Ülkemizde kripto paralara karşı yoğun bir ilgi var. Buna gerekçe olarak onlarca sebep sayabiliriz. Ekonomideki dalgalanma, TL’nin bir süredir değer kaybediyor oluşu veya ülkedeki yatırımcıların çoğunun bunu bir fırsat olarak görüşü. Uzar gider gerekçeler, gelin şimdi ülkemizdeki yatırımcıların yani bizim en fazla alaka gösterdiğimiz 10 kripto parayı ele alalım ve neleri yanlış yaptığımızı tartışalım.
Ülkemizde Popüler 10 Kripto Para
Bu yazıda, günlük işlem hacmi açısından Türkiye’deki en popüler kripto para birimlerinden bazılarına göz atacağız. Ayrıca, popülerliklerine katkıda bulunan bazı faktörleri tartışacağız. Biz neden bu altcoinlere yatırım yapıyoruz?
STEPN
Dışarıda yaptığınız yürüyüş karşılığında günlük ödüller alabildiğiniz STEPN, bir web3 yaşam tarzı uygulamasıdır. Uygulama iOS ve Android’de mevcuttur. STEPN’in iki tokeni vardır: GST adlı utility token ve GMT isimli yönetişim tokeni. GST, veri satın alma, satma ve aktarma dahil olmak üzere ağdaki tüm işlemler için kullanılır. GMT, STEPN ağının geleceğini şekillendirecek teklifleri oylamak için kullanılır.
Yürümeyi seven bir milletiz ve bunun karşılığında para alabiliyor olmak son derece güzel bir şey, her ne kadar uzaktan bakıldığında bir ponzi gibi görünse de bu uygulama ülkemizde 100 binden fazla indirildi. STEPN bir ponzi olmayabilir fakat onu taklit eden ponzileri yakın zamanda kesinlikle göreceğiz.
Bitcoin (BTC)
Bitcoin genellikle enflasyona ve ekonomik istikrarsızlığa karşı bir korunma aracı olarak kullanılır. Bunun nedeni, arzının sadece 21 milyon ile sınırlı olması ve fiat para birimi gibi basılamamasıdır. Bitcoin Türkiye’de her zaman popülerdi fakat son birkaç yılda yaşanan ekonomik kriz sebebiyle daha fazla ilgi görmeye başladı. BTC, altın gibi güvenli bir liman varlığı olarak görülüyor ve ülkemizdeki insanlar enflasyonla mücadele için Bitcoin satın alıyor.
Pitbull (PIT)
İddialı yol haritası, NFT koleksiyonları, metaverse ve P2E gibi hedefleri içeriyor. Proje, yatırımcıların kendilerinin ekosistemi geliştirmeye yardımcı olduğu geniş ve sadık bir topluluğa sahiptir. Meme tokenler için sosyal medya orduları önemlidir. Çünkü daha fazla tweet atıldığında meme tokenin daha değerli hale geleceğini düşünenler var. Neyi yanlış yapıyoruz kısmında bunu işleyeceğiz.
Celsius Network (CEL)
Celsius, kullanıcıların kripto para birimlerine para yatırmalarına, borç almalarına ve faiz kazanmalarına olanak tanıyan hepsi bir arada bir bankacılık ve finansal hizmetler platformudur. Firma bugünlerde iflasın eşiğinde fakat ülkemizdeki kripto para yatırımcıları bu tokende ciddi hacimler oluşturuyor. Ayrıca yüksek getiri oranı sebebiyle platforma para yatıranlar da var.
Saitama (SAITAMA)
Beşinci sırada Saitama (SAITAMA) var. CoinMarketCap ve borsa işlem hacimlerine göre bu liste hazırlanıyor. Bu altcoin ekstra risk içeriyor.
Radio Caca (RACA)
Sonraki en popüler altcoin ise Radio Caca (RACA)’dır. RadioCaca bir web 3.0 altyapı çözüm sağlayıcısıdır. Sansüre dayanıklı ve gizlilik odaklı, merkezi olmayan bir içerik dağıtım platformu sunarlar. Radio Caca ağı, RACA tokeni tarafından desteklenmektedir. Türkiye’de Radyo Caca daha çok mahremiyeti nedeniyle mi popüler? Yoksa sosyal medya fenomenlerinin pompalamasıyla mı bu kadar yatırımcıya ulaştı?
Avalanche (AVAX)
Blockchain sektöründeki en hızlı akıllı sözleşme platformlarından biri Avalanche. Geliştiricilere yüksek hız ve ölçeklenebilirlik ile merkezi olmayan uygulamalar oluşturma yeteneği sunar. Avalanche, alt ağ tabanlı fikir birliği protokolü tarafından desteklenmektedir. Proje geliştiricileri, saniyede 4.500’den fazla işlemi (TPS) işleyebildiğini iddia ediyor. Karşılaştırmak gerekirse, Ethereum şu ana kadar yaklaşık 12 ila 15 TPS ile sınırlıdır. Ethereum’a karşı iyi bir rakip olarak görüldüğü için AVAX ülkemizde yoğun ilgi görüyor.
