Kripto para sektörü hızla gelişiyor. Bitcoin’le başlayan sektör Ethereum ve onun altyapısıyla üretilen diğer altcoin’lerin piyasaya sürülmesiyle birlikte büyük bir patlama yaşadı. Hiç kuşku yok ki ICO’ların yaygınlaşması patlamayı tetikleyen sebeplerin başında geliyor.
Projelerin yeni nesil fon toplama aracı olarak piyasada yatırımcıların gözdesi haline gelen ICO’lar bir süre sonra devletlerin ve düzenleyicilerin dikkatini çekmeye başladı. Geleneksel finansal sistem içerisinde kendine yeni yeni yer bulan ICO’lar karşısında ülkeler birbirinden farklı yaklaşımlar geliştirdi. Şimdi bu ülkelere ve izledikleri politikalara tek tek göz atalım..
Düzenleyen ülkeler
Çin. ICO’lara karşı belki de en sıkı politikaları izleyen ülke. Hükümet geçen yılın sonlarına doğru ICO’ları tamamen yasaklamış, buna bağlı olarak başta bitcoin olmak üzere kripto paraların çoğu tarihi düşüşler yaşamıştı.
Güney Kore. Ülkede ICO’lar geçtiğimiz sene yasaklandı. Güney Kore Finansal Hizmetler Komisyonu ICO’lara yasak getirmelerinin sebebini “yatırımcıları artan dolandırıcılık ve ICO hırsızlığı riskinden korumak” olarak açıkladı.
Rusya. Tıpkı Çin gibi Rusya da kripto paralar ve ICO’lara karşı oldukça ketum bir tavır takınıyor. Rusya’daki ICO düzenlemelerinin akıbeti hala netlik kazanmış değil. Ancak Mart ayında önemli yasa değişikliklerinin yapılması bekleniyor.
Avustralya. ICO’ları gerçek anlamda düzenleyen ilk ülkelerden biri. Ülkede ICO’lar için geçerli kurallar oldukça açık ve belirsizliğe meydan bırakmayacak şekilde oluşturuldu. Bununla birlikte yasalar yeni finansal iş modellerinin geliştirilmesini ve yapılacak inovasyonları teşvik ediyor. Ancak vatandaşların risklerden ve dolandırıcılıktan korunması adına ICO’lar mevcut yasal sisteme tam uyumluluk göstermek zorunda.
Cebelitarık. Yeni kurulan ülkede ICO düzenlemelerine başlandı. Finansal Hizmetler Komisyonu GFSC dijital token’lerin tanıtımı, satışı ve dağıtımıyla alakalı yasa taslağı üzerinde çalışıyor.
Abu Dhabi (BAE). Ülkede ICO’ların kapsamlı bir şekilde düzenlenmesi planlanıyor. Geçtiğimiz günlerde Finansal Hizmetler Düzenleyici Kurumu FSRA “sektör katılımcıları ve ilgili kurumlarla yakinen çalışmayı ve fikir teatisi yapmayı planladığını” açıklamıştı.
ABD. Ülkedeki kripto para piyasasının büyüklüğü sebebiyle hükümet ve SEC ICO’lar ve kripto paralar konusunda sürekli olarak yeni açıklamalar yayınlıyor. Sermaye Piyasası Kurulu SEC ICO’ların menkul kıymetler olarak görülmesi gerektiğini savunuyor. Öte yandan her eyalette karşımıza farklı ICO düzenlemeleri çıkıyor. Şu ana dek ülkede herhangi bir yasaklama söz konusu değil. Ancak ICO’lar yapılacak düzenlemelerle birlikte SEC’e kaydolup kuruldan lisans almak zorunda kalabilir.
ICO’ları mevcut sistemine entegre eden ülkeler
Kanada. Menkul Kıymetler Yöneticileri CSA’nın geçen yıl yaptığı açıklamada, ICO’ların menkul kıymetlerle ilgili yasalara göre düzenleneceği ve token’lerin menkul kıymet olarak görüleceğine değinildi. Ülkede ICO düzenlemek isteyenlerin bölgesel menkul kıymetler kurumuna başvurması gerekiyor.
