Kripto para piyasaları Ocak ayından bu yana yoğun talep görüyor ve hızlı yükselişler gördük. Bu ralliler devam ediyor. Üç aydır istikrarlı yükselişlerin arkasında yaşanan şey hep benzerdi. Saatler içinde yüz milyonlarca dolarlık alımlar ve Bitcoin fiyatının ayı sezonunda düştüğü hızda yükselişi. Peki son yaşananlar bu rallinin büyümesini sağlar mı?
Küresel Bankacılık Krizi
ABD, Avrupa özetle küresel ölçekte bir bankacılık krizi yaşanıyor. Sadece 8-16 Mart döneminde bankalarda on milyarca dolar para çekildi. Daha büyük bankalara yapılan transferlerin boyutu ise devasaydı. Çok kısa sürede bilançosunu yaklaşık 400 milyar dolar artıran Fed kesinlikle büyük bir sorunla karşı karşıya. Kısmi rezerv bankacılığında kabaca hikaye sizin bankaya güvenmeniz üzerine kuruludur. Eğer herkes aynı anda parasını çekmek için bankaya hücum etmezse bankanın batması beklenmez. Müşteri mevduatlarının kredi, tahvil, bono vesair seçeneklerde değerlendirildiğini düşünürsek herkesin parasını çekmek istediği ortamda yaşanacak likidite sıkışıklığını daha iyi anlayabiliriz. Nitekim diğer taraftan bir müşterinin yatırdığın 1000 doların bankacılık sistemindeki karşılığı katlanarak artar. Dolaşımdaki fiziksel doların boyutu 2 trilyon doların çok üzerinde değil. Diğer taraftan bankacılık sistemindeki rakamlar bunun çok daha üzerinde.
Güven en önemli şeydir ve bugünlerde bazı bankalara güven azaldığı için iflaslar görüyoruz. Bu iflaslar yeni iflasları tetikliyor ve küresel bankacılık krizinin derinleşmesine neden oluyor. ABD Hazine Bankanı 3 gün içinde 3 farklı açıklama yaparak piyasaya güven vermek için çabalasa da her gün kendini yalanlıyor. Peki bu işin sonu nereye gidiyor?
Bitcoin (BTC) ve Altın
Artan faiz oranları ve bir dizi banka kurtarmasının ortasında, Fed’in para politikasını sıkılaştırma ve gevşetme arasındaki dengeleyici hareketi, birçok yatırımcının varlıklarının güvenliğini sorgulamasına neden oldu. Amerika Birleşik Devletleri’nde Silvergate, Silicon Valley Bank, Signature Bank ve First Republic Bank’ın da aralarında bulunduğu çok sayıda banka, hükümet veya özel piyasa müdahalesi gerektiren büyük bir stres altına girdi. Ancak kriz ABD ile sınırlı kalmadı. Credit Suisse ve Deutsche Bank gibi Avrupa bankaları da ayakta kalmak için mücadele ediyor.
Dünya çapında hükümetler ve merkez bankaları likidite sağlamak üzere krizi hafifletmek için devreye girdi. Ancak piyasa Fed’in stratejisi konusunda belirsizliğini koruyor. Faiz oranları yükselmeye devam ederken, büyük likidite enjeksiyonu piyasanın kafasını karıştırdı. Apollo’nun Ortağı ve Baş Ekonomisti Torsten Slok, Fed Fonları ile çek hesaplarındaki faiz oranları arasındaki farkın “paranın banka mevduatlarından çıkmasının temel nedeni” olduğunu savunuyor. Slok, bu artan farklılığın “istikrarsızlığın kaynağının genellikle kredi kayıpları olduğu önceki bankacılık krizlerine kıyasla son derece olağandışı” olduğuna inanıyor.
Bu belirsizliğin bir sonucu olarak birçok yatırımcı Bitcoin, altın ve gayrimenkul gibi alternatiflere yöneldi. Geleneksel bankacılığın güvenliğine ilişkin artan endişeler Bitcoin topluluğunda “psikolojik bir uyanışa” yol açtı.
Bu durum, daha yüksek getiri arzusuyla birleşince, para piyasası fonlarına ve diğer mevduat dışı varlıklara fon akışına yol açarak bankacılık sistemi üzerinde daha fazla stres yarattı.
Ekonomist Nouriel Roubini’ye göre, mevduat sahiplerinin “banka mevduatlarından %0’a yakın kazanç elde ederken, güvenli kısa vadeli tahvillerden %4 kazanabileceklerini” fark etmeye başladıklarını teyit etmektedir. Bu durum, süregelen banka hücumlarının başlıca nedenidir.
Bankaların yeterince güvenli olmadığını gören çok fazla yatırımcı birikimini sıfırlamamak için alternatifleri değerlendiriyor. Altın kolay saklanabilen bir varlık değil ve gayrimenkul kolay nakde çevrilemiyor. Zamanla Bitcoin’in kolay taşınabilir ve nakde çevrilebilir bir varlık olduğunun anlaşılması onun için devasa bir talep patlamasını tetikleyebilir.
