Açık kodlu proje Qtum temsilcileri Blockchain’lerinin saniyede 10 bin işlem yapabildiğini iddia etti. Böylece ölçeklendirme yarışına yeni bir Blockchain daha katılmış oldu. Bu yazımızda kripto paraların saniyede gerçekleştirebildiği işlem sayısına (TPS) göz atacağız.
İşlem Hızının Önemi
Ölçeklendirme kripto paraların ne önemli başlıklarından biri, özellikle daha eski kripto paralar için. Örneğin BTC whitepaper’ına yapılan ilk yorumlardan biri “gerektiği kadar ölçeklenemez” olmasıyla alakalıydı. Aradan on yıl geçti, sorun halen devam ediyor. Orijinal BTC Blockchain’inin saniyede 7 işlem yapabildiği biliniyor. Hatırlayacağınız gibi 2017 yılındaki rallide işlem ücretleri bu yüzden inanılmaz seviyelere çıkmıştı.
Birçok altcoin ortaya çıktı ve hızlı, düşük maliyetli olduklarını öne sürdü. Bu konuda küresel en büyük rakip Visa. 2010’da yapılan IBM araştırmasına göre Visa saniyede 24 bin işlem gerçekleştirebiliyor. Bu sayıyı geçebileceği düşünülen kripto paralar bulunuyor ancak sadece kağıt üzerinde. Kripto paralar eğer büyük kitleler tarafından benimsenecekse TPS’in yüksek olması gerektiğini belirtelim.
Altcoin’lerin İşlem Hızları
QTUM: Geliştiricilerinin kendi tahminlerine göre QtumX saniyede 10 bin işlem gerçekleştirebilir. Altını çizmek gerekiyor ki henüz 3. taraflar aracılığıyla herhangi bir denetim yapılmadı.
Ripple: Ripple sisteminin sınır ötesi ödemelerde saniyede 1500 işlem yapabildiğini söylüyor. Dahası Ripple XRP’nin 50 bin TPS’e kadar ölçeklenebileceğini iddia ediyor. Ancak bildiğiniz gibi Ripple’ın bir Blockchain’i bulunmuyor. Ripple kendine has bir algoritmayla çalışıyor. Şirket bazen merkezi olmasıyla eleştiriliyor.
Ethereum: Etheruem’un oldukça fazla sayıda madencisi bulunmasına rağmen ağ şu anki durumuyla iyi ölçeklendirilmiş sayılmaz. Saniyede 20 işleme kadar hızlanabilen ağın Ethereum geliştiricileri tarafından PoW sisteminden PoS sistemine geçirilmesiyle daha iyi ölçeklendirmeye ulaşması bekleniyor. Bu amaçla hazırlanan Constantinople hard fork’u geçtiğimiz günlerde ertelenmişti.
EOS: EOS’un teknoloji sorumlusu Daniel Larimer Twitter’dan EOS’un saniyede 2351 işlem gerçekleştirebileceğini ifade etti. Bir süre sonra EOS ağını test eden bir firma EOS’un saniyede 50 işlemden az seviyede kaldığını açıkladı.
Stellar: Stellar’ın rapor edilen TPS sayıları oldukça değişken. Stellar protokolünü kullanan bir ağ Stellar’ın 1000 işlem yapabildiğini ifade ederken, Barclays Afrika CEO’su Stephen van Coller Goolge’ın bulut sistemiyle test yapıldığını ve Stellar’ın 10 bin TPS’e ulaşabildiğini belirtti.
Litecoin: Litecoin’in 56 TPS gerçekleştirilebildiği biliniyor. Litecoin kurucusu Charlie Lee’ye göre Lightning Network LTC’nin ölçeklendirmesini inanılmaz artırabilir.
Tron: Tron Ethereum ağından ayrıldıktan sonra test sunucusunda 2000 TPS’e ulaşabildiğini öne sürdü. Tron CEO’su Tron ana ağında Ethereum’dan 80 kat daha hızlı olduklarını açıkladı, yine de bu veriler 3. taraflar tarafından onaylanmış değil.
Cardano: Cardano kurucularından Charles Hoskinson bir soru-cevap etkinliğinde Cardano ağının saniyede 50 ile 250 işlem yapabildiğini söyledi. Kurucu ileri bir zamanda yan zincirlerin eklenmesiyle 5 bin TPS’e kadar ulaşılabileceğini sözlerine ekledi.
IOTA: Kripto paranın Tangle adındaki Blockchain’i “sonsuz ölçeklendirmeye” sahip olarak tanıtılıyor. Yani ağın katılımcı sayısı arttıkça ağ daha hızlı hale geliyor. IOTA henüz yeteri kadar kullanıcıya ulaşamamasından dolayı merkezi olmasıyla bazıları tarafından eleştirildi. tanglemonitor.com’a göre Tangle şu anda saniyede 10 TPS seviyesinde
