Dünyanın en büyük kripto para borsası Binance, küresel ölçekte ciddi sayıda kullanıcıya hizmet veriyor. Geçtiğimiz yıla kadar hizmet alanını radikal biçimde genişleten Binance, hükümetlerle yaşadığı sorunlar sebebiyle yerel düzenleyicilerle uyum içinde çalışma sözü vermişti. Belgelere göre kripto devi Binance, daha sıkı uyumluluk sözü vermesine rağmen kara para aklama kontrollerini zayıf tuttu. Öncelikle bu iddiaların Reuters gibi dünyanın en önemli haber kaynaklarından birinden çıktığını bilmemiz gerekiyor.
Binance, Geçmişten Bugüne
Ekim 2018’de Zhao, Binance borsasına yeni bir merkez bulmak için Malta’daydı ve bir yıl önce düzenleyiciler kripto para birimlerini çökertmeye başladığında anakara Çin’den ayrılmıştı. Zhao, Malta’ya kapılarını kripto şirketlerine açtığı için övgüde bulundu.
Zhao, geçmişte yaptığı açıklamalarda “Binance gerçekten şanslıydı. Malta, düzenleyici netliğe çok ihtiyaç duyulduğu bir zamanda geldi” dedi. Aynı ay Binance, Malta’nın mali düzenleyicisine, borsasını adadan işletmek için bir lisans almayı planladığını bildirdi (genç firma için ana akım meşruiyet için önemli bir adım) Zhao, adanın Binance’in yeni üssü olacağını söyledi.
Binance’in önerdiği yer değiştirme, Malta hükümetinin Malta’yı bir “Blockchain Adası”na dönüştürme stratejisini taçlandırdı. Zhao, Binance’in yerel kanser hastaları için bağış toplayacağına söz verdi. Ama bu macera çok uzun sürmedi.
Zhao, lisansın koşullarını incelerken, lisans tartışmaları hakkında doğrudan bilgisi olan dört kişiye göre, sıkı kara para aklamayla mücadele protokolleri ve gereken finansal açıklama düzeyi konusunda rahatsız oldu. Düzenleyici Reuters’e verdiği demeçte, ertesi yıl Binance, düzenleyiciyi planını iptal ettiğini özel olarak bilgilendirdi. Reuters tarafından görülen 2020’de Binance‘den gelen bir mektup, hayır kurumuna yapılan bağışların da rafa kaldırıldığını gösteriyor. Yine de Binance birkaç ay boyunca milyonlarca müşterisine kullanım koşullarının “Malta yasalarına tabi olduğunu” söylemeye devam etti.
Bir Reuters araştırmasına göre, Zhao’nun Akdeniz adasıyla olan ilişkileri daha geniş bir kalıba uyuyor. Zhao, kamuoyunda defalarca düzenleyici gözetimi memnuniyetle karşıladığını ve Binance’in kara para aklama karşıtı programını övdüğünü söyledi. Ancak aynı zamanda Binance, en az sekizi tüketicileri borsayı kullanmanın riskleri konusunda uyarmış olan düzenleyicilerden mali durumu ve kurumsal yapısı hakkında bilgi saklıyordu. Binance zayıf kontroller sürdürdü ve kendi uyum departmanının tavsiyelerine karşı hareket etti.
Bir Binance sözcüsü Reuters‘e yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Kripto para birimi ve blockchain ekosistemi olarak, kripto endüstrisini iyi düzenlenmiş, güvenli bir endüstri haline getirecek geleceğin teknolojilerine ve mevzuatına hem liderlik ediyor hem de yatırım yapıyoruz”.
Reuters, Binance‘in eski kıdemli çalışanları, danışmanlar ve iş ortakları ile düzinelerce görüşme gerçekleştirdi ve Binance ile ulusal düzenleyiciler arasındaki gizli yazışmalar ve şirket içi mesajlar dahil olmak üzere yüzlerce belgeyi inceledi.
Rapor, Binance‘in geleneksel finansal firmaları ve birçok kripto rakibini yöneten dış kurallar uyguladığını gösteriyor. Şeffaf olmayan bir kurumsal yapı, Binance’in birçok ulusal düzenleyicinin yerel olarak kayıtlı firmaların satmasına izin vermediği ürünler sunmasını sağladı. Binance, ana çevrimiçi borsasının hangi yargı yetkisine dayandığını belirtmeyi defalarca reddetti ve bu da düzenleyicilerin faaliyetlerini denetleme çabalarını karmaşıklaştırdı. Ve maliyetli istemci arka plan kontrollerini en aza indirdi.
Belgeler Binance Borsasını Yalanlıyor
Kamuoyunda Binance, hükümet gözetimini memnuniyetle karşıladığını söyledi. Aynı zamanda, bir Reuters soruşturması, firmanın düzenleyicilerden bilgi sakladığını, müşteriler üzerinde zayıf kontroller sürdürdüğünü ve kendi uyum departmanının tavsiyelerine karşı hareket ettiğini tespit etti.
En az dört kez Binance, mali makamlar ve iş ortakları tarafından yasal başvurulara ve doğrudan bilgi sahibi kişilere göre sorulduğunda operasyonları hakkında ayrıntılı cevaplar vermeyi reddetti. Reuters tarafından görülen şifreli Telegram mesajlarında, Baş Uyum Görevlisi Samuel Lim ve eski Küresel Kara Para Aklama Raporlama Görevlisi Karen Leong dahil Binance personeli, kara para aklamayı önlemeye yönelik zayıf “müşterinizi tanıyın” süreçler hakkında endişelerini dile getirdi. Üç eski kıdemli Binance çalışanı Reuters’e bu tür endişeleri Zhao‘nun kendisine ilettiklerini ancak Zhao bunları görmezden geldiğini söyledi.
Binance, 2020’nin başlarında yayınlanan ve Reuters tarafından görülen dahili bir raporda, Rusya ve Ukrayna da dahil olmak üzere yedi ülkede kara para aklama riski “aşırı” olarak değerlendirilen müşterileri işe almaya devam ederek kendi uyum departmanının değerlendirmesine aykırı davrandı. Geçen yıl Binance, bir Alman iş ortağıyla düzenlenen uyumluluk kurallarını sulandırarak bazı Binance çalışanları arasında huzursuzluğa neden oldu.
Alman polisi ve 30’dan fazla şüpheli dolandırıcılık mağdurunu temsil eden avukatlar, Binance’e Reuters tarafından görülen düzinelerce mektup göndererek borsa yoluyla aklandığından şüphelendikleri birkaç milyon avro hakkında bilgi istedi.
Alman federal polisi geçen yıl Binance‘den Kasım 2020’de Viyana’da dört kişiyi öldüren İslamcı bir silahlı adama yardım ettiğinden şüphelenilen iki adam hakkında bilgi istedi. Polisten gelen bir mektupta, adamlardan birinin Binance üzerinde belirtilmemiş işlemler yaptığı belirtildi.
Tüm bunlar yayınlanan raporun sadece bir kısmıdır. Binance bu yıl yerel düzenleyiciler tarafından güçlü bir şekilde kıskaca alınabilir ve Reuters tarafından hazırlanan bu dosya daha önemli gelişmelerin habercisi olacak gibi görünüyor. Birçoğu bilinen ve kulaktan kulağa yayılan bu iddiaları üst düzey yetkililer aracılığıyla belgeleyen Reuters, Binance’ın birçok ülkeyle devam eden uyum sürecini sekteye uğratabilir. Kripto para piyasalarının böyle bir FUD’un etkisinde ciddi kayıplar yaşaması olasıdır.