El Salvador, bir yıl önce bugün Başkan Nayib Bukele’nin tartışmalı ve çok eleştirilen kararının ardından Bitcoin’i (BTC) yasal para birimi olarak kabul etti.
Esnaf: Bitcoin’e Yönelik Güven Eksikliği Var
Bir anda dünya basınının ve ekonomistlerin odak noktası olan El Selvador, turizmde de patlama yaşadı. İlk birkaç ay her şey güllük gülistanlık görünüyordu, ancak Bitcoin’in değeri o zamandan beri büyük oranda düştü. Bazı uzmanlar, El Salvador’un dijital devrim hareketinin birkaç nedenden ötürü başarısız olduğunu söylüyor. Ülkenin El Zonte isimli sahil beldesinde esnaflık yapan 52 yaşındaki Maria Aguirre, Bitcoin‘in değeri 7 Eylül 2021’de 52.660 dolardan Kasım ayında 69.000 dolara tırmanınca, geçen yıl işlerin iyi gittiğini söylüyor.
Bitcoin ile ödemeleri kabul etmeye devam eden Aguirre, ülkede Bitcoin’e yönelik güvenin sarsıldığını belirtti. Bitcoin, bu Eylül ayının büyük bölümünde 20.000 doların altına düştü. Başkent San Salvador’un yaklaşık 60 kilometre güneybatısındaki El Zonte Bitcoin açısından özel bir şehir. El Zone, toplu olarak Bitcon kullanmaya El Slavador’un geçen seneki resmi kararından önce başlamıştı ve manşetlerde yerini bulmuştu. Verilere göre, El Zonte sakinlerinin yüzde 35’inin banka hesabı bulunmuyor.
Chivo Cüzdan Uygulaması, Başarısız Oldu: Havale!
El Salvador, yirmi yıldır resmi para birimi olan ABD dolarının yanı sıra Bitcoin’i yasal ödeme aracı olarak kabul eden ilk ülke oldu. Hükümet, Chivo isimli elektronik cüzdanını bile üretti ve her kullanıcıya 30 dolar değerinde Bitcoin hediye verdi. Bukele’ye göre, Ocak ayına kadar cüzdan uygulaması dört milyon kez indirilmişti. Bu,6,6 milyonluk bir ülkede etkileyici bir rakamdı.
Ancak, Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşayan üç milyon El Salvador’lu var. Uzmanlara göre, havale masafından kaçınmak için ABD’de yaşayan El Salvador’ular cüzdanı indirmiş olabilir. Bukele’nin amacı, El Salvador’un GSYİH‘sının yüzde 28’ini oluşturan havalelerin Chivo tarafından gönderilmesi, yani komisyonlarda döviz bürolarına daha az para vermekti. Merkez bankası, havalelerin artık sadece yüzde 2’sinin kripto para cüzdanları aracılığıyla gönderildiğini söylüyor.
Eski Merkez Bankası Başkanı: Büyük Fiyasko!
Bununla birlikte, eski merkez bankası başkanı Carlos Acevedo, kurumun kayıtlarının “havalelerin yüzde ikisinden daha azının dijital cüzdanlar aracılığıyla geldiğini gösterdiğini teyit eti ve bunun bir fayda sağlamadığı anlamına geldiğini söyledi. 22 yaşındaki üniversite öğrencisi Carmen Majia, başlangıçta Bitcoin kullandığını ancak fiyattaki volatilite ve çöküşler nedeniyle artık Bitcoin’e güvenmediğini belirtti.
Bukele’nin planı başlatıldığında, Aguirre sörfçüler arasında popüler olan El Zonte’de sekiz aydır Bitcoin kullanıyordu. Bitcoin Eylül ve Kasım 2021 arasında değer kazandıktan sonra Bukele, Fonseca Körfezi’nde Conchagua yanardağından jeotermal enerji ile güçlendirilecek kripto paralar ve blok zincir teknolojisi için bir vergi cenneti olan Bitcoin City‘yi inşa etme planını açıkladı. 20 adet aktif yanardağı olan ve ‘’volkanlar ülkesi’’ olarak bilinen El Salvador, Bitcoin madenciliğini buradan elde ettiği jeotermal enerjiyle yapmaya başladı.
Bitcoin Hevesi, El Salvador’a 375 Milyon Dolara Mal Oldu
Bunu inşa etmek için Bukele, 1 milyar dolarlık Bitcoin tahvili ihraç edecekti, ancak bu planlar, Bitcoin’in büyük oranda düşmesi nedeniyle ertelendi. Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s‘e göre, Bukele’nin planı El Salvador’a 375 milyon dolara mal oldu. Bitcoin’deki düşüşten yararlanan Bukele, Temmuz ayında her biri 19.000 dolardan 80 Bitcoin satın aldı. El Salvador, an itibariyle 2.381 Bitcoin’e sahip. Bukele, Haziran ayında vatandaşlara “grafiğe bakmayı bırakmalarını” söyledi ve Bitcoin‘in toparlanıp yeni zirvelere çıkacak güvenli bir yatırım olduğu konusunda ısrar etti. IMF ise Bitcoin’den kaynaklanan riskleri öne sürerek ülke için 1,3 milyar dolarlık bir programı onaylamayı erteledi.
Acevedo, Bitcoin kullanımının “gerçekten işe yaramadığı” ve “şimdiye kadar başarısız bir proje” olduğu konusunda ısrar ediyor. Acevedo, Bitcoin’in Bukele’nin belirttiği gibi göz ardı edilmiş banka hesabı olmayan vatandaşları finansal sisteme dahil etme hedefinde de başarısız olduğunu ve değerindeki düşüşün “psikolojik olarak insanları korkuttuğunu” söyledi. Uzmanlara göre, ülke ekonomisi de risk altında bulunuyor.
