Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı (MASAK), son dönemde Türkiye’de kripto para borsaları ile yaşanan sorunlardan sonra kripto para borsaları için bir rehber yayınladı.
MASAK, 23 Sayfalık Rehber Yayınladı
MASAK tarafından yayınlanan 23 sayfalık rehber içerisinde kripto para borsalarının nelere dikkat etmesi gerektiği ve kullanıcıların hangi durumlarda suç işlediği gibi birçok nokta açıklandı. Bu rehberin en dikkat çekici kısmı ise tahmin edilebileceği gibi kripto para borsalarına getirilen zorunlulukların vurgulandığı kısım oldu.
MASAK tarafından yayınlanan rehberde özellikle aşağıda belirtilen beş noktaya dikkat çekildiği ve parantez açıldığı görülüyor:
- Suç gelirlerinin aklanması suçu,
- Terörizmin finansmanı suçu,
- Yükümlüler,
- Yükümlülükler,
- Yaptırımlar,
- Örnek şüpheli işlem tipleri.
MASAK tarafından yapılan açıklamada suç gelirlerinin aklanmasının üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve yirmibin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılabileceği vurgulandı. Bununla ilgili nelerin kapsandığını açıklayan MASAK, daha sonra da terörizmin finansmanı suçunun beş yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılabileceğini hatırlattı.
Kripto Para Borsaları Yükümlü Kılındı
MASAK tarafından ilgili rehberde ilk olarak suçlara yer verilmesi ise kripto para borsalarına net bir mesaj veriyor gibi gözüküyor. MASAK, kısa süre önce kripto para borsalarının da “kripto varlık hizmet sağlayıcılar” olarak tanımlandığına ve yükümlü kılındığına dikkat çekti.
Kripto varlık tanımı ise şu şekilde açıklanıyor:
“Dağıtık defter teknolojisi veya benzer bir teknoloji kullanılarak sanal olarak oluşturulup dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan, ancak itibari para, kaydi para, elektronik para, ödeme aracı, menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası aracı olarak nitelendirilmeyen gayri maddi varlıklar.”
Bu rehber kapsamında da aslında kripto paraların “kripto varlık” olarak tanımlandığı görülmekte. Kripto para borsalarının kimlik tespiti yapma zorunluluğunda olduğu durumlar ise şu şekilde sıralanıyor:
- Kullanıcının kimliklerini tespit etmek ve gerekli diğer tedbirleri almak;
- “Tutar gözetmeksizin” kimliğe ilişkin bilgilerin alınması ve bu bilgilerin doğruluğunun teyit edilmesi suretiyle sözleşme yapılan kullanıcılar ve bu kullanıcıların adına veya hesabına hareket edenlerin,
- Buna ek olarak şüpheli işlem bildirimini gerektiren durumlarda bunun tutar gözetmeksizin,
- Daha önceki müşteri kimlik bilgilerinin yeterliliği ve doğruluğu konusunda şüphe olduğunda tutar gözetmeksizin,
- İşlem tutarı ya da birbiriyle bağlantılı birden fazla işlemin toplam tutarı yetmişbeşbin TL (75.000) veya üzerinde olduğunda.
Kimlik tespiti kapsamında ise kullanıcılardan T.C. vatandaşları için “; ilgilinin adı, soyadı, doğum yeri ve tarihi, uyruğu, kimlik belgesinin türü ve numarası, adresi ve imza örneği, iş ve mesleğine ilişkin bilgiler, varsa telefon numarası, faks numarası, elektronik posta adresi ile Türk vatandaşları için bu bilgilere ilave olarak anne, baba adı ve T.C. kimlik numarası” bilgilerinin alınması zorunlu koşulmakta.
Yabancı vatandaşlar için ise pasaport, ikamet belgesi veya Bakanlıkça uygun görülen kimlik belgesinin teyit edilmesi zorunlu koşuluyor.
Kripto Para Borsalarına Kesilebilecek Cezalar
Kripto para borsalarının olası bir şüpheli işlem tespitinde ise bunu direkt olarak MASAK’a bildirmek zorunda olduğu görülüyor. Şüpheli işlem bildiriminin ise şüphenin oluştuğu tarihten en geç on iş günü içerisinde bildirilmesi gerekiyor.
MASAK, kripto para borsalarını bilgi ve belge verme yükümlülüğü altına da koyarak aslında artık borsalardan istediği bilgi ve belgeleri talep edebileceğini gösterdi. Bu zorunlulukların ihlal edilmesi konusunda ise MASAK tarafından kesilecek cezalar şu şekilde yayınlandı:
Bu rehberin ise kripto para borsalarını denetleme konusunda işleri sıkılaştırdığı görülmekte.
