Bitcoin’e şüpheci yaklaşan bazı ekonomist ve analistler kripto para piyasasının şu anki durumunu 17. asırda, Hollanda altın çağı sırasında yaşanan lale çılgınlığına benzetiyor. Ancak Bitcoin’in durumunun o kadar basit olmadığını söyleyebiliriz.
Lale çılgınlığı döneminde o dönemde lalelerin yoğun ilgi görmesi ile lale soğanı fiyatı aşırı yükselmişti ve ardından çok sert bir düşüş yaşanmıştı. Yapılan sözleşmeler tüccarları zarara uğrattı. Bazıları, lalelerin iyi görünüp bir işe yaramamasını Bitcoin’e benzetiyor ve Bitcoin’i 21. asrın lale balonu olarak tanımlıyor.
Bitcoin balon mu, yeni global para birimi mi?
ABD’li ekonomist Hyman Minsky’nin teorileri 2008’de yaşanan emlak balonu sırasında sıkça gündeme gelmişti. Market Watch’a göre Minsky balonları beş aşamaya ayırıyor: Yer değiştirme, patlama, coşku, kar çekme ve panik. San Francisco federal bankası danışmanı Joost van der Burgt, Bitcoin’in bu çerçevede “kar elde etme” aşamasında olduğunu ve henüz paniğin başlamadığını; ancak yakın zamanda başlayacağını ifade etti.
Burgt geçmişe bakarak “yer değiştirme” evresinin 2008 ile 2013 arasında yaşandığını belirtti. Çünkü Bitcoin 2013’e kadar 100 doların üzerine hiç çıkmamıştı. Patlama evresi fiyatın yavaş yavaş yükselmesinin ardından bir anda hız kazanmasını betimliyor. Bu aşamada birçok şirket ve bireysel yatırımcı fırsatı kaçırma korkusuna (FOMO) kapılıyor. Şirketler bu durumda Blockchain teknolojisini kullanmasa bile yatırımcıların ilgisini sadece Blockchain kelimesi ekleyerek çekmeye çalıştı ve bunu kısmen başaran şirketler oldu.
Steven Seagal ve Floyd Mayweather gibi ünlüler kripto para reklamı yaptı. Ne yazık ki ünlüleri kullanan birçok şirket, dolandırıcılık yaptığı iddiasıyla kapatıldı.
Burgt bugünkü durumun hoşnutluk, coşkulu olma anlamına gelen ‘’euphoric’’ aşaması olduğunu ve 2008’e çok benzer olayların yaşandığını belirtti:
Euphoria aşamasında yatırımcılar ödünç para alarak yatırım yaparlar. Yapılan bir araştırmaya göre aktif Bitcoin yatırımcılarının %18’i Bitcoin’i kredi kartı ile aldı ve bu grubun %22’si kredi kartı borçlarını ödeyemedi.
Burgt’a göre, Aralık 2017’den bu yana Bitcoin yarı yarıya değer kaybettiği ve kar elde edenler paralarını çektikleri için şimdi “kar çekme” evresinde bulunuyoruz. Bu da balonun patlaması için sadece panik evresinin geriye kaldığını gösteriyor ve eninde sonunda Bitcoin fiyatının çakılacağına işaret ediyor.
Burgt yanılabiliyor olabileceğini de sözlerine ekliyor:
Balonlarla benzerlik gösterse de Bitcoin daha önceden gördüğümüz hiçbir şeye benzemiyor. Belki de bundan 10 yıl sonra piyasa değeri çok daha yükseklerde olacak ve global bir para birimi haline gelecek. Tahmin edebilmek gerçekten zor.
Kaynak: Haberleribtc
Son cümleye bakınca önceki söylediklerinin hiç ama hiçbir anlamı yok değil mi?… Niye haber yapıyorsunuz ki o zaman?