Madencilikle ilgili yazı dizimize ilk olarak Bitcoin madenciliğine giriş ile başlamıştık. Yazı dizimizin ikinci konusu olan bu makaleyle Bitcoin madenciliğindeki kar oranlarını ele alıyoruz. Takibindeki diğer konular ise, cihazların karlılık açısından değerlendirilmesi ve bulut madencilik olacak.
Bitcoin madenciliği günümüzde ASIC “application-specific integrated circuit” cihazlar ile yapılmaktadır. Bu cihazların teknolojisi her geçen gün ilerlemektedir. İlerleyen teknoloji ile daha verimli ve daha hızlı cihazlar piyasaya sürülmektedir. Hızlanmanın sonucunda da, sistemde üretilen toplam hash gücü artmaktadır. Bu artış ile paralel olarak madenciliğin temel faktörü zorluk derecesi de artar. 1 bloğun ne kadar zamanda çözüleceği aşağıdaki formül ile hesaplanmaktadır,
Zaman (saniye) = zorluk *2**32 / hash gücü (https://en.bitcoin.it/wiki/Difficulty)
Bu formülde yer alan iki değişken olan; Zorluk ve Hash Gücü`nün, Blockchain`den aldığımız grafiklerde korelasyonun olduğu net bir şekilde gözükmektedir.
Hash Gücü
Zorluk Derecesi
Geçtiğimiz yıllarda zorluk derecesi bu kadar yüksek değilken, piyasaya çıkan ASIC cihazlar ile sistemdeki artan hash gücü sonucunda zorluk derecesi neredeyse 2014 yılında 10 kat artmıştır. Ancak, esasında bu artışın en büyük kısmı ilk 8 ayda olmuştur. Daha sonra ise sistemdeki hash gücünün artışının yavaşlaması ile zorlukta yaşanan artış azalmıştır.
Hash gücünün artmamasının en temel nedeninin, muhtemelen Bitcoin fiyatında yaşanan gerilemenin olduğu düşünülebilir. Çünkü Bitcoin fiyatı artarken gerek büyük, gerekse küçük yatırımcıların altına hücum gibi madenciliğe girdiği gözlenmiştir. Ancak geçtiğimiz Kasım ayından beri madencilik şirketleri tarafından büyük yatırımların duyuruları pek olmamakla birlikte, bireysel yatırımcı için cihaz üreten Bitmain ve Spondoolies hariç pek fazla yeni cihaz çıkaran firma da olmamıştır. Diğer taraftan birçok bireysel yatırımcının eldeki cihazlarını satışa çıkardığı da gözlenmiştir.
Bu etkenlerin hepsi bir arada düşünüldüğünde hash gücünün artması ile zorluk derecesinin de artacağı çok nettir. Ancak hash gücünün artması için Bitcoin madenciliğinin, gelirini belirleyen Bitcoin fiyatının muhtemelen daha yüksek olması veya yükseleceğinin düşünülmesi gerekir.
Madenciliğin temel geliri Bitcoin ve onu belirleyen fiyattır. Geliri etkileyen diğer bir etmen, her bir bloğun ürettiği Bitcoindir. Şu anda bir blok çözüldüğünde 25 Bitcoin üretiliyor. Ancak bu ilerleyen zamanda belirli aralıklarla yarılanacaktır.
Madenciliğin temel gideri ASIC cihaz yatırımı, alan kirası ve elektriktir. Burada elektrik sürekli gider olduğu için cihaz yatırımının ROI`sini etkileyen en temel etmen olarak karşımıza çıkar. Alan kirası da temel bir etkendir; ancak iki server kabinine 20-30 TH/s gücünde cihaz sığdırdığımızı düşününce kira bedeli-elektrik bedeli etkisi arasında belirgin bir fark vardır.
Sistemdeki güç ve zorluk derecesinin fiyat ile birlikte artacağı düşünülürse, ilerleyen zamanda bloklardan elde edilecek Bitcoinin yarılanacak olması, zorluk derecesinde yaşanacak artışın şu ana kadar yaşandığı gibi dramatik olmayacağını düşündürtebilir. Bu nedenle önümüzdeki yıllarda Bitcoin madenciliği eğer elektrik ve cihaz bedeli uygun bulunabilirse karlı bir yatırım olarak devam edebilir.