Almanya. Almanya da ICO’lara yönelik belirli düzenlemelere gitmeyen ülkelerden biri. Ülkede faaliyet gösteren ICO’ların Bankacılık Yasası, Yatırım Yasası, Menkul Kıymet İşlemleri Yasası, Ödeme Hizmetleri Teftiş Yasası ve Tanıtım Yasalarıyla uyumluluk göstermesi gerekiyor. Yetkililer vatandaşları ICO’ların mevcut riskleri hakkında uyarıyor.
Singapur. Çin’deki sıkı politikaların da etkisiyle ülkenin kripto para ve ICO’lar alanında etkinliği arttı. Kasım ayında yayınlanan resmi ICO rehberinde ICO’ların menkul kıymetler yasaları kapsamına girdiği aktarıldı. Resmi ağızlar yaptıkları konuşmalarda ICO’ların yasaklanmasının söz konusu olmadığını vurguluyor.
Avrupa Birliği. Birlik ülkelerinin geneli ICO’ları mevcut yasal düzene oturtmaya çalışıyor. Kara Para Aklamayı Önleme (AML) ve Müşterini Tanı (KYC) yasalarıyla uyumluluk gösterdiği sürece ICO faaliyetlerine izin veriliyor. Yine de Avrupa Menul Kıymetler ve Piyasalar Kurumu başta olmak üzere ilgili kurumlar yatırımcıları ICO’ların yüksek risk taşıdığı konusunda uyarıyor.
Japonya. Kripto para cenneti Japonya bitcoin’i yasal olarak tanıyan en önemli ülke konumunda. Alınan bu kritik kararla birlikte ülke ekonomisinin vergi kazançları bakımından büyük bir kalkınma yaşadığını söyleyebiliriz. Ancak iş ICO’lara gelince Japonya köpek görmüş kediye dönüyor. ICO’ları kontrol altına almaya veya düzenlemeye yönelik herhangi bir adım atılmış değil. Japon yatırımcıları uyaran düzenleyiciler “bekle ve gör” taktiğini benimsemiş görünüyor. Japonya Finansal Hizmetler Ajansı şimdilik diğer ülkelerin bu alandaki politikalarını gözlemlediklerini açıklamakla yetiniyor.
Malezya. Piyasayı izlemekle yetinen ve ICO’lar konusunda görece pasif kalan ülkelerden bir diğeri. Malezya Menkul Kıymet Komisyonunun geçen yıl yayınladığı bildiride ICO’lar detaylı bir şekilde anlatılıyor. Yatırımcılara, ICO’lara yatırım yapmanın potansiyel risklerine karşı dikkatli olmalarını salık veren bildiride bu riskler ana hatlarıyla tanımlanıyor.
Tayvan. Finansal Teşvik Komisyonunun başındaki isim Wellington KOO geçtiğimiz Ekim ayında ICO’lar, blockchain ve finansal teknolojilere yönelik bir açıklama yayınladı. Ancak açıklamanın “uyarı” niteliği taşıdığını söylemek zor. Zira Koo açıklamasında, hükümetin ICO’lar, blockchain teknolojisi ve kripto paraları destekleme gayesinde olduğunu belirtti.
Birleşik Krallık. Birleşik Krallıkta ICO’lar faaliyetlerini özgürce sürdürüyor. Ülkenin ICO’lardan talep ettiği tek şey mevcut finansal yasa ve düzenlemelere uyumluluk göstermeleri. Bunun yanı sıra bazı kurumlar ICO’lara karşı oldukça sert çıkışlar yaptı. Bunların başında Finansal Yürütme Kurumu geliyor. ICO’ların düzenlenmemiş olduğunu ve dolandırıcı nitelikte olabileceğini açıklayan kurum ICO sahiplerinin yatırımcılara birbiriyle çelişen, eksik veya yanıltıcı belgeler sunabileceği görüşünde.
