Ethereum 
$1,996.78 topluluğunda, ağın rekabet gücünü yitirme ihtimali ve temel tasarım sorunlarına dair endişeler artarken, mevcut yapının parçalı olduğu gözlemleniyor. Bu durum, alt katman çözümlerinin artmasıyla birlikte ortaya çıkan iletişim ve güvenlik sıkıntılarına da işaret ediyor.
Based Rollup Teknolojisi
Geleneksel layer-2 çözümlerinde, işlemler merkezi sıralayıcılar aracılığıyla Ethereum ana ağına gönderilirken, yeni önerilen based rollup yapısında işlem yürütme, ana katmana devrediliyor. Bu yaklaşım, ağlar arası veri ve varlık aktarımını daha hızlı gerçekleştirmeyi hedefliyor.
2022 yılında Ethereum kurucusu Vitalik Buterin tarafından ortaya konulan plan, layer-2 çözümlerinin yüksek ücret ve düşük hız sorununu aşmayı amaçlıyor. Farklı rollup sistemleri, dağıtık yapıyı korumaya çalışırken, ağlar arası uyumun artırılması gerekliliğini ortaya koyuyor.
Teknik Zorluklar ve Alınan Önlemler
Klasik rolluplarda merkezi sıralayıcılar, tek bir hata noktasına yol açarken, based rolluplarda Ethereum’un yerleşik sıralayıcı sistemi kullanılıyor. İşlem verilerinin 12 saniyelik blok süresine uyacak şekilde kanıtlanması önemli bir teknik zorluk olarak öne çıkıyor. Alternatif kanıt sistemlerinin uyum sorunlarının giderilmesi bekleniyor.
Söz konusu yaklaşımla ilgili olarak, Espresso Systems CEO’su Ben Fisch, sistemi şu ifadeyle değerlendirmiştir:
“Temelde aynı sıralayıcıyı paylaşmaları, mesajların hızlı iletilmesini sağlıyor. Bunun yanı sıra, sıralayıcıların ekonomik motivasyonları nedeniyle zaman zaman farklı davranmalar söz konusu olabiliyor.” -Ben Fisch (Espresso Systems CEO’su)
Mevcut durumda, yalnızca Taiko isimli based rollup hizmete girmişken, teknoloji henüz geniş çapta uygulanmadan önce teknik engellerin aşılması bekleniyor. Geliştiriciler, ekonomik teşvikler ve teknik iyileştirmelerle bu sorunları gidermeye çalışıyor.
Özetle, Ethereum’un alt katman yapılarında yaşanan parçalanma, veri aktarımında yaşanan sıkıntılar ve merkezi sıralayıcıların oluşturabileceği riskler, yapının geliştirilmesi adına yeni yaklaşımları zorunlu kılmaktadır. Yenilikçi teknolojiler, uzun vadede ağ uyumunu artırma potansiyeline sahip gözükmektedir.
