Klişeleşmiş bir tabirdir “dünyanın hacim bakımından en büyük kripto para borsası” evet tam olarak Binance borsasından bahsediyorum. Dün yaklaşık 6 milyar dolarlık çıkış yaşandı ve Binance CEO’su bur tarz stres testlerine alışık olduklarını söyledi. Bununla birlikte LUNA ve FTX olayında daha ciddi çıkışlar gördüklerini de söyledi. Peki Binance borsası güvenilir mi?
Binance Hakkındaki İddialar
FTX’in çöküşü gelişmekte olan kripto endüstrisi için felaket niteliğindeyse, Binance’ın çöküşü kıyamet gibi olacaktır. Binance borsası rezerv kanıtı için Mazars isimli güvenilir bir şirketle iş birliğine girişti. Bu raporun sonucuna göre Bitcoin varlıklarının %101 oranında karşılığı bulunduğu açıklandı. Binance CEO’su Chanpeng Zhao (“CZ”), diğer borsa liderleri gibi, bir aydan uzun bir süredir kullanıcıları, ürününün kullanıcı fonlarını kötüye kullandıktan sonra iflas eden SBF liderliğindeki borsa FTX’ten tamamen farklı olduğuna ikna etme arayışında.
Ancak FTX gibi Binance de büyük ölçüde düzenlenmemiş durumda ve herkes CZ’nin tekrarlanan uygunluk güvencelerini satın almıyor. Birçok yatırımcı Mazars ile yapılan denetimin eksi bakiye, borç ve yatırımları kapsamadığı için güvenilmez olduğunu düşünüyor. Binance şu ana kadar fırtınayı atlatmış gibi görünse de (borsanın kullanıcı fonlarını FTX tarzı zimmetine geçirdiğine dair göze çarpan bir işaret yok), son olaylar, düzenleyicilerin kapsamı dışında var olan ve müşteri varlıklarını halka açık blockchainler yerine kendi sunucularında izleyen Binance’in faaliyet göstermek için kullanıcılarından muazzam miktarda güven istediği gerçeğine dikkat çekti. Kripto paranın “güvensiz” dünyasında bu durumu kabullenmek biraz zor.
Binance Güvenli Mi?
Coinbase ve Kraken gibi ABD tarafından düzenlenen borsaların aksine Binance (FTX gibi) bir tür düzenleyici gri alanda faaliyet gösteriyor. Firma ilk olarak Çin’de kuruldu ancak 2017 yılında, hükümet kripto para işlemlerini yasaklamadan hemen önce ülkeden ayrıldı. Bugün Binance, merkezinin nerede olduğunu kasıtlı olarak gizliyor.
Binance’in ana Binance platformundan bağımsız olarak çalışan Binance.US gibi yargı yetkisine özel versiyonları olsa da Binance’in ana, büyük ölçüde düzenlenmemiş versiyonu açık ara en büyüğüdür. (Binance.US, spot işlem hacmine göre ilk 10 kripto borsası arasında bile yer almıyor). Coinbase, Kraken, Binance.US ve diğer yargı alanlarına özgü Binance platformları rutin muhasebe açıklamaları yapmakta ve düzenleyicilerin sıkı gözetimiyle karşı karşıya kalmaktadır. Ancak ana Binance platformu, emsalleriyle aynı düzenleyici incelemeye tabi değildir. Binance’in düzenlemelerden kaçmasının bir sonucu olarak, platformun kullanıcılarının paralarının iddia ettiği yerde olup olmadığı konusunda Binance’in sözüne güvenmeleri gerekiyor.
Binance’in iflas edeceğine dair korkular, borsanın çok tartışılan “rezerv kanıtı” raporunun izleyicileri perde arkasında varlıkları tamamen teminat altına aldığına ikna edememesinin ardından hafta sonu ateşi yükseltti.
Kullanıcıların titizlik eksikliği ve seçici açıklamalar nedeniyle eleştirdiği rapora yönelik yaygın şüphecilik, Binance’ten rekor çıkışlara yol açtı ve yatırımcılar hafta sonu sadece 24 saatlik bir süre içinde borsadan yaklaşık bir milyar dolar çekti.
Reuters’in ABD Adalet Bakanlığı’nın Binance hakkında yürüttüğü soruşturmayı detaylandırdığı haberinin ardından Pazartesi günü de borsadan para çıkışı devam etti. Şüpheleri besleyen birçok detay var.
- ERC20 dışındaki blockchainlerde dolaşan BUSD varlıkların Binance tarafından köprülenmesi ve PAXOS’un sadece Ethereum ağındaki BUSD varlıkları güvence altında tutması.
- Tether üzerinden BNB teminatlı USDT kredisi alındığı iddiaları. Bu Binance özelinde de değil birçok borsanın ve şirketin volatil varlıkları teminat göstererek USDT kredi aldığı iddia ediliyor. Tether ise önümüzdeki yıl bunu sona erdireceğini (dün) duyurdu.
- USDC para çekme işlemlerinde duraksama.
- Vadeli işlemlerde dün yaşanan kesintiler.
CZ ile bir zamanlar ezeli düşmanı olan SBF arasında çarpıcı bir benzerlik bulunuyor. Her iki kurucu da merkezileşme ve gevşek düzenlemelerin olduğu bir dünyada algının her şey demek olduğunun farkında. Ayrıca devletler tarafından denetlenmeyen Binance Global versiyonun %100 güvenilir olduğunu söylemek için güçlü dayanaklar bulamayız. Yatırımcıların her türlü riski göze alarak merkezi borsalarda işlem yapması ve varlıklarını saklaması önemlidir. Tüm bu şüpheler Binance borsasının güvenilmez olduğu anlamına gelmiyor ancak %100 güvenirliğini doğrulayan gerçekçi verilere de henüz ulaşabilmiş değiliz. Belki de FTX çöküşü Binance Global gibi platformların denetlenmesini ve düzenlemelere tabi olmasının önünü açar.
Binance CEO’su CZ bugün birkaç saat önce katıldığı Twitter Space yayınında 6 milyar dolar çıkışa karşın 6,5 milyar dolar giriş olduğunu ve bir sorun yaşamadıklarını açıkladı.