Burada bir hesaplama yapalım. Örneğin toplam 20 TH/s gücünde madencilik cihazları aldık. Bu cihazlar için 10.000 $ ödemiş olalım. Bu cihazların toplam hash gücü 20 TH. Cihazların elektrik sarfiyatı saatte 14000 watt, ayda 10080 kw. Diyelim ki, bu cihazlar için bir kira vermiyoruz. Elektrik bedelimiz kw için 0.1 $. Bitcoin fiyatı 250 $. Bitcoin fiyatı, sistemdeki hash gücü ve zorluk derecesinin ortalamasının ROI süresince sabit kalacağını farz ederim.
Linkte bulunan “https://alloscomp.com/bitcoin/calculator“ web sitesinde mevcut zorluk derecesinde 20 TH/s gücün aylık 6.45 BTC üretebileceği hesaplanmıştır. 250$ Bitcoin fiyatı ile aylık 1612 $ gelir elde edilir. Giderimiz ise 10080 kw elektrik yani, 1008 $. Bu durumda net gelirimiz 604 $ olur. ROI’miz (Return of Invesment-Yatırımın geri dönmesi) ise 16,5 ay olur. Açıkçası 16,5 ay farklı ticari işletmelerde makul olabilir; ancak 16,5 ay süresince Bitcoin fiyatı, sistem hash gücü ve zorluk derecesinin sabit kalacağını farz etmek, çok iyi niyetli bir bakış açısı olacaktır. Elektrik bedelinin 0.05$ olduğunu düşünelim. Bu durumda gelirimiz 1620 $, giderimiz 504$. Net gelir 1116$. ROI 8.9 ay. Açıkçası 9 ay gibi bir süre, bahsedilen risklerin alınması için makul durabilir.
Elbette cihazların bedeli de yatırım maliyeti açısından önemli. Elektrik bedelimiz yine 0.1 $ olsun, ancak cihazları 7000$ almış olduğumuzu düşünelim. Bu durumda ROI 11.5 ay. Elektrik bedelimiz 0.05 $ olursa ROI 6.2 ay oluyor. Bu sürede olası zorluk artışı %10 civarında bile olsa bu zamana yayılacağı için maksimum 1-2 ay ROI ertelenmesine neden olacaktır.
Genel olarak özetlersek ROI hesaplaması basitçe şu şekilde olabilir,
ROI : Yatırım Bedeli / (Aylık BTC Getirisi – Aylık Elektrik Gideri – Aylık Kira Bedeli)
Bu hesaplama ile 6-7 ayda geri dönüş alınabilecek yatırımlar değerlendirilebilir. Böyle bir durum yakalandığında 12 ay sonunda yatırım bedeli ve yatırım bedeli kadar bir gelir elde edilme şansı olabilir. Ayrıca yatırım maliyeti çıktıktan sonra, eldeki cihazları ikinci el piyasada satıp, madencilik işinden çıkılabilir veya ilerleyen zamanda çıkacak olan daha verimli cihazlara geçilebilir. Bu nedenle madencilik işinde, şartların değişmesi, cihazların değiştirilmesi veya madencilikten çıkılması gibi nedenlerin de düşünülerek ikinci el satılabilecek cihazların tercih edilmesinde fayda vardır.
Sonuç olarak, madencilik eğer makul bir yatırım maliyeti ile 6-7 ay içerisinde ROI sağlayabilecek olasılıklarda ve toplamda 12 ayın altında mümkünse, hala karlı durmaktadır. Elbette her yatırım gibi, Bitcoin madenciliği de riskler içermektedir. Bu nedenle bireyler risk-yarar analizlerini iyi yapmalıdırlar. Getiri veya olası kayıplardan emin olmadan, iyi bir planlama yapmadan madenciliğe girilmemelidir.
