“Sınırları Aşan Para Çöken Bir Ekonomide Yaşayanlar İçin Bir Terimden Daha Fazlasıdır”

CIUDAD GUAYANA, Venezuela – Salı günü süt almak için alışverişe çıktım. Venezuela’daki ekonomik kriz nedeniyle yiyecek bulmak oldukça zor fakat durum benim için biraz daha karışık. Çünkü hiç bolivarım yok.

Tüm paramı Bitcoin’de saklıyorum. Zaten bolivar olarak saklamak benim için bir intihar olur. En son kontrol ettiğimde ülkemdeki yıllık enflasyon oranı %3,5 seviyesindeydi. 2018’de ise yıllık enflasyon oranı %1,7 milyona ulaşmıştı. Venezuela’nın para politikası nedeniyle yurtdışında banka hesabım yok bu nedenle ülkede döviz satın almanın kolay bir yolu da bulunmuyor.

Burada işler iyice yoldan çıktı. Şu anda ülkemde iki Cumhurbaşkanı var. Nicolas Maduro, İngiliz milyarder Richard Branson’ın Kolombiya sınırında düzenleyeceği yardım konserinin bir benzerini düzenliyor. Biz burada açken Brezilya ve Kolombiya sınırında insani yardım konusunda yığılmalar yaşanıyor.

Süt satın almadan önce Bitcoin’lerimi bolivar’a dönüştürmem gerekiyor. Aslında bu düşündüğünüzden daha kolay. Öncelikle Venezuela halkının büyük bir çoğunluğunun kullandığı LocalBitcoins’ten benimle aynı bankayı kullanan kişilerin tekliflerini inceliyorum. Böylece kolay bir şekilde banka havalesi gerçekleştirebiliyorum. Herhangi bir teklifi kabul ettiğimde Bitcoin’ler hesabımdan çekiliyor ve LocalBitcoins’in kontrolüne geçiyor. Bu aşamadan sonra banka hesap bilgilerimi alıcıya iletiyorum ve bekliyorum.

Karşı taraf bana havaleyle paramı gönderdikten sonra ben de işlemi onaylıyorum ve Bitcoin’ler alıcının cüzdanına aktarılıyor. 10 dakika süren bu işlemlerden sonra geriye sadece birbirimize pozitif puan vermek kalıyor.

Yine de tek seferde çok fazla Bitcoin alıp satamıyorum. Hükümet kripto paralarla gerçekleştirilen işlemleri izleyemese de bolivarla gerçekleştirilen işlemleri takip edebiliyor. Bu nedenle hesabınıza 50 dolar ve üzerinde transfer gerçekleştirilirse, bu fonun nereden geldiğini açıklayana kadar bankanız hesabınızı askıya alabilir.

Her şeye rağmen kripto paraların ailemizi kurtardığını söyleyebilirim. Şu anda ailemin masraflarını tek başıma karşılıyorum. Babam bir devlet memuru ve ayda 6 dolar kazanıyor. Annem ise ev hanımı. Kripto paralar sayesinde geçen yaz 28 yaşındaki erkek kardeşimin Venezuela’dan kaçmasına yardım ettim.

Kardeşim yıllarca Venezuela’da avukatlık yapmaya çalıştı. Ancak ülkedeki krizle birlikte kardeşim mesleğini icra edebilmek için kazandığından daha fazlasını harcamaya başladı. Sonunda kardeşim avukatlık yapmaktan vazgeçti ve geçtiğimiz yıl grafik tasarım işleri yapmaya başladı. Çoğu platform freelance işler için PayPal ile ödeme yapıyordu ancak PayPal ne yazık ki ülkemizde kullanılmıyor. Bu nedenle Juan ödemeleri kripto paralarla almak durumunda kaldı. Kardeşim, freelance işlerden kazanç elde etmesiyle Venezuela’yı terk etme kararı aldı.

İhtiyaç duyduğu her şeyi satın aldıktan sonra sınıra doğru yola koyuldu. Venezuela askeri, ülkeyi terk etmek isteyenlerin parasına el koymasıyla meşhur ancak kardeşim paralarını Bitcoin olarak saklıyordu. Bitcoin’lere sadece Juan’ın ezberlediği kodla erişilebilirdi. Her şey tamamdı, Juan orada kazandığı paranın bir kısmını Bitcoin olarak eve gönderecekti fakat düzgün bir iş bulamadı. Juan’ın parası üç ay içerisinde tükendi ve ona eve dönmesi için para göndermek zorunda kaldım.

5 dolarlık Bitcoin bozdurduktan sonra salı günü süt almak için evden çıktım. Evime yürüme mesafesindeki bütün marketlere girdim. Ancak yaklaşık 20 marketin hiçbirinde süt yoktu. Bolivarım değer kaybetmeden bir şeyler satın almak zorundaydım. Bu nedenle raflarında sadece peynir bulunan bir marketten peynir satın aldım. Şeffaf, yeşil, etiketsiz torbalarda market sahibinin söylediğine göre mısır unu da vardı ancak bunu almaya cesaret edemedim.

Kaynak: The New York Times