2018, kripto para yatırımcıları için gerçekten çok zor bir yıl oldu ve nihayetinde 2019 yılı geldi çattı! Peki, 2019 yılına, 2018’den dersler çıkarmadan mı gireceğiz? Tabi ki de hayır. 2018’i enine boyuna değerlendirip, tecrübe hafızamıza kazımamız gerek ki yanlışlarımızı görelim ve hata yapma olasılığımızı minimize edelim. Öncelikle bir bakalım 2018’de neler olmuş..
2018 yılında neler olduğunu anlamak için yukarıdaki tabloya bakmak yeterli olacak sanırım. Yine de kısaca özetleyecek olursak; bir yılık süre zarfında Bitcoin ve piyasa değeri bakımından ön sıralarda bulunan birçok altcoin, gördükleri tarihi zirvelerinden (ATH) %81 ile %96,5 oranında değer kaybetti. Bunu, 2018 yılındaki en dip seviyeleri baz alarak değerlendirdiğimizde ise değer kayıpları %84 ile %98 aralığında değişiyor. Bu yüzdeler aslında kripto para piyasasının risk ortamını açık bir şekilde ifade ediyor. Düşünsenize 9 yıldır var olan, piyasanın lideri konumunda bulunan Bitcoin, %84 değer kaybediyor ve siz Bitcoin’i tarihi zirvesinden aldıysanız, %625 kar elde ettiğinizde maliyetinize ancak ulamış oluyorsunuz. Siz maliyetinize ulaşmaya çalışırken, piyasadaki diğer bazı yatırımcıların, sermayesini katladığını düşünmek de psikolojinizi içten içe mahvediyordur eminim. Peki, kripto para piyasasında bu tür zararları telafi etmek mümkün mü? Elbette mümkün. Ancak bunu başarmak için bilgi seviyemizi artırıp, doğru bir stratejiyle yatırım yapmamız gerektiğini düşünüyorum. Bunun için de 2018 yılından dersler çıkararak bazı önemli gördüğüm hususları sizlere aktarmak istedim:
Uzun vadede trendin yönü;
Malum 2018 yılının tamamını düşüş ile geçirdik. Yani koca bir yıl boyunca ayı piyasası hakimdi. Bu düşen trendin oluşumunu, yukarı grafikte (Haftalık/Logaritmik) 2 numara ile belirttiğim trend çizgisi ile görüyorsunuz. Benzer şekilde 2014-2015 (Temmuz) yılları arasında da, 1 numaralı düşen trend takip edilerek ayı piyasası yaşanmış ve Bitcoin %86 değer kaybetmiş. Mevcut duruma gelecek olursak, fiyat 2 numaralı trendin altında kaldığı sürece, uzun vadede ayı piyasasının devam edeceğini söyleyebiliriz. Peki 2019 yılında düşen trend yukarı kırılırsa boğa piyasasının başladığı anlamına mı gelecek? Bunun cevabını şimdiden vermek zor. Ancak düşen trendin yukarı kırılması ayı piyasasının baskısının azaldığını gösterecektir. Burada takip edeceğimiz husus yatay bant hareketi ile uzun vade dip oluşumunun tamamlanması veya alıcılar iştahlıysa yükselen trendin şekillenmesi olacaktır.
Hangi vadede yatırım yapmalıyız? HODL mantıklı mı?
Vade seçimi yatırımcıya özel bir konu. Yatırımcının portföy gücüne, risk iştahına ve sabrına doğrudan bağlı. Ancak hangi vade seçilecek olursa olsun, dikkat edilmesi gereken ortak bir husus olduğunu düşünüyorum: Alım bölgesini, satım bölgesini ve stoploss (zararı durdurma) seviyesini belirleyebilmek. Bununla ilgili stratejilerimizi kurup uygulayabilmek. Aslında bu bahsettiğim çok zor bir olay. Zaten bunu herkes başarabilse piyasada herkes portföyünü sürekli katlardı değil mi? Ama yatırımcılar olarak portföyümüzün değerini öncelikle korumak, sonra da artırmak için kendimizi bu yönde geliştirmeliyiz.