Ethereum (ETH)
En büyük altcoin ve doğal olarak ülkemizde de yoğun ilgi görüyor. Tüm borsalarda bulunan bir token olduğu için Türk yatırımcılar uzun süredir ETH alıyor. Üstelik bu yıl gerçekleşmesi beklenen The Merge sebebiyle de ETH kazanç fırsatı olarak görülüyor.
Shiba Inu (SHIB)
Geçtiğimiz yılında Mart-Nisan ayında ülkemizde birkaç bin kişi SHIB’i biliyordu. Sekiz sıfırlı fiyatını dün gibi hatırlıyorum. Ne zaman ki şans yüzüne güldü ve 6 sıfırlı fiyatına kavuştu işte o zaman Türk yatırımcılar Shiba Inu hakkında konuşmaya başladı. Binance listelemesinin de bu tanınırlığa ulaşmasında payı büyük.
Tron (TRX)
2017 yılından bu yana Tron ülkemizdeki yatırımcılar arasında hep popüler oldu. 2017-2018 döneminde çok kısa süre içinde 10x yapmıştı. Bu tarz anlık ciddi kazanç getiren altcoinler çok hızlı popüler oluyor. Eğer 2017 yılında Tron ile tanışanlardansanız Justin Sun’dan nefret ediyor olabilirsiniz. Ancak son 2 yılda kripto paralarla tanışanlar geçmiş tecrübelerden habersiz olduğu için Tron’a büyük bir bağlılık gösteriyor.
Kriptoda Neyi Yanlış Yapıyoruz?
Birincisi ülkemizdeki yatırımcılar çok hızlı, az sermayeyle zengin olmak istiyor. Meme tokenlerin ülkemizde aşırı ilgi görmesinin sebebi de budur. Genelde arkadaşlar arasındaki konuşmalar şöyledir;
“İki sıfır atsın satarım, çok para kazandıracak bu, abi bu kesin 1 dolar olacak”
Bugün ülkemizde halen Shiba Inu (SHIB) için 1 dolar hedefine inanan yatırımcılar bulunuyor. Shiba 1 dolar olur mu? İsimli haberi yayınladığımızda tarihler 14 Temmuz’u gösteriyordu. O günlerde birçok yatırımcı fiyatın 1 dolar olabileceğini söylüyordu. Neredeyse 1 yıl geçti ve SHIB arzında ciddi bir düşüş halen yok ve fiyat ATH seviyesinin ciddi oranda altında bulunuyor.
Hızlı zengin olmak isterken tüm paranızı kaybedebilirsiniz dedik. Peki başka neleri yanlış yapıyoruz?
- Yüzbinlerce takipçisi olduğu için fenomenlerin paylaştığı altcoinleri sorgusuz, sualsiz satın alıyor ölümüne elimizde tutuyoruz.
- Bulut mining adı altında ponzi şemalarına “batacağını bile bile” dahil oluyoruz. Türkiye de onlarca bulut mining şirketi kullanıcılarını dolandırıp kaçtı.
- Daha fazla Tweet atarak fiyatın uçacağını düşünüyoruz. Özellikle meme tokenlerde hatta daha geniş çerçevede, hiçbir fayda üretmeyen ponzi benzeri altcoinlerde yatırımcılar kendiniz fazla kaptırıyor. Her sabah Telegram’dan günaydın mesajları, Tweet etkinlikleri… Fiyat düştükçe düşüyor ancak XX Army üyesi Ahmet ölümüne elindekini satmıyor.
- Bugün var olan çoğu kripto paranın 2 yıl içinde çöp olacağını unutuyoruz. Evet, bu olacak. Geçtiğimiz 2 yıl hype olan çok sayıda kripto para artık yok. 2017-2018 yılında Binance borsasında hacim rekorları kırsan Cloak, TNB tarzı altcoinlerin bugün çoğu yatırımcı adını bile bilmiyor. Yıllarda “hold” dedikten sonra elinizde kocaman bir sıfır kalabilir. Bu sebepten güvenilir, köklü ve güçlü projelere yatırım yapmak daha iyi bir fikir olabilir.
- Son olarak geleceği gördüğünü iddia eden insanlardan uzak durun. Net hedefler veren, net tarihler açıklayan ve kesin konuşanlar dahil bu piyasada hiç kimse gelecekte ne olacağını bilmiyor. Eğer ülkemizde bu yeteneğe sahip fenomenler, uzmanlar olsaydı dünyanın en zengin isimleri Türkiye’den çıkardı. Ama böyle bir şey yok.
Neredeyse 10 yıldır devam eden kripto dolandırıcılık yöntemlerine son 2 yılda kripto paralarla tanışan insanlar maruz kalmaya devam ediyor. Umarım birkaç kişi de olsa buradaki örneklerle kendini koruyabilir.