Ülkemiz ve dünya medyasında her dönem haberlere konu olan Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından bu kez kripto para ekosistemi için bir önerge geldi. IMF tarafından hazırlanan bir belge tarafından kripto para sektörü için bir dizi güvenlik açığı ve potansiyel politika önerileri sunuldu. Daha önce IMF ve Finansal İstikrar Kurulu, kripto para piyasalarıyla ilgili politika önerileri içeren bir işbirliği yapmıştı.
IMF’nin Politika Önerileri Dikkat Çekti
“Kripto Varlıklardan Kaynaklanan Makrofinansal Risklerin Değerlendirilmesi” başlıklı bir çalışma belgesi IMF tarafından 29 Eylül’de yayınlandı. Kripto-Risk Değerlendirme Matrisi (C-RAM) olarak adlandırılan öneriye göre potansiyel riskler ve bu riskleri tetikleyebilecek durumları tespit etmek amaçlanıyor. Makale, Burcu Hacıbedel ve Hector Perez-Saiz tarafından kaleme alındı ve ülkelerin bu risklere karşı potansiyel tepkileri özetlendi.
Makalede ele alınan konu üç aşamadan oluşuyor. İlk adım bir karar ağacı kullanmayı içeriyor bu karar ağacına göre kripto sektörünün makro-kritikliği veya makro-ekonomiyi etkileme potansiyeli ele alınıyor. İkinci adımda ise geleneksel piyasa verilerinin kripto para piyasasında kullanımını içeriyor. Son adım ise ülkelerin makroekonomik verilerine göre risk değerlendirmesini etkileyecek olan küresel makro-finansal riskleri kapsıyor.
El Salvador Örneği Riskleri Ortaya Çıkardı
Burcu Hacıbedel ve Hector Perez-Saiz makalede örnek alınan matris için Eylül 2021’de Bitcoin kullanımını yasallaştıran ve para birimi olarak kabul eden El Salvador’u gösterdi. Buna göre ülkenin risklerini belirlemek için C-RAM uygulanırken makale, El Salvador’un BTC kullanımı piyasa, likidite ve düzenleme riskleri ele aldı:
“El Salvador’da kripto varlıkların kullanımı da makro-kritik olarak değerlendirilebilir çünkü son düzenleyici ve yasal değişiklikler, ülkede önemli ölçüde kripto benimseme, finansal istikrarı baltalama ve büyük işçi dövizlerini ve diğer sermaye girişlerini etkileme riskini beraberinde getiriyor.”
IMF, El Salvador’un bu kararını eleştirmiş ve bu uygulamadan vazgeçilmesi için yoğun mesai harcamıştı. Ocak 2022’de IMF El Salvador’u bu kararından vazgeçmesi için yasal olarak ikaz etti. IMF’ye göre BTC’nin yasal ödeme aracı olarak kullanılması istikrar, finansal bütünlük ve tüketicinin korunması gibi alanlarda ciddi bir riske sokuyor.
Kripto para piyasası her geçen gün gelişmeye devam ederken birçok ülkenin düzenleyicileri de bu alandaki potansiyel tehlikeler için hızla önlem alıyor. Hindistan G20 başkanlığının talebi üzerine 7 Eylül’de IMF ve Finansal İstikrar Kurulu (FSB) kripto para piyasaları hakkında politika önerileri içeren ortak bir işbirliği yaptı. Buna göre kripto alanındaki faaliyetlerle ilişkili çeşitli riskler için birçok öneri taraflara sunuldu.
