Son zamanlarda merkezsiz finans yani kısaca DeFi’nin adını sıklıkla duyuyoruz. Ancak akıllardaki en büyük sorunun da “DeFi gerçekten değerli mi yoksa bir balon mu?” sorusu olduğunu rahatlıkla dile getirebiliriz.
Token’ların Değeri
Yatırımcılar ve analistler DeFi token’larının gerçekten değerli olup olmadığı konusunda farklı görüşlere sahipler. Yapılan açıklamalara göre DeFi token’larının değerli olup olmadığı, toplam kilitlenmiş değer ve bakiye ya da inovasyon ve gelişim potansiyeli gibi iki değerleme yöntemi tüm token’lara uygulanırsa hangilerinin gerçekten değerli olduğu ortaya çıkabilir.
Öte yandan DeFi token’larının şu anda aşırı değerlenmiş olup olmadığına dair çeşitli görüşler var. Bazı yatırımcılar akıllı harekete edilmesi halinde DeFi token’larının değerlerinin artmaya devam edeceğini dile getirirken bazı analistler de yatırımcıların büyük ölçüde DeFi token’larında uzun vadeli planlar yapmaktan kaçındığını ifade ediyor. Bununla birlikte DeFi’nin kripto para ekosisteminde en çok konuşulan 5. konu haline gelmiş olması da dikkatleri çekiyor.
Crypto Briefing’in yaptığı bir araştırmada aslında tam olarak hangi token’ın değerli olup hangisinin değersiz olduğu incelemesine dayanıyor ve temelde Aave, Compound, Maker ve Synthetix’e dayanıyor.
En İyi 4 DeFi Token’ı
Yapılan açıklamalara göre yenilik açısından, Aave (LEND) ve Synthetix (SNX) kesinlikle MakerDAO (MKR) ve Compound‘un (COMP) önünde bulunuyor. Ancak, bir protokolün bilançosundaki varlıkların büyüklüğü söz konusu olduğunda, Maker ve Compound öne çıkıyor. Ancak gerçekten hangisi projenin değerli olup olmadığını gösteriyor: Yenilik mi yoksa bilançodaki varlıklar mı?
Aslında bilançonun yüksek olması piyasa değerini doğrudan etkilediği için önemli bir etken. Ama yapılan açıklamalara göre tek başına piyasa değerinin yüksek olması o projenin gerçekten değerli olduğunu göstermiyor. Projede kilitli olan değerde burada önemli bir etken olarak karşımıza çıkıyor.
Bunların yanı sıra yenilik açısından bakıldığında Aave, Compound ve Maker’ın hepsi DeFi’daki kredi piyasaları olarak karşımıza çıkıyor. Ancak Aave ve Compound DeFi para piyasaları olarak tanımlanan daha dar bir kategoride de birlikte yer alıyor. Bunların içinde ise likidite madenciliği konusunda en çok yeniliğin Aave ile sağlandığı ifade ediliyor.
Synthetix’e bakacak olursak, DeFi token’daki kilitli miktarın Haziran’dan bu yana büyüdüğünü görüyoruz. Synthetix kısa süre önce 2020’de futures, limit emirleri ve marj işlemleri yapılacak olan protokol üzerine inşa edilen ilk ürününü kamuoyuna açıkladı.Ancak yine de SNX ile COMP ve MKR karşılaştırıldığında yapılan SNX’in yenilik açısından bir adım geride kaldığı ifade ediliyor.
Tüm bunların yanında DeFi’daki muazzam büyümenin bir balon mu yoksa gerçek bir büyüme mi olduğunun anlaşılması için henüz çok erken. DeFi kripto ekosistemindeki en yeni alanlardan biri ve dolayısıyla büyük ilgi görüyor. Ancak gerçekten bir değere sahip olup olmadığını uzun vadede sağladığı faydalar, getirdiği yenilikler ve fiyat hareketleri gibi birçok olgu belirleyecek.
