Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) bugün merkez bankalarıyla alakalı bir rapor yayımladı. Rapora göre merkez bankalarının %70’i merkez bankası dijital para birimi (CBDC) basmak için araştırma sürdürüyor. Ancak sağlam planı ve motivasyonu olan bankası sayısı değişkenlik gösteriyor.
BIS İsviçre merkezli bir organizasyon ve dünyanın 60 merkez bankasının bir araya gelmesinden oluşuyor. Şimdiye kadar kripto paralar ve CBDC’ler hakkında birçok rapor yayımladı. Raporun ilerleyen sayfalarında merkez bankalarının farklı yasal statüleri ve hükümetlerinden dolayı farklı yaklaşımların bulunduğu belirtildi.
BIS CBDC’leri “toptan” ya da “perakende” olarak sınıflandırdı. Toptan sınıfında bulunanlar kısıtlı ulaşımı olan dijital token’lar, bankalar arası ödemeler ve menkul kıymet anlaşmalarında kullanılanlar olarak belirlendi. Bir başka anlam ayrımı olarak “genel amaçlı”, “hesap bazlı” ve “token ya da değer bazlı” sınıfları belirlendi. Bunlar halka açık ve merkez bankaları tarafından basılan dijital paralar olacak ve diğerlerine göre dağıtımı ve aktarımı farklı yapılacak.
BIS araştırdığı 63 merkez bankasının 41’inin gelişen ülke ekonomisi, geri kalan 22 bankanın gelişmiş ekonomi olduğunu not düştü. İncelenen merkez bankalarının ülke nüfusu toplamda dünya nüfusunun %80’ini oluşturuyor ve dünya ekonomisinin %90’ına eş değer.
CBDC araştırması yapan merkez bankalarının neredeyse yarısının deneysel çalışmalara başladığı rapor edildi. 2017 senesine göre bu oranda %15’lik bir artış görülüyor. Ancak bu deneylerin analitik olduğu ve son planın henüz oluşmadığı ifade ediliyor. Sadece 5 merkez bankası CBDC pilot projelerini başlatmış durumda. BIS raporu İsveç ve Uruguay’ı genel kullanım CBDC alanında farklı bir noktaya koydu ve oldukça ileri derecede gelişim sağladıklarını belirtti. İsveç’te e-Krona değer bulma aşamasına doğru ilerliyor. Uruguay’daysa merkez bankası pilot aşamasını geçti ve dolaşımdaki nakit para miktarı giderek azalıyor. Uruguay’ın e-Peso pilot projesi Kasım 2017’de başlatıldı.
Daha önce IMF başkanı Christine Lagarde merkez bankalarının dijital paraları keşfetmelerini gerektiğini ifade etti, ilgili haberimize buradan göz atabilirsiniz. Lagarde CBDC’lerin finansal benimsenme, tüketici güvenliği ve ödemelerde gizlilik sağlayabileceğini savundu.