Blockchain dünyasının dışından pek çok kişinin bildiği gibi, son kripto para piyasası çöküşü Bitcoin (BTC) ve Ethereum (ETH) gibi en büyük kripto paraların tüm zamanların en yüksek seviyelerinden sert şekilde düşmesine neden oldu. Bu düşüşün ardından, kripto para dünyasında “The Merge” veya “Ethereum Merge” olarak bilinen büyük güncellemenin önümüzdeki aylarda geleceğinin açıklanması piyasaları heyecanlandırdı. The Merge ile daha verimli, sürdürülebilir ve ölçeklenebilir hale getireceğini söylendiği Ethereum Blockchain’i yeni bir sisteme geçecek ve ikinci en büyük kripto para ETH’yi bir sonraki aşamaya (eskiden Ethereum 2.0 olarak biliniyordu) taşıyacak. Bu ölçekteki hiçbir Blockchain şimdiye kadar konsensüs protokolünü elden geçirmediğinden bu geçiş karmaşık, çok adımlı olacak. Bu yazımızda Ethereum Merge nedir, nasıl olacağı ve neden önemli olduğunu açıklamaya çalışacağız.
Ethereum Merge Neden Önemli?
Ethereum Merge ile esasen ağdaki işlemlerin işlenmesi için kullanılan yöntem değişiyor. Şu anda Ethereum, Bitcoin gibi iş kanıtı (PoW) adı verilen ve kullanıcıların işlemleri doğrulamak ve ağı güvenceye almak için karmaşık matematiksel problemleri çözmesini gerektiren bir fikir birliği mekanizmasını kullanıyor. Bu yöntem son derece etkili olmasına rağmen yeterince verimli değildir. Kripto para madencileri olarak bilinen ve bu matematiksel problemleri çözen kişiler, işlem bloklarını madencilik ve ödüller kazanma şansına sahip olmak için büyük miktarda enerji ve ekipman yatırımı yapmalıdır.
Peki bu neden kötü? Eh, sadece birkaç kişi Ethereum’da madencilik yapacak kullanacak olursa varlığının amacı olan merkeziyetsizlik ortadan kalkar. Devasa bilgi işlem gücüne sahip şirketler, doğrulayıcı düğümlerin yarısından fazlasının kontrolünü ele geçirebilir ve bu da Ethereum’da çok daha yüksek güvenlik tehditlerine neden olabilir. Tanım olarak, merkeziyetsiz bir Blockchain, merkezi başarısızlık noktalarına sahip olmayı göze alamaz. Ethereum kurucuları bunu fark ettiler ve hisse kanıtı (PoS) adı verilen başka bir fikir birliği mekanizmasına geçiş üzerinde çalışmaya başladılar. PoS, ağı korumak için stake yöntemi ile işlemleri doğrulama yöntemini değiştirerek PoW’un kullandığı blok madenciliği sürecini değiştirir.
Kullanıcılar bir blok oluşturma hakkı kazanmak için ETH’lerini bir kenara koyarak veya “stake ederek” bunun taahhüttünde bulurlar. Kullanıcılardan biri stake ettiği ETH’ye göre doğrulayıcı olarak seçilir. Bir katılımcı bir işlem blokunu doğruladıktan sonra, diğer katkıda bulunanlar blokun geçerli olduğunu onaylayabilir (veya doğrulayabilir). Yeterli doğrulama yapıldığında, ağa yeni bir blok eklenir ve ödüller, her doğrulayıcının hissesiyle orantılı olarak Blockchain’in yerel parası ETH ile dağıtılır. Ancak, bir kullanıcı kötü niyetli bir işlemi onaylayacak olursa “slashing” olarak bilinen bir süreçle tüm hisselerini kaybetme riskiyle karşı karşıyadır.
