Kripto paralar gün geçtikçe hayatımızdaki yerini sağlamlaştırarak popülerleşmeye devam ediyor. Kimi insanlar daha ilk dönemlerde dahi korkusuzca bu dijital devrimin para birimlerine yatırım yaparken bazı yatırımcılar hala kripto paraların işlevini anlamayıp bu konuda çekimser kalmayı tercih ediyor.
Bu yazımda kripto para birimlerinin tam olarak ne olduğunu ve işlevlerinden kısaca bahsedeceğim.
Kripto para nedir?
En basit tanımının dışında şöyle bir anlatımla tasvir etmek yanlış olmaz;
Kripto paralar aslında, blok zincirindeki kayıtların belli şartları yerine getiremedikçe değiştirilemeyen kayıtlardan başka birşey değildir. Banka hesabınızı bir düşünün, bankaya para yatırdığınızda bu para bir kasada saklanmaz. İlerde ihtiyacınız olduğunda geri verilmek üzere banka sistemine karışır. Bakiyenizin basit bir şekilde kaydı tutulur.
Bu kayıtlar sayesinde banka kartınızla ATM’lerden yada alışveriş merkezlerinden size alışveriş yapma olanağı tanınır. Fakat dikkat ederseniz ortada hiç bir şekilde fiziksel bir para yok. Kripto paralar da böyledir, bir işlem yaptığınızda bunu bankaya göndermek yerine işlemi P2P ağına gönderir burada madenciler güçlü bilgisayarlar yardımıyla algoritmaları çözerek işlem kaydını tutar.
Madencilerin Rolü:
Madencilerin ekosistemi korumada önemli bir rolü vardır. İşlem kayıtlarının kopyası madenciler tarafından tutulur ve her yeni işlem onaylandıktan sonra madenciler doğrulamaların tutarlılığını görmek için sistemlerini güncellerler. Bu işlem sonrası madenciler işlem ücreti ile ödüllendirilirler. Madenciler sisteme yeni paralar eklemek ile sorumludur.
Kripto Paraların Merkeziyetsiz Yapısı
Kripto paraların doğasında hiç bir kurum kuruluşa bağlı olma durumu yoktur. Devletlerden tamamen bağımsızdır. Aslında bu hem iyi hemde kötü birşey olabilir. Bitcoin ve benzeri para birimlerini kullanılabilir yapan şey bir miktar ile sınırlandırılmış olmasıdır; yani Bitcoin arzı toplamda 21 milyona kadar ulaşabilir. Bu süreç sonlandığında, madenciler kazım yaparak sistemde fazlalık 1 bitcoin bile üretemeyecekleri anlamına geliyor.
Yatırımcılar kripto paraları bir değişim aracı olarak görmek yerine onları saklamayı tercih ediyor. 2017 yılında özellikle büyük bir artış yaşanmasının ana nedeni budur. Merkezi olan para birimleri hiçbir zaman tam zamanlı refaha(!) ulaşamayacaktır. Bugün, dolar değerinde büyük bir kayıp yaşansaydı ABD Hükümeti fiyatları sabit tutmak için adım atmaya başlayacaktı.
Kripto para birimleri spekülatif haberler neticesinde iyi yada kötü yönde aşırı bir şekilde dalgalanmalar yaşayabiliyor. Bu da onların günlük işlemlerde kullanılması için iyi bir alternatif olarak gözükmemesine sebep oluyor. Sanırım yakın gelecekte dijital çağ, spekülasyonların etkisinden kurtulacaktır.