Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve ilk olarak Aralık 2019’da görüldüğü belirtilen koronavirüs insanların sağlığını tehdit etmeye ve ölümlere sebep olmaya devam ediyor. Son belirlemeler göre virüs sebebiyle hayatını kaybedenlerin sayısı 720’nin üzerine çıktı. Şu an için ülkemizde koronavirüs sebebiyle hiçbir ölüm gerçekleşmemiş olsa da yine de tüm dünya gibi Türkiye’de de konuyla ilgili endişeler devam ediyor.
Sağlığın yanı sıra koronavirüs, ekonomiye de balta vurmuş durumda. Dünyanın en büyük ekonomilerinden olan Çin’de işler adeta durma noktasına geldi, bazı firmalar geçici ya da temelli işletmelerini kapattıklarını açıkladı ve ülkede çalışan yabancı uyruklu çoğu kişi kendi ülkelerine döndükleri için yerel işletmelerde adeta kepenk indirme derecesine gelmiş durumda. Bunların yanı sıra bazı bölgelerde virüs salgını sebebiyle uygulanan karantina sebebiyle zaten çalışmak isteyenler de çalışmaz hale geldi.
Koronavirüsün Küresel Ekonomik Etkisi
Özellikle virüsün ortaya çıktığı Wuhan kentinde ve bağlı olduğu Hubei eyaletinde seyahat konusunda çok sıkı önlemler alınmış durumda. Bu da iş seyahatlerini engellemenin yanı sıra işçi, mal ve hizmet hareketini de kısıtlıyor.
Konuyla ilgili BBC’ye açıklamalar yapan Guangdong’da saç düzleştirici ve saç kurutma makinası gibi ürünler satan Wing Sang Electrical’ın sahibi Herbert Wun, halihazırda süren Amerika-Çin ticaret savaşından etkilenmekte olan şirketlerin böylesi bir durumu kaldıramayabileceğini dile getirdi.
Bunların yanında IKEA ve Starbucks gibi büyük firmaların mağazalarını kapattığı ve bazı havayolu şirketlerinin Çin’e olan uçuşları askıya aldığı biliniyor. Örneğin, Türk Hava Yolları Çin’e yapılan uçuşların ay sonuna kadar durdurulduğunu ve kargoların da buna dahil olduğunu açıkladı. Ayrıca çoğu otel ve turizm şirketi de yaptıkları satışların geri ödemesini gerçekleştirmeye başladıklarını ifade etti. Dolayısıyla aslında virüs hem Çin’i, hem küresel ekonomiyi, hem turizm ekonomisini etkileme gücüne sahip.
Öte yandan finans piyasalarında da virüsün etkisi net bir şekilde görülüyor. Çin’de tatil sonrasında borsanın %8 oranında düşüş sergilediği görülüyor. Bunun yanında ham petrol fiyatları iki hafta içinde %15 düşerken bakır fiyatlarında da %13’lük bir düşüş görüldü.
Tüm bu gelişmelere bakıldığında hem Çin’in hem küresel ekonominin sıkıntıya girebileceği görülüyor. Bu gibi durumlarda özellikle yatırımcılar fonlarını “güvenli liman varlığı” olarak bilinen altın gibi varlıklara taşıma eğilimi gösteriyor. Ancak son dönemlerde altının yanı sıra Bitcoin’inde “güvenli liman varlığı” olarak görülmeye başladığına şahit oluyoruz.
Koronovirüs Bitcoin’i Nasıl Etkiler?
Koronavirüs sebebiyle Çin’de yuan’ın değer kaybettiği bir sır değil. Dolayısıyla özellikle Çinli yatırımcılar fonlarını altın ya da Bitcoin’e taşımaya başlayabilir. Bu durumda da Bitcoin’de fiyat artışları görülebilir. Ancak Çin’in Bitcoin ve diğer kripto para birimlerine karşı sert tavrını unutmamak gerekir.
Bunun yanı sıra Çin’deki tüm işletmeler gibi madencilik tesisleri de bir bir kapanma kararı aldıklarını ya da kapanmaya zorlandıklarını ifade ediyor. Çin, ucuz elektrik sebebiyle madencilerin çok tercih ettikleri bir ülke olarak biliniyor. Ancak virüs salgını sebebiyle bu durum kısa sürede değişebilir ya da değişmek zorunda kalabilir gibi görünüyor.
Ayrıca ortaya çıkan son haberlere göre Hong Kong’da her yıl düzenlenen önemli bir kripto etkinliği olan TOKEN2049 koronovirüs sebebiyle ertelendi. 2020 Mart ayı ortalarında gerçekleşecek olan etkinliğin 7-8 Ekim tarihlerine ertelendiği belirtildi. Dolayısıyla salgın Çin ile birlikte tüm Asya’yı etkisi altına almış durumda.
Bu gelişmelerin Bitcoin fiyatı üzerinde nasıl bir etkisi henüz bir tahmin yürütülemiyor. Çünkü Bitcoin de böyle bir durumla ilk kez karşılaşıyor. Ancak normal koşullarda bir ülkede para biriminin ve diğer yatırım varlıklarının değer kaybetmesi genel olarak Bitcoin fiyatını arttıran bir sebep olur… Yine de Bitcoin’in geleneksel varlıklara benzemediğini ve hareketlerinin genel itibariyle tahmin edilemez olduğunu unutmamak gerekir…
