve dizi çekilmesi yasak. Bu yasağın sebebi ise insanların batıl inançlara yönelme ihtimali ve tarihin çarpıtılması olarak gösteriliyor. Ayrıca ülkede izinsiz reenkarnasyon yapmakta yasak, eğer yeniden dünyaya gelecekseniz Çin hükümetinden izin almanız gerekiyor, bu gerçekten en ilginç olanıdır.
Havai Fişek ve Yasemin Çiçekleri
Konu Çin ise asla ne alaka demeyin. Ülkede nüfus fazla olduğu için havai fişek atmak yasak. Peki Yasemin çiçekleri? Bu gerçekten ilginç bir yasak ancak Tunus devriminin bu isimle anılmasından dolayı yasakların geldiği düşünülüyor. Benzer özgürlükçü protestoların Çin’e ilham kaynağı olmaması için internette bu kelime yasaklanmış hatta çiçekçilere Yasemin çiçeği yasağı getirilmiş.
Yabancı Basından Alıntı Yasağı
Çok sayıda yabancı basın kuruluşu ülkenin yasaklı listesinde ve eğer bu listeden bulunan bir kaynaktan alıntı yaparsanız gerekli cezai yaptırımlara maruz kalıyorsunuz. Çin’de kripto para yatırımcısı olmak kadar gazetecilik de zor görünüyor.
Dövme Yasak
Vücuda yapılan dövmelerin Çinli sporculara yasak olduğunu biliyor muydunuz? Gençlere kötü örnek olduğu için getirilen bu yasak dışarıdan bakılınca görünmeyen yerleri kapsamıyor. Ayrıca mor, pembe gibi renklerde saç boyatmaya da izin verilmiyor.
Yasaklı Bazı Kelimeler
Çin sosyal medyaya sıkı tedbirler uyguluyor. Facebook, Twitter gibi tüm mecralar zaten yasak ancak alternatiflerinde de bazı sansürler bulunuyor. Örneğin ölümsüzlük, utanmaz, hayvan çiftliği (evet George Orwell romanı) ve iltica etmek gibi kelimelerin kullanılmasına izin verilmiyor.
Popüler animasyon Winnie-The-Pooh da ülkenin yasaklar listesinde yer alıyor.
Canlı Yayınlar
Sosyal medya kullanıcıları anlık sansür uygulanamadığı için canlı yayın yapamıyor.
N Harfi
Matematikte belirsizlik için kullanılan harf uzun bir süre ülkede yasaktı.
