Yeni yılın hemen öncesinde duraklama, son günlerde ise düşüşe geçen Kripto Para piyasası önümüzdeki dönemde hangi yöne ilerleyecek?
Finans sektöründe çalışanlar ve alım-satım yapanlar, FUD kısaltmasını iyi bilir. İngilizce’deki Fear, Uncertainty and Doubt” (Korku, belirsizlik ve kuşku) sözcüklerinin karşılığı olan söz konusu kısaltma, piyasaların boğadan ayı durumuna geçişi sürecinde ve sonrasında hakim olan duyguyu tasvir etmek için kullanılır. İşte son günlerde Kripto Para piyasalarına son 1 yılda ve özellikle son 1 ayda giriş yapan büyük çoğunluk, son günlerde bu duyguyu yoğun bir şekilde yaşamaya başladı.
Aralık ayında müthiş bir çıkışla 19.800 dolarlık rekor bir fiyata erişen ve bir önceki yıla göre dolar bazında tam 20 katlık bir artış gösteren Bitcoin, son dönemde bu hızlı gidişatın yarattığı sancıları iyiden iyiye hissetmekte. Yeni yıl öncesi söz konusu rekorun hemen ardından geçen birkaç günde hızla 10 bin dolarlı seviyelere düşen Kripto Para, her ne kadar hemen toparlanıp 15–16binli seviyelerde yatay bir seyir izlemeye başlasa da, geçtiğimiz haftanın başından itibaren tepe taklak inmeye başladı ve bir ara 10.000 dolar barajının da altına inerek 1 günden uzunca bir süre o seviyelerde seyretti.
Bitcoin’in 10binin altına inmesi, Aralık ayındaki o amansız yükselişte Kripto Para piyasalarına girip 16–19 bin dolarlardan Bitcoin alan kitleyi (ki alım-satım yapan borsaların verilerine göre Bitcoin ve türevlerinin o güne kadar oluşturduğu kitlenin birkaç katı olarak tahmin ediliyor) daha ilk günlerden şaşkına çevirdi. Bir anda sudan çıkmış balığa dönen bu insanların imdadına, bu piyasalara girmelerine ön ayak olan deneyimliler yetişti ve Kripto Paraların bu yüksek oynaklığına alışkın olanlar sayesinde çoğu bu düşüş dalgasında (en azından şimdilik) Dimyata pirince giderken evlerindeki bulgurdan da olmadılar.
Peki 1 yıldan beri hız kesmeden yükselmesi nedeniyle sürekli yeni alıcıların dahil olduğu Kripto Para piyasalarına FUD duygusu, neden ilk kez bu kadar yoğun hissedildi? Medya bu düşüşü 2 gelişmeye bağladı; Güney Kore’de Kripto Paraların yasaklanması ve Çin’de Kripto Para madenciliğine yüksek enerji tüketmeleri nedeniyle son verilecek olması. Aslında ne Güney Kore haberi gerçeği yansıtıyordu (ki Devlet Başkanlığı’ndan yalanlama geldi) ne de Çin’in madencilik kararı, abartıldığı kadar etkili oldu (çoğu madenci başta Kanada olmak üzere farklı ülkelere taşınmış bile).
Oysa Kripto Paralar için sorun çok daha temelde; Kasım-Aralık ayında yeni kullanıcı girişlerinin yaratığı hacim, piyasayı iki ayda 150 milyar dolardan 820 milyar dolara taşıdı ve daha önce ağırlıklı olarak Bitcoin’e yapılan yatırımlar (%65–70), “Bitcoin trenini kaçırdık ama buradan yeni bir Bitcoin keşfedip kısa sürede zengin olayım” kafasındaki yeniler sayesinde, bu defa fiyatı çok düşük coin’lere doğru aktı. Bu çılgın akış yüzünden bir iş modeli olmayan ve hatta vaat ettiği hizmeti bile henüz ortada olmayan bir çok coin’in 100 milyon dolarlara varan piyasa değerlerine ulaşmaya başladığını gördük.
Bu çılgın ve bilinçsiz gidişten istifade etmek isteyen piyasanın balinaları ise, hem her Yeni Yılın ilk günlerinde oluşan yatırımcı rehaveti hem de yukarıdaki iki ‘olumsuz’ gelişmeyi fırsat bilerek piyasanın yukarı yönlü momentumunu durdurdu ve havayı da bir anda negatife çevirerek FUD duygusunun egemen olmasını sağladı. Özellikle 15–18 Ocak arası 13binden 9binlere inen Bitcoin ve değerlerinin yarısına yakınını bir anda yitiren Kripto Paralar, bu piyasayı uzun süre takip ettiği halde kafasında kuşkular olan yeni yatırımcıların girişini de engelledi. Son 1–2 gündür toparlasa da, geçen 2 aydaki momentumunu kaybeden piyasa, önemli bir gelişme olmadıkça yatay seyrini sürdürecek gibi.
Bu süreçten Kripto Para piyasaları ve yatırımcıları adına çıkartılacak birçok ders var; öncelikle piyasalar eğer ortaya yeni ve rasyonel bir hikaye koyamazlarsa, kişisel olarak, KriptoParaların bu hacimden daha fazlasını sağlayacak bir momentumu yakalayamayacağı ve 2001 Dot.com krizi benzer bir büyük düzeltme yaşayacağı kanaatindeyim. Ancak bu hikaye, bugünlerdeki gibi vaatlere değil gerçeklere dayanmalı. Örneğin; Bitcoin protokolünde transfer sürelerini saniyelere düşüren bir güncelleme ya da artık ödeme için Ethereum akıllı kontratlarını kullanacağını açıklayan bir enerji dağıtım şirketi ve/veya ülke ve nihayet Kodak gibi ticaretinde kendi Kurumsal Kripto Parasını kullanacağını açıklayacak (mesela Amazon) bir sektör devi.
Ve son olarak yatırımcılara buradan bir iki uyarı; KriptoParalara yatırım yapacaksanız lüften vaatlere, yol haritalarına ve yükselen fiyata değil rasyonel gerçeklere, iş planlarına ve gelir üretme kapasitelerine göre verin alım-satım kararlarınızı. Aksi takdirde, bu piyasayı bir balona çevirecek olan da, bundan en büyük zararı görecek olan da sadece ve sadece sizler kendiniz olacaksınız.
Alıntı: ismailpolat.com
