Geçtiğimiz ilkbaharda, Afrika’nın en büyüğü olan ve yeni inşa edilen Büyük Etiyopya Rönesans Barajı’na bağlı elektrik trafo merkezlerinin yakınında kargo konteynerleri belirmeye başladı. İçlerinde güçlü, enerji tüketen bilgisayarlar var. Nedir diye sormaya gerek yok. Çünkü Bitcoin madenciliği yapılıyor. Etiyopya daha şimdiden önemli bir Bitcoin madenciliği merkezi haline gelmiş durumda. Detaylara bakalım.
Çinli Bitcoin Madencilerinin Etiyopya’ya Gelişi
Pekin’in iki yıl önce kendilerini kovmasından bu yana ucuz enerji ve dostane düzenlemeler arayışıyla ülkeden ülkeye sıçrayan Çinli Bitcoin madencilerinin Etiyopya’yı mesken haline getirdikleri belirtiliyor.
Siyasi ve ekonomik engellerle karşılaşan madenciler, dünyanın en düşük elektrik maliyetlerinden bazılarının yanı sıra giderek daha dostane bir hükümet tarafından cezbedildiler. Kripto para ticareti hala yasak olsa da 2022’den itibaren Bitcoin madenciliğine izin veren Etiyopya, son on yılda Çin ile bağlarını güçlendirdi ve birkaç Çinli şirket, madencilerin güçlerini çekmeyi planladıkları 4,8 milyar dolarlık barajın inşasına yardımcı oldu.
İklim değişikliği ve enerji kıtlığı, başka yerlerde yılda 16 milyar dolarlık Bitcoin madencilği sektörüne karşı bir tepkiyi körüklediğinden, Etiyopya orijinal kripto para madenciliği yapan tüm firmalar için nadir bir fırsat olarak ortaya çıktı. Ancak bir zamanlar Bitcoin madenciliğine hâkim olan ancak şu anki merkez olan Teksas’taki yerel rakipleriyle rekabet etmekte zorlanan Çinli şirketler için ülkenin özel bir cazibesi var.
Etiyopya’da Bitcoin Madenciliğinin Riskleri ve Ödülleri
Bitcoin madenciliği hem şirketler hem de Etiyopya için riskli bir alan. Kazakistan ve İran gibi bir dizi gelişmekte olan ülke başlangıçta Bitcoin madenciliğini benimsemiş, ancak enerji kullanımı yerel hoşnutsuzluğu körükleme tehdidi oluşturduğunda bu hoşnutsuzluk sektöre yönelmişti. Çin’in Bitcoin madenciliğinin merkez üssü olarak saltanatı, 2021’de hükümetin BTC madenciliğini yasaklamasıyla aniden sona erdi. Düzinelerce şirket ülkeyi terk etmek zorunda kaldı.
Hashlabs Mining’in CEO’su Jaran Mellerud konuyla ilgili olarak şu açıklamayı yapıyor:
“İlk olarak, ülkelerde mevcut elektrik tükenebilir ve madencilerin genişlemesi için yer kalmayabilir. İkincisi, madenciler aniden hükümet tarafından hoş karşılanmayabilir ve toplanıp gitmeye zorlanabilir.”
Hükümet ilişkilerini tehlikeye atmamak için isimlerinin açıklanmaması koşuluyla konuşan sektör yöneticilerine göre, Etiyopyalı yetkililer Bitcoin madenciliğine eşlik eden tartışmalara karşı temkinli. Yeni üretim kapasitesi devreye girdikten sonra bile nüfusun neredeyse yarısının elektriğe erişimi olmadan yaşaması madenciliği hassas bir konu haline getiriyor.
Çin Hakimiyeti ve Gelecek Beklentileri
Madencilik hizmetleri sağlayıcısı Luxor Technology’nin tahminlerine göre, Etiyopya şimdiden dünyanın en çok Bitcoin madencilik makinesi alan ülkelerinden biri haline geldi. Baş Operasyon Sorumlusu Ethan Vera, Luxor’un oraya ekipman göndermek için ilk büyük anlaşmaların Eylül ayında yapıldığını söyledi.
Devlet enerji tekeli 21 Bitcoin madencisi ile güç kaynağı anlaşması yaptığını söylüyor. Bunlardan ikisi hariç hepsi Çinli.
Fuarlar düzenleyen ve madencilik makinelerinin ticaretini kolaylaştıran China Digital Mining Association’ın kurucusu Nuo Xu, “Etiyopya Çinli madenciler için en popüler destinasyonlardan biri haline gelecek. Bir grup Çinli madencilik yöneticisinin potansiyel sahaları gezmesi için Etiyopya’ya bir gezi düzenleniyor” diyor.
Sürdürülebilir Büyüme için Zorlukların Üstesinden Gelmek
Bitcoin madencilerinin, daha iki yıl önce kuzeyinde bir iç savaştan çıkmış bir ülkeye on milyonlarca dolar değerinde ekipman göndermeye istekli olmaları, içinde bulundukları sıkıntılı siyasi ve ekonomik ortamın bir kanıtı durumunda.
Şirketler, matematiksel bulmacaları çözmek ve Blockchain’deki şifreli işlemleri doğrulamak için güçlü bilgisayarlar ya da endüstri dilinde “teçhizatlar” kullanarak Bitcoin ağının korunmasında önemli bir rol oynuyor. Karşılığında, ağdan salınan Bitcoin cinsinden ödüller alıyorlar
Sonuç olarak Etiyopya’nın Bitcoin madenciliği dünyasına yolculuğu, ekonomik fırsat ve jeopolitik stratejinin bir araya gelmesini temsil ediyor. Çinli madencilerin başı çektiği ülke, küresel Bitcoin ekosisteminde önemli bir oyuncu olmanın eşiğinde duruyor. Etiyopya, sürdürülebilir büyüme ve düzenleyici gözetimin zorluklarını aşarken, Afrika’daki kripto para madenciliğinin geleceğine dair kışkırtıcı bir bakış açısı sunuyor.