Sağlık hizmetleri gün geçtikçe gelişmeye devam ederken, dünyada ortaya çıkan teknolojik yenilikler ise koşulların daha verimli, güvenli ve hasta merkezli bakım modellerine dönüşümünün önünü açmayı sürdürüyor. Tüm bu yeniliklerin arasında blockchain teknolojisi de, özellikle Sağlık Ekonomisi ve Sonuçları Araştırmasında (HEOR) dönüşüme katkı sağlayan bir güç olarak dikkat çekmektedir.
Blockchain ile Gelişen HEOR Görünümü
Kripto para birimlerinin temelini oluşturarak dijital finans dünyasında ortaya çıkan blockchain, büyük bir potansiyeli barındırmaya devam ediyor. Bu süreçte sağlık hizmetleri açısından önemli noktalardan bir tanesi ise sektörlerde verilerin işlenmesi ve güvence altına alınması konusunda önemli bir fırsat sunmasıdır.
Sağlık sektörü, farklı sağlık sistemleri konusunda birlikte çalışabilirlik, veri gizliliği, güvenliği ve elektronik sağlık kayıtlarının (EHR’ler) yönetimindeki verimsiz ortam da dahil olmak üzere birçok zorlukla karşı karşıya kalmaktadır.
Bu zorluklar yalnızca sağlık hizmeti sağlayıcıları arasında sorunsuz bilgi akışını engellemekle kalmazken, aynı zamanda hasta sonuçlarını ve sağlık hizmeti sunumunun genel verimliliğini de etkilemektedir.
Ayrıca Blockchain‘in HEOR’da hayata geçirilmesi, daha şeffaf ve eşitliği ortaya çıkaran sağlık ekonomisi sonuçlarını beraberinde getirebilir ve hem hastaları hem de hizmet veren kurum ve kuruluşları daha iyi sağlık hizmetlerine karar verilmesi süreci içerisinde güvenilir verilerle destekleyebilir.
Sağlık verilerinin bütünlüğünü ve gizliliğini sağlama, hasta kayıtlarına sıkıntısız bir biçimde erişme ve genel olarak gelişimini sürdürebilme gibi durumlar göz önünde bulundurulduğunda, blockchain’in HEOR’da yeni bir dönem başlatma potansiyelinin çok büyük olduğu söylenilebilir.
Sağlık Hizmetleri Yönetimi İyileştirilebilir Mi?
Blokchain teknolojisi, güvenli ve birlikte çalışabilir elektronik sağlık kayıtlarının (EHR’ler) geliştirilmesine olanak sağlayarak sağlık hizmetleri yönetiminde yeni bir kapının aralanmasına olanak sağlama potansiyelini yansıtmaktadır.
Blockchain’in potansiyel olarak sağlık sistemlerine entegrasyonu, sağlık verileri yönetiminin verimliliğinin artmasına olanak sağlayabilir. Bu konu hakkında ise bazı noktalar ise dikkat çekiyor. Blockchain teknolojisine bağlı olarak geliştirilebileceği düşünülen bazı noktalar ise şu şekilde sıralanabilir:
- Güvenli veri Paylaşımı
- Geliştirilmiş Birlikte Çalışabilirlik
- Veriler Üzerinde Geliştirilmiş Hasta Kontrolü
- Azaltılmış Dolandırıcılık ve İyileştirilmiş Uyumluluk
- Kolaylaştırılmış Gerçek Zamanlı Erişim
Bu süreçte blockchain teknolojisi sağlık hizmetleri yönetiminin verimliliğini, güvenliğini ve kalitesini önemli ölçüde artırma potansiyeline sahiptir. Güvenli, birlikte çalışabilir ve hasta merkezli EHR’ler sağlayarak blockchain teknolojisi, sağlık sistemindeki mevcut zorlukların aşılmasında kilit rol oynayabilir, aynı zamanda sağlık ile ilgili sonuçlarının iyileştirilmesine ve hasta bakımının geliştirilmesine katkı sağlayabilir.
Kişisel Sağlık Kayıtlarının Geliştirilmesi
Kişisel Sağlık Kayıtları (PHR’ler) ve Elektronik Sağlık Kayıtları (EHR’ler) da bu süreçte blockchain teknolojisinin entegrasyonundan büyük ölçüde fayda sağlayan sağlık hizmetleri yönetiminin önemli parçaları olarak tanımlanmaktadır.
Blockchain’in bu yenilikçi kullanım alanı, erişim kontrolü, birlikte çalışabilirlik, kaynak ve veri bütünlüğü dahil olmak üzere tıbbi veri yönetimindeki birçok bilinen sıkıntılı sürece dikkat çekmektedir.
Bu süreçte blockchain’in katkı sağlayabileceği bazı noktalara dikkat çekmek gerekirse şu şekilde sıralanabilir:
- Gelişmiş Erişim Kontrolü
- Geliştirilmiş Birlikte Çalışabilirlik
- Garantili Veri Bütünlüğü
- Merkeziyetsizlik
Blockchain ve Gerçek Dünya Uygulamaları
Blockchain’in sunduğu teorik faydalar gün geçtikçe yerini sağlık hizmetlerinde somut uygulamalara bırakıyormuş gibi görünüyor.
Bu süreçte zorluklar var olmaya devam ediyor olsa da dünya genelinde ortaya çıkan gelişmeler ve sürdürülen pilot projeler, blockchain teknolojisinin sağlık sistemlerinin ayrılmaz bir parçası haline gelebileceği yönündeki iyimserliği artırıyor.
HEOR’un faysa sağlayabileceği sağlık alanındaki blockchain uygulamalarına ilişkin bazı gerçek dünya uygulamalarına örnekler vermek gerekirse şunlar söylenilebilir.
- FDA İlaç Tedarik Zinciri Pilot Projesi
- Medicalchain
- IBM ve FDA Blockchain Sağlık Verileri Projesi
- Estonya’nın Sağlık Hizmetleri Veri Yönetimi
Bu girişimlerin devam etmesi ve yeni projelerin birbiri ardına ortaya çıkması, sağlık sektörü, sağlık verilerinin yönetimi konusunda daha güvenli, şeffaf ve verimli sistemler vaat eden bir süreci işaret ediyor olabilir.
Son bir cümle söylemek gerekirse, blockchain teknolojisinin, sağlık hizmetleri ile HEOR alanındaki en acil zorlukların bazılarına çözüm üretme ve sağlık hizmetlerinde var olan verimliliğe de büyük katkı sağlama potansiyeli barındırdığı söylenilebilir.
