Facebook’un metaverse planları kripto topluluğunda rahatsızlığa neden oldu, ancak metaverse’ler için merkezi olmayan bir geleceğe inanmak için çok fazla neden var. Facebook, bir süredir, hatta muhtemelen birkaç yıldır metaverse’e girişini planlıyor. Ancak iddialı genişleme planları, konsepti dünya çapında ana akım manşetlere son birkaç ayda taşıdı.
Facebook’un Oluşturduğu Metaverse Coşkusu
Ana şirketin adını Meta olarak değiştirmek, belki de firmanın yapabileceği en büyük, en cesur niyet beyanıydı. Finans siteleri bu yeni gelişen sektördeki yatırım fırsatları hakkında heyecanla köpürmeye başlarken, büyük haber kuruluşları birdenbire açıklayıcı makalelerle dolup taştı. Yani Facebook’un bu alandaki açık niyet beyanı metaverse fikrini bir anda dünyaya yaydı.
Bununla birlikte kripto alanında merkezi olmayan şekilde metaverse girişimleri birkaç yıldır devam ediyor. Teknoloji devlerinin kullanıcı verileri konusundaki mahremiyet tanımaz tutumu ve ekosistemin merkezileşme riski topluluğu rahatsız ediyor.
Decentraland (MANA) ve Sandbox (SAND) gibi metaverse tokenleri Facebook’un doğurduğu coşkuyla birlikte güçlü ralliler yaptı. Facebook‘un duyurusundan birkaç gün sonra, merkezi olmayan metaverse projesi The Sandbox, Softbank dahil olmak üzere yatırımcılardan 93 milyon dolarlık fon aldı. Peki ilginin kripto tabanlı metaverse girişimlerine kayması süreklilik arz edecek mi? Yoksa Meta’nın bu henüz olgunlaşmamış sektörü batırma potansiyeli var mı?
Facebook Bir Tehdit Mi?
Facebook, metaverse sürümünden neler beklenebileceği hakkında pek fazla ayrıntı yayınlamadı. Şirketin kurucu ortağı ve CEO’su Mark Zuckerberg‘in kendisinin ve metaverse avatarının yer aldığı bir tanıtım videosu paylaşıldı, oldukça ilgi çekiciydi. Buna rağmen arka planda işlerin nasıl yürüyeceği hakkında çok fazla detay yok.
Bilinenler ise şunlar:
- Diem‘in başındaki David Marcus, projenin ve buna bağlı olarak Facebook’un da Diem uyumlu cüzdan Novi ile entegre NFT‘leri düşündüğünü doğruladı. Yakın zamanda bildiğiniz üzere Facebok kripto para birimi işine girmişti.
- Diem ağında yayınlanan NFT tabanlı varlıklarla, Facebook metaverse’nin Diem para birimi merkezli bir ekonomiye sahip olacağı düşünülüyor.
- Açık kaynak olacak. Yani geliştiriciler Facebook’un metaverse’ünde sınırlı da olsa bir özgürlük alanına sahip olacak.
- Açık kaynak projelerin farklı ağlarla iletişimi genellikle mümkündür. Ancak Facebook bu konuyu netliğe kavuşturmadı.
Küresel kullanıcı tabanına bakılırsa Facebook un merkezi olmayan açık kaynak bir yapıda bu hizmeti sunması kulağa harika geliyor. Ancak her halükarda Facebook’un Meta projesi küresel ölçekte dijital mülk kavramını yaygınlaştıracak.
Diem’in zaten kapalı bir sistem olduğu gerçeğine dayanarak, Facebook meta veri deposunun, merkezi olmayan meta veri depolarıyla doğrudan veya kolay etkileşime mutlaka izin vermeyecek kapalı bir ekosistem olması muhtemel görünüyor. Böyle bir “duvarla çevrili bahçe” yaklaşımı, şirketin tekelci eğilimlerine uyacak, ancak büyüme potansiyelini veya Facebook tarafından verilen NFT‘lerin herhangi bir gerçek dünya değerine ulaşmasını sınırlayacaktır. Bu senaryoda Facebook büyük bir tehdit olmayabilir.
