18 yıl önce 10 Mart 2000’de Nasdaq Kompozit Endeksi 5.048.61 ile kapanmadan önce 5.132.52 ile gün içi zirvesini gördü. O gün kripto paralarla mukayese edilemeyecek bir piyasa hareketi olan ve milyarlarca dolarlık bir hareketin gerçekleştiği, sonradan “dotcom balonu” olarak adlandırılacak olan olayın başlangıcıydı…
Günümüzde ise bazılarının “kripto balonu” olarak adlandırdığı durumla belki de bir dejavu yaşanıyor. Kripto para piyasası da yeni başlayanların ve şirketlerin hayallerini finanse etmek için milyarlarca dolarlık yatırımlar yapılarak Blockchain teknolojisi üzerine kuruldu ve kripto para piyasasının değeri çok kısa sürede 800 milyar doları buldu. Ancak bazılarının tabirine göre “balon patladı” ve kripto para piyasasının değeri yaklaşık olarak 100 milyar dolara kadar düştü.
Reenkarnasyon
Karamsar bakanların tabiriyle “balon patlaması” yaşandıktan sonra geri dönüş genellikle olmaz. Ancak finansal alana bakarsak diğer alanlardan çok daha fazla reenkarne olurlar.
Nasdaq 100 ve Kripto Paralar 2018 arasında ekonomi çok daha ciddi piyasa çöküşleri yaşadı ve bunu yavaş toparlanma süreçleri izledi. Örneğin, John Law’ın Mississippi planı, 1925 Florida arazi patlaması, 1980’lerdeki biyoteknoloji ve 2000’lerdeki emlak balonu yüzünden yatırımcılar çok fazla para kaybetti. Bununla beraber her “balon patladı” denildikten sonra “balon” sayılan varlıklar sonunda “patladı” olarak tabir edilen seviyelerini aştı.
Öte yandan Blockchain tabanlı bir ödeme sistemi olan Bitcoin 2018 yılında yaklaşık olarak %80’lik bir düşüş yaşadı. Ancak yine de hala altın gibi bir değer saklama aracı olarak kabul gördüğü için popülaritesini kaybetmiyor. “Merkezi olmayan süper bilgisayar” olarak tanımlanan Ethereum ise neredeyse %85 bir düşüş yaşamasına rağmen akıllı sözleşme teknolojisi sayesinde hala geniş ölçekte bir kullanıma sahip.
Ayrıca Ripple’dan IOTA’ya gerçek dünyada finans devleriyle anlaşmalar yapan ve Blockchain çözümleri inşa eden daha birçok kripto para var.
Sadece kripto paralar ya da Blockchain teknolojisi değil bu alana ilgi duyan insan sayısı da 2018 yılında büyük oranda arttı. Örneğin, kripto para kullananların sayısı 2017 yılında 17 milyon iken 2018 yılında 35 milyona çıktı. Ayrıca kripto para alanında çalışan insan sayısının da günden güne arttığı biliniyor.
Peki, kripto paralara ne olacak?
Kripto paralar her ayı piyasasından sonra güçlenerek ayağa kalkan varlıklar oldu. Başta mesleki alanda getirdikleri çözümler olmak üzere her alanda hem iyileştirmelerde hem aksaklıkları gidermede kalıcı olmayı planlıyorlar.
İleride kripto paralara ne olacağının yanıtı ise “herhangi bir kripto paranın bir gün milyarlarca dolara ulaşıp ulaşamayacağı” olmamalı… Çünkü hem perakende alanda hem kurumsal alandaki yatırımcılar yenilik getireceğine inandıkları projelerin arkasında sıraya girebilirler.
Genel itibariyle piyasa hatalarını tekrar etmiyor ve daha önce olduğundan daha organik bir büyüme yaşıyor. Dolayısıyla kripto paraların ve Blockchain teknolojisinin hak ettiği yere kavuşması biraz zaman alabilir…