Yatırım yapacağımız enstrümanın uzun vade periyotlarından kısa vade periyotlarına kadar analizini yapmalıyız ve içerisinden yatırım yapacağımız periyodu belirlemeliyiz. Örnek verecek olursak; uzun vade (haftalık) grafiğinde düşen trendin hakim olduğu Bitcoin, günlük veya 4 saatlik grafiklerinde güzel marj bırakacak fırsatları kısa vadede yatırımcısına sunabilir. Bu bağlamda HODL mantıklı mı sorusuna gelirsek, uzun vadede düşen trendde, tabi ki de mantıklı olmayacaktır. Ancak boğa piyasası ile ilgili sinyaller alınmaya başlandığında (dip oluşumu, trendin veya hareketli ortalamaların yukarı kırılması gibi) destek bölgelerinden alımlar yapılarak bir ortalama maliyet oluşturulup beklenilmesi olası bir boğa piyasasında ciddi getiri sağlayabilir. Yine de ortalama maliyet oluşturulurken stoploss ve satım hedefleri belirlemek gerektiğini düşünüyorum.
Hangi parite çiftlerinde işlem yapalım?
Çoğu kripto para borsası bir çok parite çiftinde işlem olanağı sağlıyor. Yatırımcının da parite seçiminde kafası karışıyor haliyle. Konuya açıklık getirmek için öncelikle şu verileri ortaya koymak gerekir:
- Dünyada doların hakim olduğu bir ekonomi mevcut.
- Kripto para piyasasının lideri Bitcoin.
Bu verilerin ışığında Bitcoin’in dolar ile fiyatlandığını düşünürsek, elimizdeki Bitcoin sayısı portföyümüzün gücünü yansıtacaktır. Altcoin tarafına geldiğimizde ise her ne kadar dolar ile fiyatlananlar olsa da, neredeyse tüm altcoin’ler BTC ile fiyatlanmaktadır. Dolayısı ile bir altcoin’in dolar karşısındaki değerinin, Bitcoin’e göbekten bağlı olduğunu söyleyebiliriz. Hatta Türk Lirasını da içeren bir örnek olarak: XRP/TRY fiyatlamasına XRP/BTC, BTC/USD ve USD/TRY fiyatlaması doğrudan etki etmektedir. Dolayısı ile portföyünüzü hangi enstrümana göre şekillendirmek istiyorsak parite seçimini ona göre yapmalıyız. Ancak her daim BTC/USD grafiğimiz gözümüzün önünde olmalıdır.
Kısa (short) pozisyon ve kaldıraçlı işlemler
Bazı kripto para borsaları kısa pozisyon (açığa satış) ve kaldıraçlı işlem imkanı sunmaktadır. Aslında açığa satışın uzun pozisyondan bir farkı bulunmuyor. Dolayısı ile alım yeri, satım yeri ve stoploss seviyesi belirlendikten sonra aynı uzun pozisyondaki gibi hareket edilebilir. Kaldıraçlı işlemlere geldiğimizde ise durum biraz daha değişiyor. Kaldıraçlı piyasada yapılacak işlemlerde çok daha dikkatli olunması gerektiğini, aksi takdirde portföyün ciddi şekilde zararlara uğrayabileceğini bilerek hareket etmek gerekiyor.
PUMP&DUMP meselesi
Bu konuda söylenecek çok şey yok aslında. Bu tür gruplara girerek sermayenizden olma olasılığınız çok yüksek. Dolayısı ile kesinlikle bu tür gruplara girmemek bu tür altcoin’leri almamak gerekir.
Piyasa ile ilgili haber akışının takibi
2018 yılı çok kötü geçmiş olabilir. Ancak kripto para piyasasını ilgilendiren çok ciddi gelişmeler hızla olgunlaşmaya devam ediyor. Bu gelişmelerin başını ise kurumsal firmaların piyasaya girme çabası, Bitcoin’de halen devam eden ETF beklentisi ve bazı regülasyonların yapılması oluşturuyor. Bu gelişmeler 2019 ve daha sonrası için kripto para piyasasının popülerliğinin çok daha artacağına işaret ediyor. Dolayısı ile bu tür gelişmeleri de özenle takip etmek yatırım yaparken bizlere ciddi veri sağlayacaktır.
2019 yılında bol kazançlar elde etmeniz dileğiyle…
Burada yer alan bilgi, yorum ve değerlendirmeler Yatırım Danışmanlığı Kapsamında DEĞİLDİR.