Dünyanın hacim bakımından en büyük kripto para borsası olan Binance’ın CEO’su CZ yeni bir yazı kaleme aldı. Katıldığı her AMA (CEO’ya Sor) etkinliğinde kendisine sık sık bu sorunun iletildiğini söyleyen CZ cevap verme gereği hissetti. Saat 13:50’da Binance Blog bölümünde yayınlanan sıcak gönderinin detayları paylaşıyoruz.
Binance CZ Açıklaması
Changpeng Zhao bugün yayınlanan blog gönderisinde kriptonun kendisi kadar eski bir konuya dikkat çekti. Kaçınılmaz olarak, katıldığı her etkinlikte kendisine bu sorunun iletildiğini söyleyen CZ “merkeziyetsizlik” konusuna değiniyor. CZ şunları söyledi;
“Bu, kriptonun kendisi kadar eski, tekrar eden bir konu. Kaçınılmaz olarak, yaptığım her AMA (CEO’ya sor) oturumunda bana bu konu hakkında sorular soruluyor. 2019 yılında yayınladığım blog gönderisinde olduğu gibi birden fazla kez bu konuda görüşlerimi paylaştım. Aradan geçen üç yılda görüşlerim hemen hemen aynı kaldı, ancak geçen zaman bana bu önemli konu hakkındaki düşüncelerime yeni bir derinlik ve boyut katma fırsatı verdi.”
CZ, anlaşılması gereken ilk şeyin adem-i merkeziyetçiliğin iki veya tek boyutlu olmadığı söylüyor. Ona göre ademi merkeziyetçiliğin birden fazla yönü vardır. Her yönü bir gradyan ölçeğidir, basitçe siyah-beyaz değildir.
“Ayrıca adem-i merkeziyetçiliğin hedefin kendisi değil, hedefe giden bir araç olduğunu hatırlamak da önemlidir. Amaç özgürlük, güvenlik ve kullanım kolaylığıdır. Birçok kişi yukarıdaki ifadeye katılmayabilir. Nedenini açıklayacağım”.
CZ’den Eleştirilere Cevap
Binance CEO’sunun ademi merkeziyetçilik tanımını ele alalım. CZ, insanların merkeziyetsizliği kendi özel anahtarlarına sahip olmayla tanımladığını söylüyor.
“Bu bağlamda, TrustWallet (bir Binance portföy şirketi) merkeziyetsizdir. Binance ise merkezidir. İnsanların çok az sayıda düğüm ya da doğrulayıcı var, bu yüzden merkezileştirilmişsiniz dediğini duyabilirsiniz. Sayı ne kadar düşükse bir blockchainin o kadar merkezi hale geldiği doğru olsa da herkesin üzerinde hemfikir olduğu bir ölçüt olarak mutlak bir sayı yoktur. Bu bir gradyan ölçeğidir.”
Bu aslında Binance köprüsü hacklendikten sonra ağın hızlı biçimde durdurulmasıyla şiddetlenen bir eleştiriydi.
“İnsanların Bitcoin madenciliği çok merkezi çünkü en iyi 2 veya 3 madencilik havuzu hash gücünün %51’inden fazlasını kontrol ediyor ediğini duyabilirsiniz. Bu da doğrudur ve genellikle POS blockchainlerini savunan kişiler tarafından bir karşı argüman olarak kullanılır. İnsanların Ethereum merkezileştirilmiştir çünkü Vitalik onun yönünü büyük ölçüde etkileyebilir dediğini duyabilirsiniz. Bunda doğruluk payı vardır. Kurucuları açıkça belli olan blockchainler bu dezavantaja sahiptir. Bitcoin bu açıdan daha merkezsizdir. Ethereum’un savunmasına göre, o da zaten birkaç kez çatallandı”.
BNB Chain’in kendisiyle ilişkilendirildiğini (Ethereum/Vitalik gibi) söyleyen CZ, bu konuda yanlış düşünüldüğüne inanıyor. Teknik gelişim ve ekosistem konusunda BNB Chain’e çok az dahil olduğunu iddia ediyor.
“İnsanların Bitcoin merkezileşmiştir çünkü birkaç adres çok sayıda coin’e sahiptir dediğini duyabilirsiniz. Yine, bu bir dereceye kadar doğrudur. Dogecoin bu konuda daha da kötüdür. En büyük adreslerden biri toplam arzın %30’unu, en büyük 20 adres ise %50’sinden fazlasını elinde tutmaktadır. Doğrulayıcılar gibi, herkesin üzerinde hemfikir olduğu bir ölçüt olarak mutlak bir sayı yoktur. Daha da devam edebilirim. Ancak umarım ademi merkeziyetçiliğin birçok farklı yönü olduğunu görürsünüz. Genellikle bağlamsal ve nüanslıdır ve umarım başlangıçtaki tartışmanın ikili doğasının ötesine bakmaya başlarsınız.”
Peki CZ neden ademi merkeziyetçiliği savunuyor? Buna da yazısında cevap veriyor.
“Çünkü birkaç merkezi kuruluşun üzerimizde sınırsız güce sahip olmasını, bizden fahiş ücretler talep etmesini, vergi sonrası paramızı nasıl harcayacağımızı kontrol etmesini istemiyoruz. Biz insanlara güç, kontrol ve özgürlük vermek istiyoruz. İnsanlar güvenli, kolay ve düşük ücretlerle işlem yapma özgürlüğü istiyor. Ademi merkeziyetçilik yukarıda sayılanları başarmak için bir araçtır ve zaman, iş birliği ve farklı grupların güvenini alacaktır. Ayrıca, biz çok genç bir sektöre dahiliz. İleriye doğru dev adımlar atmak her zaman en iyi sonuçları vermeyebilir. Yaptığımız şeyin ekosistemin geri kalanıyla uyumlu olması gerekir. Örnek olarak, bugün mevcut araçlarla çoğu insan kendi cüzdanlarını güvence altına alamıyor. Bunun ayrıntıları bu makalenin kapsamı dışındadır, ancak merkezi olmayan geleceğin şekillenmesi için çözmemiz gereken çok sayıda engel olduğunu söylemeye gerek yok.”
Merkezi ve merkeziyetsiz platformlar arasında kalan birçok yatırımcı halen merkezi bir borsa kullanmayı tercih ediyor. CEX’lerin günümüzde daha popüler olmasının nedeni budur. Merkezi borsalar, kullanıcıların kriptoya erişimini kolaylaştırır. CZ, merkeziyetsizliğin halen en büyük savunucuları arasında olduğunu söylüyor.
“Binance, hem CEX hem de DeFi çözümlerinin geliştirilmesi için büyük yatırımlar yapıyor ve özgürlük ile güvenliğin el ele gidebileceği bir geleceğin savunucuları olmaya devam edeceğiz.”
