Herkesçe beklenen kod değişimi gün itibariyle pazar payı bakımından dördüncü büyük kripto para olan litecoin blockchain’inde devreye giriyor. Segregated Witness (SegWit) ile birlikte litecoin’in, düşük seviyedeki işlem hacmi kapasitesinde artış ve protokolünde çeşitli değişiklikler görmesi muhtemel.
2015’ten beri bitcoin’in gündeminde olan ölçeklendirme sorununa SegWit’in çözüm olabileceği sıklıkla dile getiriliyor. Ancak bitcoin madencileri teknik ve politik sebeplerden ötürü değişikliği destekleme konusunda mütereddit bir tutum sergiliyor. Kullanıcılar ise dile getirilen kaygıların mantıklı olup olmadığını görmek adına ölçeklendirmenin ilk olarak litecoin ağında denenmesi çağrısında bulunuyor.
SegWit kripto paraların değer önerisini büyüten teknolojilerin önünü açma potansiyeline sahip. Bu yüzden yükseltmenin kabul edilmesi sektörde, bitcoin kadar rağbet görmeyen litecoin’e yönelik heyecan fitilinin ateşlenmesine sebep oldu. Bunun sonucunda da Litecoin’in fiyatı Mart sonundan itibaren neredeyse üç kat artış gösterdi.
Peki bu aktivasyon neden bu kadar önemli? Camiadaki bazı kesimler neden değişikliği görmeye bu kadar hevesli?
Litecoin Foundation direktörü Franklyn Richards’a göre yükseltme diğer teknolojilerin canlı bir platformda test edilmesine önayak olabilir. Richards uzun zamandır önerilen Lightning Network’ü ve sidechain’leri örnek veriyor. Richards’a bu fikrinde esin kaynağı olan kişi ise madencilik havuzu F2Pool’un operatörü Wang Chun.
İşin tuhaf olan yanı ise bazılarının aktivasyonu bitcoin’in ölçeklendirme tartışmasında ileriye (çözüme) yönelik bir adım olarak görmesi. Ancak bunun tam olarak ne şekilde olacağını şimdiden kestirmek oldukça zor. Litecoin üzerindeki blokların yüzde 75’i den fazlasının SegWit’i benimsemesi gerekiyor.
Önceden belirlenmiş bir noktaya kadar (1193472. blok) yüzde 75 hâlâ desteğe işaret ediyorsa kod değişikliği aktive edilecek ve SegWit litecoin ağının kalıcı bir parçası olacak. Haberin yayına girdiği an itibariyle bu noktaya 86 blok uzaklıktaydık.
Sonrasında ise değişikliğin resmi olarak aktive olması; yani cüzdanlara ve kullanıcılara değişikliği benimsemesi için yaklaşık iki hafta geçmesi gerekecek. Bu süreç BIP 9’da yanımlanıyor. Teknik bir protokol olan BIP 9, fikir birliğiyle yapılacak bitcoin değişikliklerinin mevcut olarak benimsenmiş yapılma yöntemini ana hatlarıyla anlatıyor.
Üstelik değişiklik geriye doğru uyumlu bir değişiklik. Yani litecoin hizmetleri işlemleri desteklemek için illa yükseltme yapmak zorunda değil. Ve belki de litecoin işlem hacminin hâla düşük olmasının da etkisiyle cüzdanların bu yönde bir telaşa kapıldığını söylemek zor.
Popüler litecoin cüzdanı LiteVault sözcüsü şunları kaydetti:
“SegWit’e talep olması durumunda bu adreslerin oluşturulmasını destekleyebiliriz. Eğer bu gerçekleşirse LiteVault oluşturulan SegWit adreslerinden harcama yapılabilecek şekilde geliştirilecek. Bildiğim kadarıyla şu anda hiçbir cüzdan SegWit tarzı işlemleri desteklemiyor.”
Değişikliğin daha büyük sonuçları daha uzun bir sürede kendini gösterecek. Sektör için önemli bir isme göre Lightning ağının sorunsuz çalışan versiyonunun litecoin’e uygulanması olası görünüyor. Bu, esas olarak bitcoin için tasarlanan bir başka ölçeklendirme çözümünün daha küçük bir ağda canlı olarak test edilebileceği anlamına geliyor. Bu kişi Litecoin’in yaratıcısı Charlie Lee. Lee bu olasılık üzerinde Lightning Laboratuvarlarında çalışmaya başladığını kaydetti.
Bu arada bir başka Lightning Network startup’ı ACINQ üst tabakalı (Lightning) ağının kendi versiyonunu litecoin üzerinde test etti. Startup açıklamasında litecoin’in teknik düzeyde bitcoin’le oldukça benzer oluşu sebebiyle testin adeta “norm dışı” sonuçlar verdiği kaydedildi.
Bu tür geliştirmeler litecoin için bir nevi umut ışığı demek. En büyük 5 kripto paradan biri olmasına rağmen litecoin bir süredir ‘verimsiz bir inovasyon sahası’ işlevi görmekten öteye geçemiyor. (Öyle ki, F2Pool’dan Chun ‘litecoin’in hiç geliştiricisi yok’ diyerek işi şakaya vurdu.)
An itibariyle madenciler arasında fikir birliği olduğu için planın son dakika sürprizleriyle karşılaşması olası görünmüyor. Bitcoin’de yapılacak SegWit’e kararlılıkla karşı çıkan madencilik firmaları dahi (ViaBTC ve Bitmain) planı desteklemeye devam edecekleri açıklamasında bulundu. Litecoin Foundation’dan Franklyn Richards litecoin kullanıcılarının oy birliğiyle kod değişikliğini desteklediğini aktardı. “Politik oyunlar bitcoin’e özgü” diyen Richards şunları kaydetti:
“Kullanıcıların bunu istemediği yönündeki şüphe tamamıyla ortadan kalktı. Çünkü SegWit karşıtı havuzlar dahi baskı altında SegWit’i destekleyecek yükseltmeler yapıyor.”
Bununla birlikte SegWit, işlem hacmini genişletmeye katkıda bulunacak şekilde tasarlandı. Bu, bitcoin için şu anda gerekli gibi görünse de (çünkü bloklar doluyor) ironik bir biçimde litecoin için benzer bir gereklilikten bahsedemiyoruz. Hemen not düşelim: Litecoin bitcoin’in yaklaşık olarak beşte biri kadar işlem hacmine sahip.
Litecoin’in gerçekten işlem kapasitesi artışına ihtiyacı var mı? Charlie Lee dahil olmak üzere birçok kişi bunun daha çok bitcoin’de yapılacak SegWit aktivasyonuna yönelik bir adım olduğu görüşünde. Örneğin Litecoin madencilik donanımı geliştiricisi LightningAsic CEO’su Jack Liao yükseltmenin litecoin ekonomisine hiçbir etkisi olmayacağını savunuyor ve ekliyor:
“Ancak bitcoin camiasını en kısa zamanda SegWit’i aktive etmeye sevk edebilir.”
Yatırım platformu Prasos’un CEO’su Henry Brade ise farklı bir konuya dikkat çekti. Brade yükseltmeyle birlikte bir altcoin’in ilk kez bitcoin değişiklikleri için teknik bir sınama ortamı olarak kullanılacağını belirtti. SegWit’in güvenli olduğu anlaşılırsa bitcoin madencilik havuzlarının değişikliği benimseme yönünde daha çok baskıyla karşılaşacağını kaydeden Brade şunları ekledi:
“En azından çoğu insan böyle olacağını umuyor. Mevzuyu genel olarak değerlendirdiğimizde isteksizliğin hat safhada olduğunu söyleyebiliriz.”
