Kırıkkale Üniversitesi İşletme Bölümü’nde Araştırma Görevlisi olarak görev yapan Serhat Karaoğlan, Tayfun Arar ve Onur Bilgin, Türkiye’de Kripto Para Farkındalığı ve Kripto Para Kabul Eden İşletmelerin Motivasyonları adlı bir rapor yayımladılar.
Raporun amacı, adından da anlaşılacağı gibi, öncelikle Türk toplumunun kripto para piyasası hakkındaki farkındalığını ölçmek. İkinci amaç ise işletmelerin bu konudaki motivasyonunu belirlemek. Araştırmayı yürütenler bu bağlamda, 154 kişi ile anket yaptılar ve 10 işletme ile görüştüler.
Rapora göre kripto para teknolojisinin iktisat literatüründe kendisine yer bulması oldukça yeni bir durum ve bu alandaki ilk çalışmalardan biri olarak Avrupa Merkez Bankası’nın 2012 yılında yayımladığı dijital para birimleri hakkındaki rapor gösterilebilir. Bitcoin fiyatı üzerine küresel çapta yapılan araştırmaların yanı sıra Bitcoin’in hukuksal statüsü de birçok makaleye konu oldu.
Raporu hazırlayan araştırma görevlileri, kripto para ile ilgili iktisadi ve idari alanda yapılmış akademik çalışmaları aşağıdaki şekilde tablo halinde açıklıyor:
Türkiye’nin kripto paralar üzerindeki farkındalığının araştırıldığı ilk bölümde araştırmacılar, 52’si kadın 102’si erkek 154 kişi ile bir anket yaptılar. Bu ankete göre, kripto para hakkında bilgi sahibi olma oranı aşağıdaki gibi çıkıyor:
Türk toplumunun duyduğu, bildiği kripto paralara bakıldığında ise en yüksek oran %80 ile Bitcoin’e ait. Ardından %40 ile Ethereum, %37 ile Litecoin ve %30 ile Ripple geliyor.
Ankette katılımcılara, kripto paranın hangi yatırım türüne benzediği de soruluyor. Teknoloji şirketi hissesi %38 ile en büyük paya sahipken, katılımcıların %33’ü emin değilim yanıtını veriyor.
Kripto para kabul eden işletmelerin motivasyonlarının araştırıldığı, raporun ikinci bölümünde, Türkiye’de faaliyet gösteren ve işlemlerinde kripto para kullanan işletmelerin motivasyonları ve kripto para dünyası hakkındaki gözlemleri analiz ediliyor.
Rapora göre, Türkiye’de kripto para kullanan 122 tane işletme olduğu ortaya çıkıyor. Bu işletmelerin sektörel dağılımı işe şu şekilde listeleniyor:
Rapora göre, kripto para ile işlem yapan işletmelerin sahipleri, ortakları ya da yöneticileri 1977-1997 yılı arasında doğmuş olan Y kuşağı. Y kuşağı insanı, teknolojiyle iç içe olduğu, değişime ve çeşitliliğe değer verdiği ve kendilerini geliştirmenin öneminin farkında oldukları için sonucun bu şekilde çıkması çok da şaşırtıcı değil.
Yine rapora göre, işletmeler genel olarak Bitcoin, Ethereum ve Litecoin kabul ediyor. Ancak işletmelerin çoğu gerektiği takdirde borsalarda işlem gören diğer kripto paralarla da işlem yapabileceklerini belirtiyor. Yani kripto para kabul eden işletmeler öylesine değil bildikleri ve güvendikleri için kripto paralarla ile işlem yapıyor.
Ayrıca işletmeler kripto para kullanmalarının iki sebebi olduğunu belirtiyor. Bunlardan ilki, yeni teknolojinin getirdiği reklam ve tanıtım gücünü kullanmak. İkincisi ise küresel çağa ayak uydurarak kripto para sektörünün gelişimine katkıda bulunmak.
Katılımcı bir işletme bu durumu, “Türkiye olarak biz de bu işe yatırım yapmalıyız. Kim ne derse desin artık dijital çağdayız. Şimdi olmasa bile çok yakın bir gelecekte bütün dünya bunu kabullenecek. Kripto para artık hayatımızda ve insanlar da buna yavaş yavaş alışıyor. Geç olmadan bizim de bu akıma ayak uydurmamız gerektiğini düşünüyorum.” sözleriyle özetliyor.
İşletmeler, kripto paralar henüz çok kullanılmıyor olsa da, ileride de kripto paralarla işlemler yapamaya devam edeceklerini belirtiyor. Bu konuyla ilgili bir işletme, “Bundan 15 yıl önce kredi kartı kullanılmıyordu. Kripto para da zamanla benimsenecek ve günlük hayatta daha çok kullanılacaktır.” şeklinde açıklamada bulunuyor.
Yayımlanan rapora göre işletmelerin kripto paralarla ilgili yaşadıkları en büyük sorun: kur dalgalanmaları ve yasal düzenlemelerin eksikliği…
İşletmeler, bu iki sorunun çözülmesiyle beraber kripto para kullanımının yaygınlaşacağını ve hayatımızın bir parçası haline geleceğini düşünüyor.
Kırıkkale Üniversitesi Araştırma Görevlileri’nin yayımladığı rapora kadar, bu konuda ulusal düzeyde yapılmış bir çalışma görülmüyor. Bu kapsamlı çalışma için kendilerine teşekkür ediyoruz…
29.01.2018-05.02.2018 arasında gerçekleşen ankete ve araştırmalara dayanan bu raporun tamamını buradan okuyabilirsiniz.
