Kripto para piyasalarına TON Coin ile açılan Telegram bugünlerde kurucusunun tutuklanmasıyla gündemde. Fransa tarafından yapılan gözaltı gizlilik hakları savunucularının gündeminde. ABD ve AB uzun süredir Telegram’ın kendilerine ayrıcalık tanıyarak bilgi paylaşımı yapmasını istiyordu. Rusya da uzun süre bu taleple Durov’u sıkıştırdı.
Telegram ve Veri Gizliliği
Birçok platform ABD ve Avrupa Birliğiyle iyi geçinebilmek için kullanıcı verilerini paylaşıyor. Bunu birçok sızıntıda gördük. Özellikle eski NSA çalışanı Edward Snowden bunu içeriden biri olarak ortaya çıkardı ve başı belaya girdi. Citizenfour belgeseli konuyu merak edenler için gayet açıklayıcı bir içerik.
Telegram kullanıcı verilerinin hükümet talebiyle kolayca temini noktasında sıkıntı çıkaran platformlardan. Bu yüzden Durov ülkesi olan Rusya’da yaşamıyordu. Rusya’nın kullanıcı verilerine erişim için özel anahtarları istemesinin ardından Telegram kurucu ortağı Durov yetkililere 2 kapı anahtarı göndermişti. Oda kapılarını açmaya yarayan 2 eski anahtar gönderdiğinden habersiz olan ABD ve AB’li yetkililer aynı anahtarların kendilerine de ulaştırılmasını istedi.
Bu trajikomik olay bile konunu ne kadar saçma bir hal aldığını gözler önüne seriyor.
Yakalama Kararı Mart Ayında Çıktı
Fransız idari belgelerine göre yüz milyonlarca aktif kullanıcısı olan Telegram’ın arkasındaki isimler için tutuklama emirleri 2024 Mart ayında çıkarılmıştı. Ardından Azerbaycan’dan özel bir jetle Paris’e indikten sonra Durov 24 Ağustos tarihinde Le Bourget havaalanında gözaltına alındı. Bu emir Telegram’ın önceki soruşturmalardan birinde iş birliğini reddetmesinin ardından çıkarılmış.
Yetkililer talep ettikleri Telegram kullanıcısının kimliğinin tespit edilip kendilerine bildirilmesini istedi. Ancak bu konuda yanıt alamadı. Politico tarafından görülen belgeye göre, bilgileri talep edilen kişi bir suçluydu ve reşit olmayan çocukların görüntülerini depolayıp, yaymayla suçlanıyordu.
Tutuklama emrinde çok sayıda suç grubunun mesajlaşma uygulamasını yaygın biçimde kullandığından bahsediyor. Ancak bu tarz veri paylaşımları siyasi veya farklı nedenlerden insanların baskı altına alınma potansiyeli nedeniyle gizlilik savunucularının tepkisine sebep oluyor.
Kripto konusunda da son derece ılımlı duruş sergileyen BAE mesajlaşma uygulamasına daha rahat ortam vadederek merkezin kendi ülkelerine taşınmasını sağladı. Ancak 2017 yılında BAE casuslarının Durov’un telefonunu hacklediği ortaya çıktı. Yani BAE ona kucak açmış da olsa gözü yine arkada kalmıştı.