Doğrulayıcı olmak için gereken teknik uzmanlığa rağmen, en az 32 ETH gereksinimini karşılayan herkes doğrulayıcı olabilir. Bu eşiği karşılayamayanlar, ödüllerin bir kısmını almak için ETH’lerini bir havuzda stake ederek ağa katkıda bulunabilirler. Genel olarak PoS, pahalı ekipman ve ucuz elektrik ihtiyacını ortadan kaldırarak ortalama kullanıcının ağa katılımının önünü açar. Ayrıca, PoW yönetişim sisteminin sıklıkla neden olduğu çevresel zarar, kripto paraların en çok eleştirildiği noktalardan biridir ve PoS’a geçişle birlikte Ethereum ağının enerji tüketiminin yüzde 99,95 oranında azalması öngörülüyor.
Ethereum Merge’nin Aşamaları
Ethereum Merge, Ethereum 2.0 güncellemesinin yalnızca bir parçasıdır. Tüm plan üç ana aşamadan oluşmaktadır. İlk aşamada, Beacon Chain’in lansmanıdır. Bu, Ethereum ağının PoW’dan çıktığında geçeceği PoS Blockchain’idir. Beacon Chain, 2020’nin Aralık ayında kullanıma açıldı ve Mainnet isimli ana Ethereum Blockchain’ine paralel olarak çalışıyor. İkinci aşama, Mainnet ve Beacon Chain’in birleşeceği ve Ethereum ağının PoS olarak çalışmaya başlayacağı The Merge’dir. The Merge için testler zaten başladı. Güncellemenin son aşaması, veri tıkanıklığını, yüksek gas (işlem) ücretlerini ortadan kaldırması ve yeni nesil Layer 2 ölçeklendirme sistemlerini desteklemesi beklenen “sharding” olarak adlandırılmaktadır.
2023’te tanıtılması beklenen sharding, ana Ethereum Blockchain’inin veri setinin farklı bölümleri için birkaç küçük zincire ayıracak. Bu olduğunda, Ethereum saniyede binlerce işlemi gerçekleştirebilecek. Ethereum ağı şu anda şu anda saniyede 7-15 işlem gerçekleştirebiliyor. Bu, ağın ölçeklenebilirlik sorununu çözecek ve onu Visa gibi merkezi ödeme işleyicileriyle aynı seviyeye getirecek. Doğrulayıcılar yalnızca tüm Blockchain’in bir alt kümesi için veri depolayacak veya çalıştıracağından, ağa katkı sağlamanın önündeki engellerden biri daha ortadan kalkmış olacak. Bu, Ethereum düğümünü bir dizüstü bilgisayardan veya telefondan çalıştırmayı mümkün hale getirerek ağı daha da merkeziyetsiz ve güvenli hale getirecek.
The Merge Ne Zaman Gerçekleşecek?
Ethereum kurucu ortağı Vitalik Buterin, bu yılın başında The Merge’nin, Beacon Chain’in PoW’dan PoS’a resmi geçişinin onaylanmasının beklendiği Ağustos ayında gerçekleşeceğini açıklamıştı ancak güncellemenin gecikmelerle dolu geçmişi göz önüne alındığında, Buterin’in verdiği yol haritasında sapma olması kuvvetle muhtemel.
Haziran ayının başında, Sepolia Testnet’inin Beacon Chain’i Ethereum ağ geliştiricilerine değerli teknik bilgiler vermek için Merge kostümlü provasının zeminini hazırlayarak kullanıma sunuldu. Nitekim Sepolia en sonunda 7 Temmuz’da ağ ile birleştirildi. The Merge’nin son denemesi, Ağustos ayının ikinci haftası için planlanan Goerli ağında gerçekleşecek. The Merge’nin ardından resmi Ethereum Merge’nin Eylül ayı içinde sunulmasını öngörüyor. Ethereum geliştiricileri, merakla beklenen The Merge için potansiyel tarih olarak 19 Eylül’ü işaret ettiler ve The Merge’nin bu tarihte gerçekleşmesi bekleniyor.
